نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1388/02/25

برگزار شده توسط:
استان قم/

موضوع:
تاثیر اذن زوج در اشتغال زوجه

پرسش:
با توجه به ماده 1117 قانون مدنی آیا شوهر می¬تواند مستند به ممنوعیت خروج زن از منزل بدون اذن شوهر زن خود را از حرفه¬ای که با مصالح خانوادگی یا حیثیات خود زن منافات نداشته باشد منع کند؟

نظر هیئت عالی:
این سوال در دو کمیسیون تخصصی مطرح شده است.

نظر اکثریت:
اولا؛ مطابق ماده 3 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی در جایی که قانون ساکت است یا در مورد آن قانونی وضع نشده است دادرس دادگاه مجاز است به فتاوای معتبر مراجعه کند. اصل 167 قانون اساسی مقرر داشته است که قاضی اگر حکم دعوا را در قوانین مدون نیابد باید به فتاوی معتبر و یا منابع فقهی مراجعه کند.

نظر اقلیت:
به نظر مشهور فقها و به فتوای امام (ره) نیز اگر در ضمن عقد نکاح شرط شود که زن اجازه خروج از منزل را داشته باشد و نیازمند اذن و اجازه شوهر نباشد و یا این که عقد مبنی بر اجازه خروج زن از منزل انجام شده باشد مانند این که زن اشتغال به کار در خارج از منزل داشته و شوهر هم می¬دانسته و مخالفت نکرده و عقد ازدواج هم در همین اوضاع و احوال و با علم و آگاهی و توافق ضمنی و یا صریح انجام بگیرد در این دو صورت (شرط ضمن عقد و عقد مبنی بر جواز خروج زن) نیازمند اذن شوهر نیست و او نمی تواند از خروج زن ممانعت کند؛ مگر این که مفسده¬ای در بین باشد که در این صورت از باب دیگری و به خاطر حکم دیگری شوهر می¬تواند جلوگیری کند. همچنین اگر مردی حقوق اقتصادی زن را تامین نکند و زن مجبور شود که برای تامین مخارج خود کار کند خروج او از منزل برای کار جایز است. همچنین است خروج زن برای هر امر لازم و واجب عقلی و شرعی. بنابراین نیاز به اجازه شوهر در صورتی است که هیچ ضرورت عقلی و شرعی در کار نباشد. اما اگر چنین شرطی در میان نباشد ماده 1117 قانون مدنی که مقرر داشته: «شوهر می¬تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند» به زوج اجازه می¬دهد که مانع کار زوجه خود شود و زوجه فقط خانه¬دار باشد. با توجه به این دیدگاه کار در خانه برای زن و کار در بیرون از خانه برای مرد نوعی تقسیم کار است. نتیجه این که هرگاه زوجه در ضمن عقد حق اشتغال به کار یا ادامه تحصیل را شرط کرده باشد زوج نمی تواند با ادامه تحصیل یا اشتغال به کار او مخالفت کند؛ مگر آن که شغل یا ادامه تحصیل منافی مصالح خانواده یا حیثیت یکی از زوجین باشد. اما اگر شرط مذکور به موجب اذن محض باشد هنگامی که شخصی به دیگری اذن می-دهد در برابر او تعهدی نمی¬کند و حقی از خود سلب نمی¬کند. اذن¬دهنده با انشای خود به دیگری رخصت می¬دهد و امری را بر ماذون مباح می¬کند و مسلم است اثر اذن نیز همانند سایر اعمال حقوقی تابع چگونگی انشاست. در این صورت زوج می¬تواند زوجه را از هر عمل غیرضروری و عملی که تکلیف شرعی او نیست و با استمتاعات متعارف او منافات دارد منع کند. بنابراین زوجه نمی تواند منزل شوهر را بدون اذن به گونه¬ای ترک کند که با حقوق زناشویی زوج و استمتاعات متعارف او منافات داشته باشد.

مبحث:
قانون مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 1117 - شوهر می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند.

مشاهده ماده 1117 قانون مدنی

ماده 3 - قضات دادگاهها موظفند موافق قوانین به دعاوی رسیدگی کرده حکم مقتضی صادر و یا فصل خصومت نمایند. در صورتی که قوانین موضوعه کامل یا صریح نبوده یا متعارض باشند یا اصلا" قانونی در قضیه مطروحه وجود نداشته باشد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوی معتبر و اصول حقوقی که مغایر با موازین شرعی نباشد حکم قضیه را صادر نمایند و نمی توانند به بهانه سکوت یا نقص یا اجمال یا تعارض قوانین از رسیدگی به دعوا و صدور حکم امتناع ورزند والا مستنکف از احقاق حق شناخته شده و به مجازات آن محکوم خواهند شد. تبصره - چنانچه قاضی مجتهد باشد و قانون را خلاف شرع بداند پرونده به شعبه دیگری جهت رسیدگی ارجاع خواهد شد.

مشاهده ماده 3 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM