در موارد قتل با استفاده از آلت کشنده نیازی به احراز قصد قتل نیست.

به موجب گزارش قبلی این شعبه در مقام رسیدگی به تجدیدنظرخواهی آقای م.ز. به وکالت از اولیای دم مرحوم ب.ر. و ه.ر. به تبریه آقای ع.ر. از قتل عمدی ب.ر. از رای شماره 077– 1392/04/24 صادره از شعبه 71 دادگاه کیفری استان.. . این شعبه پس از رسیدگی و تهیه گزارش جامع رای معترض عنه را به دلیل اقاریر مکرر متهم ع.ر. دایر بر ایراد ضرب با چوب به سر مقتول(چوب بر سرش آهن بوده) و نظریه پزشکی قانونی و در خصوص اعتراض ه.ر. نسبت به محکومیت خودش و با توجه به انکار مکرر وی مبنی بر شرکت در نزاع و ارایه شهود از طرف وی و عدم گزارش اولیه مبنی بر شرکت در منازعه دادنامه تجدیدنظرخواسته را نقض می نماید و به دادگاه هم عرض دادگاه صادرکننده رای معترض عنه ارجاع می کند. پرونده به شعبه 113 دادگاه کیفری استان.. . ارجاع می گردد. شعبه مذکور در تاریخ 1393/01/30 با حضور هییت حاکمه و نماینده دادستان و متهمان ع.ر. و س. و ک. و ه. و الف. همگی ر. و ع.ر. و ع.ن. و خانم س.ر. وکلای ع.ر. و ک. و الف. و ع.ر. و اولیای دم مرحوم ب.ر. ک.ک. و ن. و م. و م. و ر.ر. فرزندان و پدر مقتول در معیت وکیل خود م.ز. ابتداء نماینده دادستان کیفرخواست را قرایت می کند. سپس اولیای دم مقتول ر.ر. اصالتا از سوی خود و ولایتا از طفل صغیر مقتول به نام م.ر. و سایر اولیای دم اصرار بر شکایت خود دارند مدعی هستند ع.ر. پسر و پدرمان را عمدا کشته است و تقاضای قصاص دارند. وکیل آن ها لایحه تقدیم می کند. سپس دادگاه به متهم ع.ر. اتهام قتل عمدی مرحوم ب.ر. را تفهیم می کند و می گوید: قبول ندارم. سپس اظهارات قبلی خود را تکرار می کند و می گوید: من در خانه بودم ساعت 12 شب بود. به برادرم گفتم چرا آمدی؟ دعوا درست نکن. آن ها 7 یا 8 نفر بودند. دعوا را شروع کردند و شیشه خانه را شکستند. به سمت من سنگ می پراندند. من با ب. روبرو شدم. چوب دستم بود. آن ها سه نفر بودند. اما من تنها چوب دسته بیل داشتم. حدودا 1/60 سانتی متر می باشد. با سه نفر دیگر درگیر شدیم. خانم ک. یک سنگ پرتاب کرد و با چوب یک ضربه به کتف همسر برادرم ک. زدم. س. چاقو داشت ه. داس داشت ب. هم چوب در دست داشت آن ها جلو من ایستادند. ه. چوب را از من گرفت و با داس به دست من زد. س. با چاقو به کتفم زد و به سرم ضربه خورد. تاریک بود. متوجه نشدم که قمه چه کسی زد. سرم 14 بخیه خورده است. من چوب را کشیدم کمی عقب تر رفتم و ضربه به سمت راست پیشانی مقتول بالای ابرو او زدم. عقب نشینی کردم. ه. آمد از پشت ب. را زد با یک شیی برنده زد ه. غیرعمد زد. س.ف. و الف. در دعوا نبودند. اگر مقتول با چوب کشته شده باشد من زده ام؛ اگر با تبر کشته شده باشد من نزده ام. ع.ر. در این جلسه بیش از چهار بار به ایراد ضرب به وسیله چوب به پیشانی مقتول اقرار می کند. وکیل وی لایحه تقدیم می نماید. مدعی است که چوب در دست موکلش آلت قتاله نیست زیرا بنا به نظریه پزشکی قانونی در سر مقتول سوراخی به قطر 1/5 سانت ایجاد شده که چوب سوراخ ایجاد نمی کند. هم چنین موکل با همان چوب خانم ک.ک. را زده که سوراخی ایجاد نشده سوراخ ایجاد شده داس بوده که در دست موکلم نبوده است(متهم در مراحل تحقیق اقرار کرده بود با چوبی زدم که در سر آن آهن بود بنابراین با نظریه پزشکی قانونی انطباق دارد – عضو ممیز). دادگاه به ه.ر. اتهام شرکت در نزاع جمعی منتهی به قتل و مشارکت در ایراد ضرب و جرح عمدی نسبت به ع.ر. را تفهیم می کند می گوید: اتهام را قبول ندارم در دعوا نبودم من در آن موقع دوازده نفر مهمان داشتم. وقتی که صدای شکستن شیشه ها آمد آمدم بیرون و با ماشین یکی از مهمانان ب. را به بیمارستان بردیم. در دستم چیزی نبود و کسی را هم نزده ام از وی آخرین دفاع اخذ می شود. وکیل وی می گوید: موکل در نزاع حضور نداشته و حتی یک نفر هم ادعا نکرده که ه. مرا زده است. سپس وکیل متهم اظهارات وکیل ه. را رد می کند می گوید ع.