رای قضایی شماره 9009970221001485

رای قضایی شماره 9009970221001485

مجموعه کامل آرای قوه قضاییه

رای قضایی شماره 9009970221001485


شماره دادنامه قطعی:
9009970221001485

تاریخ دادنامه قطعی:
1390/09/20

گروه رای:
حقوقی

نوع مرجع:
دادگاه تجدیدنظر استان

عنوان رای:
مفهوم ظهرنویسی سند تجاری

پیام رای:
امضاء ظهر چک صرفا در صورتی که به قصد انتقال صورت گیرد ظهرنویسی تلقی می گردد و امضاء جهت وصول وجه چک ظهرنویسی به معنای اخص کلمه نیست.

رای دادگاه بدوی
در خصوص دادخواست آقای م.ف. فرزند ح. به طرفیت شرکت ب. به خواسته مطالبه مبلغ 000/685/330 /4 ریال به‬انضمام خسارت دادرسی و تاخیر تادیه به استناد یک فقره چک به شماره 182464 به عهده بانک ملت شعبه.. . از جاری 228511650 و گواهی عدم پرداخت صادره از ناحیه بانک محا‬ل‬علیه به جهت کسر موجودی به شرح دادخواست نظر به این که خوانده طی لایحه تقدیمی دفاعا بیان داشته مقررات ظهرنویسی و رعایت شرایط انتقال چک برابر اساسنامه و روزنامه رسمی به عمل نیامده دادگاه نظر به اینکه عدم رعایت مقررات اساسنامه در انتقال اسناد تعهدآور از جانب مدیرعامل شرکت مسقط حقوق دارنده سند و اشخاص ثالث نبوده و اگر از این حیث مدیرعامل مرتکب تخلفی شده باشد شرکت می تواند به مسبب ورود خسارت مراجعه نماید ولی متعهد به اجرای تعهدات نماینده خود می باشد و با عنایت به این که برخلاف ادعای خوانده ظهرنویسی چک برابر قانون تجارت به عمل آمده و صدور چک دلیلی بر اشتغال‬ذمه صادرکننده دارد و با عنایت به بقاء مستندات در ید خواهان دعوی را ثابت تشخیص مستندا به مواد 310 و 314 ناظر به 249 قانون تجارت و 519515502198 قانون آیین دادرسی مدنی حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ 000/685/330/4 ریال به عنوان اصل خواسته و هم‬چنین به پرداخت خسارت دادرسی به مبلغ 700/583/86 ریال و خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید الی یوم‬الاداء که توسط دایره اجرای احکام محاسبه خواهد شد در حق خواهان صادر و اعلام می دارد. رای حضوری و ظرف مهلت 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران است.
رییس شعبه 126 دادگاه عمومی حقوقی تهران - یعقوبی محمود آبادی

رای دادگاه تجدیدنظر استان
تجدیدنظرخواهی شرکت ب. (سهامی عام) با مدیریت‬عاملی م.س. نسبت به دادنامه شماره 628 مورخ 16/7/90 صادره از شعبه 126 دادگاه عمومی حقوقی تهران که به‬موجب آن حکم بر محکومیت تجدیدنظرخواه به پرداخت مبلغ 000/685/330/4 ریال بابت ظهر نویسی چک شماره 182464- 1/10/89 عهده بانک ملت شعبه.. . به همراه خسارت دادرسی و خسارت تاخیر تادیه صادرشده وارد و محمول بر صحت بوده و بر استدلال محکمه نخستین خدشه و اشکال قانونی وارد است. زیرا ملاحظه تصویر مصدق چک یادشده نشان می دهد که ابتدا چک در وجه آقای ج. س. صادرگردیده و مشارالیه با ظهرنویسی چک را به تجدیدنظرخواه منتقل نموده و واحد امور مالی شرکت تجدیدنظرخواه با قراردادن مهر و امضاء امور مالی در ظهر چک از بانک ملت شعبه.. . خواسته است تا پس از وصول به حسابش. واریز شود. خواهان نیز در شرح دادخواست تقدیمی اظهار داشته چک مذکور به صورت پشت‬نویسی شده به وی تحویل شده است. مطابق مقررات قسمت اخیر ماده 312 قانون تجارت چک به صرف امضاء درظهر آن قابل انتقال به دیگری می باشد که مقررات مذکور ناظر به موردی است که چک به قصد انتقال و برای انتقال توسط دارنده امضاء و تحویل شخص ثالث گردد و امضاء ظهر چک برای دریافت وجه از بانک محال‬علیه که مطابق مقررات ماده 316 قانون تجارت صورت می گیرد ظهرنویسی تلقی نمی شود از لحاظ حقوقی امضایی که موجب انتقال چک گردد صرفا ظهرنویسی تلقی می شود و واگذاری چک به صورت پشت‬نویسی شده که خواهان نیز در متن دادخواست به آن تصریح نموده منطبق با مقررات قسمت اخیر ماده 14 قانون صدور چک در تبصره 1 آن اصلاحی 14/10/76 می باشد و به‬موجب تبصره مذکور چک ممکن است به‬نام شخصی صادر یا به‬وسیله ظهرنویسی به وی منتقل یا به او واگذار گردیده باشد در مانحن‬فیه چک مورد خواسته با امضاء شخص معین که نام او در متن چک آمده (ظهرنویسی) و به تجدیدنظرخواه منتقل شده و در این فرض چک یادشده به لحاظ ظهرنویسی همانند چک در وجه حامل تلقی و به خواهان دعوا واگذار گردیده است بنابراین دستور واحد امور مالی شرکت تجدیدنظرخواه به بانک ملت شعبه.. . برای وصول وجه چک وواریز به حساب شرکت مذکور که توام با امضاء و مهر واحد امور مالی بوده و در ظهر چک منقوش می باشد ظهر‬نویسی تلقی نمی شود و دارنده نمی تواند به عنوان ظهرنویس و در اجرای مقررات ماده 249 قانون تجارت وجه چک را از شرکت واگذارکننده چک مورد مطالبه قراردهد. لذا به لحاظ عدم ظهرنویسی چک توسط شرکت تجدیدنظرخواه شرکت مذکور مسیولیتی در پرداخت وجه چک نداشته و دعوای خواهان متوجه آن شرکت نمی باشد دادگاه ادعای تجدیدنظرخواه را وارد و محمول بر صحت تشخیص داده دادنامه معترض‬عنه را که بدون توجه به این مهم اصدار یافته مخدوش و مستوجب نقض می داند. مستندا به مواد 358 و 84 و 89 قانون آیین دادرسی مدنی ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته قرار رد دعوای خواهان را صادر و اعلام می نماید. رای صادره قطعی است.
مستشاران شعبه 10 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
حسین خانی - امی

