صرف صدور گواهی عدم پرداخت به نام فردی که نمایندگی در وصول چک داشته است باعث نمی شود که این فرد ذی نفع چک شود و حق اقامه دعوا را پیدا کند. بر همین اساس طرح دعوی پرداخت وجه چک بلامحل باید توسط ذی نفع واقعی (شرکت تجاری) صورت گیرد و دعوی از سوی شخصی که گواهی عدم پرداخت به نام او صادر شده و در اصل نماینده ذی نفع در دریافت وجه چک بوده و مسموع نیست.

آقای ر.ز. به وکالت از آقای ح.غ. به طرفیت 1ـ آقای ب.الف. و 2ـ شرکت سهامی ع. با وکالت آقای م.الف. دادخواستی مبنی بر مطالبه وجه به مبلغ 000/000/213/17 ریال وجه یک فقره چک با احتساب خسارت تاخیر تادیه از سررسید تا زمان اجرای حکم و هزینه های دادرسی و حق الوکاله تقدیم نموده که در تاریخ 7/9/91 به این شعبه ارجاع شده است. در شرح دادخواست بیان شده خواندگان به صورت تضامنی به موجب یک فقره چک به شماره 553338 مورخ 28/7/91 بانک سپه شعبه... مبلغ فوق را به خواهان بدهکارند لیکن در سررسید معین به دلیل کسر موجودی گواهی عدم پرداخت صادر شده است در مقابل وکیل خوانده در مقام دفاع اظهار داشته شرکت خوانده اقدام به خرید قسمت اعظم سهام شرکت ت. کرده و نصف ثمن مورد معامله را نقدا و الباقی آن را طی 20 فقره چک با احتساب تاخیر تادیه پرداخت و به منظور تضمین پرداخت چک های صادره که لیست آن تقدیم شده (از جمله چک مستند دعوی) ضمانت نامه بانکی به شماره 1/1299101/211/821/90 نزد بانک سامان شعبه.. . صادر کرده است. حال خواهان بدون توجه به تعهدات فی مابین تمامی و همگی ضمانت نامه یاد شده را در نزد بانک صدرالذکر کامل کرده و تمامی مبلغ چک های صادره حتی آنهایی که سررسید نشده را از بانک دریافت کرده است. ضمن آنکه چک موصوف در وجه شرکت سرمایه گذاری الف. تنظیم و تحویل داده شده در ظهر چک مشخص می شود که خواهان آن را پشت نویسی کرده و به بانک ارایه داده است. در مقابل این ایراد شکلی وکیل خواهان اظهار داشته چک مذکور با ظهرنویسی یعنی با مهر شرکت سرمایه گذاری الف. جهت وصول به بانک محال علیه ارایه شده نظر به اینکه چک توسط تحصیل دار شرکت الف. به بانک ارایه شده مشخصات نام برده در ظهر چک قید شده است آنچه برای دادگاه محرز می باشد این است که چک در وجه شرکت سرمایه گذاری الف. صادر شده و ذی نفع آن همین شرکت می باشد به منظور وصول وجه چک شرکت در ظهر چک با مهر و امضا به بانک اجازه داده تا وجه آن را واصل و به حساب شرکت منظورنماید. نوشته امضا و مهر شرکت در ظهر چک به هیچ عنوان تلقی انتقال از طریق ظهرنویسی نمی کند ضمن آنکه حسب اذعان وکیل خواهان وی تحصیل دار شرکت بوده و طبعا منتقل الیه چک نیست تا بتواند به عنوان ذی نفع اقامه دعوی کرده و وجه چک را مطالبه نماید بر همین اساس به استناد بند 10 ماده 84 و ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوی صادر و اعلام می گردد. این رای ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل اعتراض نزد محاکم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رییس شعبه 42 دادگاه عمومی حقوقی تهران ـ رجبی

آقای ح.غ. با وکالت آقای ر.ز. به طرفیت آقای ب.الف. و شرکت ع. نسبت به دادنامه شماره 991ـ17/11/91 شعبه 42 دادگاه عمومی حقوقی تهران تجدیدنظرخواهی کرده است بر اساس دادنامه موصوف دعوی تجدیدنظرخواه به خواسته مطالبـه مبلــغ 000/000/213/17 ریــال وجـه یــک فـقـره چــک به شماره 553338 ـ 28/7/91 بانک سپه با احتساب خسارات تاخیر تادیه و دادرسی با این استدلال که چک مذکور در وجه شرکت سرمایه گذاری الف. صادر شده و ذی نفع آن همین شرکت می باشد که به منظور وصول وجه چک در ظهر آن با مهر و امضا بانک اجازه داده تا وجه آن واصل و به حساب شرکت منظور نماید و امضا مهر شرکت در ظهر چک به هیچ عنوان تلقی انتقال از طریق ظهرنویس نمی کند بنابراین نامبرده ذی نفع برای اقامه دعوی محسوب نمی باشد و قرار رد دعوی صادرگردیده است دادگاه با بررسی محتویات و مستندات پرونده و مطالعه لوایح ابرازی از ناحیه طرفیــن نظــر به اینکه به دلالت مندرجات چک موصوف و ظهر آن تجدیدنظرخواه نمایندگی جهت وصول وجه چک را واریز کردن آن به حساب شرکت سرمایه گذاری الف. داشته است و صدور گواهی عدم پرداخت از ناحیه بانک محال علیه به نام نماینده منطبق با موازین قانونی نبوده و این امر باعث نمی شود تا چنین شخصی دارنده چک به گونه ای که حق اقامه دعوی حقوقی را هم داشته باشد تلقی نماییم بنابراین تجدیدنظرخواهی غیر وارد تشخیص داده می شود و به استناد ماده 353 قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظرخواسته تایید می گردد. این رای قطعی است.
رییس شعبه 12 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشاردادگاه
دوبحری ـ نورزاد