ر. گفته که خانواده مقتول را تطمیع کردند. واقعیت این است که ه. با داس به ب. زده است. آن گاه دادگاه از متهم ع.ر. اتهام مباشرت در قتل عمدی ب.ر. آخرین دفاع را می گیرد. می گوید: من ضربه به پیشانی مقتول زدم. پشت سرش ضربه نزده ام. ه. پشت سر او بود. من در درگیری بودم قبول دارم قتل را برادر ب. ه. انجام داده است. دادگاه ختم جلسه را اعلام می کند. سپس مبادرت به انشاء رای می نماید و با استدلالی که می کند(متهم قصد قتل نداشته هم چنین دلیل قطعی مبنی بر این که متهم قصد ایراد صدمه عمدی با آلت در دست خود به محل مورد اصابت داشته باشد وجود ندارد. متهم منکر ایراد صدمه به محل اصابت که منتهی به قتل شده می باشد) لذا با توجه به شبهه درا متهم ع.ر. را به پرداخت یک دیه کامل مرد مسلمان در حق اولیای دم و تحمل سه سال حبس محکوم می نماید و متهم ه.ر. را نیز به پرداخت سه میلیون ریال جزای نقدی محکوم می نماید. این رای مورد اعتراض خانم س.ر. و ع.ن. به وکالت از ع.ر. و م.ز. به وکالت از ه.ر. و اولیای دم مرحوم ب.ر. واقع جهت رسیدگی به دیوان عالی کشور ارسال که به این شعبه ارجاع می گردد و این شعبه پس از بررسی به شرح آتی رای صادر می نماید:

نظر به محتویات پرونده و کیفیات منعکس در آن در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای ع.ن. و خانم س.ر. به وکالت از آقای ع.ر. و همچنین آقای م.ز. به وکالت از اولیای دم مرحوم ب.ر. و ه.ر.؛ نظر به این که دادگاه محترم به حق مباشر در قتل را آقای ع.ر. تشخیص داده و با توجه به اقاریر وی در مراحل تحقیق در مرجع انتظامی و در دادسرا که موجب حصول علم می باشد مخصوصا قبل از ورود به زندان و آموزه های آن و وکلا به پرونده اقاریر مطابق با واقع می باشند. آقای ع.ر. در صفحات 26 و 37 و غیره بیان می کند که با چوبی که دسته بیل بود و بر سر آن آهن نصب شده بود به سر مقتول ضربه زدم که با نظریه پزشکی قانونی هم منطبق است. زیرا پزشکی قانونی اگرچه حق ندارد نوع آلت قتاله را با جزییات بیان کند ولی در نظریه خود بیان داشته به نظر می رسد زخم ایجاد شده با وسیله مانند داس باشد. اولا: خود دسته بیل بدون نصب آهن بر سر آن نوعا کشنده است تا چه رسد به این که آهن هم بر سر آن نصب شود که این آهن مانند داس کوچک ولی پهن می باشد که قاعدتا چوپانان و یا افرادی که در جنگل و یا بعضی از رانندگان در درون ماشین خود دارند و اسم خاصی هم دارد نگه داری می کنند. دادگاه اکثریت در نوع قتل دچار اشتباه شده اند همان طوری که اقلیت دو نفر از قضات محترم اعلام کرده آلت وقتی کشنده باشد مانند آلت مذکور نیازی به قصد قتل و یا محل اصابت ندارد اگرچه چوب دستی یعنی همان دسته بیل به سر مقتول اصابت کرده که باعث تلاشی جمجمه مقتول گردیده است. زخم ایجاد شده بر سر مقتول هم با نصب آهن بر سر چوب و هم بدون نصب آهن ممکن است. ثانیا: اولیای دم مطالبه دیه نکرده اند تا دادگاه متهم را محکوم به دیه نماید. لذا در این قسمت رای تجدیدنظرخواسته به استناد بند (ب) ماده 265 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری نقض می گردد پرونده جهت رسیدگی به دادگاه هم عرض دادگاه صادرکننده رای تجدیدنظرخواسته ارجاع می شود. در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای م.ز. به وکالت از ه.ر. چون از سوی وی دلیلی که موجب نقض دادنامه باشد ارایه نگردیده و از لحاظ رعایت تشریفات دادرسی هم ایراد موثری ملاحظه نمی شود و با توجه به استدلال موجه دادگاه در این خصوص که مورد قبول این شعبه نیز می باشد به استناد بند (الف) ماده 265 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری در این قسمت رای معترض­ عنه تایید می گردد.
شعبه 24 دیوان عالی کشور - رییس و مستشار
ابراهیم لشکری - علی شوشتری