قاضی:
یعقوبی محمودآبادی , حسینخانی , امی

منبع
سامانه ملی آرای قضایی

مواد مرتبط با این رای

ماده 312 ـ چک ممکن است در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد باشد ممکن است به صرف امضاء در ظهر به دیگری منتقل شود.

مشاهده ماده 312 قانون تجارت

ماده 316 ـ کسی که وجه چک را دریافت می کند باید ظهر آن را امضاء یا مهر نماید اگر چه چک در وجه حامل باشد.

مشاهده ماده 316 قانون تجارت

ماده 249 ـ برات دهنده کسی که برات را قبول کرده و ظهرنویسها در مقابل دارنده برات مسئولیت تضامنی دارند. دارنده برات در صورت عدم تادیه و اعتراض می تواند به هر کدام از آنها که بخواهد منفردا یا به چند نفر یا به تمام آنها مجتمعا رجوع نماید. همین حق را هر یک از ظهرنویسها نسبت به برات دهنده و ظهرنویسهای ماقبل خود دارد. اقامه دعوی بر علیه یک یا چند نفر از مسئولین موجب اسقاط حق رجوع به سایر مسئولیت برات نیست. اقامه کننده دعوی ملزم نیست ترتیب ظهرنویسی را از حیث تاریخ رعایت کند. ضامنی که ضمانت برات دهنده یا محال علیه یا ظهرنویسی را کرده فقط با کسی مسئولیت تضامنی دارد که از او ضمانت نموده است.

مشاهده ماده 249 قانون تجارت

ماده 358 - چنانچه دادگاه تجدیدنظر ادعای تجدیدنظرخواه را موجه تشخیص دهد رای دادگاه بدوی را نقض و رای مقتضی صادر می نماید. در غیر این صورت با رد درخواست و تایید رای پرونده را به دادگاه بدوی اعاده خواهد کرد.

مشاهده ماده 358 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 84 - در موارد زیر خوانده می تواند ضمن پاسخ نسبت به ماهیت دعوا ایراد کند: 1 - دادگاه صلاحیت نداشته باشد. 2 - دعوا بین همان اشخاص در همان دادگاه یا دادگاه هم عرض دیگری قبلا" اقامه شده و تحت رسیدگی باشد و یا اگر همان دعوا نیست دعوایی باشد که با ادعای خواهان ارتباط کامل دارد. 3 - خواهان به جهتی ازجهات قانونی از قبیل صغر عدم رشد جنون یا ممنوعیت از تصرف دراموال در نتیجه حکم ورشکستگی اهلیت قانونی برای اقامه دعوا نداشته باشد. 4 - ادعا متوجه شخص خوانده نباشد. 5 - کسی که به عنوان نمایندگی اقامه دعوا کرده از قبیل وکالت یا ولایت یا قیمومت و سمت او محرز نباشد. 6 - دعوای طرح شده سابقا بین همان اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوا قائم مقام آنان هستند رسیدگی شده نسبت به آن حکم قطعی صادر شده باشد. 7 - دعوا بر فرض ثبوت اثر قانونی نداشته باشد از قبیل وقف و هبه بدون قبض. 8 - مورد دعوا مشروع نباشد. 9 - دعوا جزمی نبوده بلکه ظنی یا احتمالی باشد. 10 - خواهان در دعوای مطروحه ذی نفع نباشد. 11 - دعوا خارج از موعد قانونی اقامه شده باشد.

مشاهده ماده 84 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 89 - درمورد بند (1) ماده (84) هرگاه دادگاه خود را صالح نداند مبادرت به صدور قرار عدم صلاحیت می نماید و طبق ماده (27) عمل می کند و در مورد بند (2) ماده (84) هرگاه دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد از رسیدگی به دعوا خودداری کرده پرونده را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می فرستد و در سایر موارد یادشده در ماده (84) قرار رد دعوا صادر می نماید.

مشاهده ماده 89 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM