نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1380/11/10

برگزار شده توسط:
استان کرمان/ شهر سیرجان

موضوع:
دادگاه صالح رسیدگی به دعاوی راجع به مال غیرمنقول

پرسش:
خواهان برای اجرت المثل ایام تصرف ملکش که دارای سند رسمی نیز می باشد بـه طرفیـت خوانده در محل اقامت نامبرده که در سیرجان به سر می برد اقامه دعوا کرده اسـت درحـالی که محل وقوع مال غیر منقول شهرستان کرمان است. الف. آیا دادگاه شهرسـتان سـیرجان صالح به رسیدگی است یا خیر؟ ب. چنانچه قرارداد اجاره ایی در کرمان راجع بـه مـال غیـرمنقول فوق الذکر تنظیم شود در صورت حـدوث اخـتلاف دعـوای مطالبـه مـال الاجـاره در صلاحیت کدام دادگاه است؟

نظر هیئت عالی:
در خصوص سوال مطروحه با توجه به رای وحـدت رویـه شماره 31 -5/9/1363 دادگاه محل وقوع مال غیر منقـول صـالح بـه رسـیدگی است زیرا دعوا راجع به مطالبه وجوه مربوط به غیر منقول است و مطـابق مـاده 20 قـانون مدنی هم اگر دعوا مربوط به مال الاجاره عین مستاجره باشد از حیث صـلاحیت محـاکم در حکم منقول است ولو اینکه عین مستاجره در حکم اموال غیـرمنقـول باشـد؛ ولـی مطالبـه اجرت المثل با توجه به طبیعت آن باید در دادگاهی مطرح شود که مـال غیـرمنقـول در آن حوزه واقع شده زیرا ممکن است تعیین اجرت المثل مستلزم جلب نظر کارشناس و معاینـه

نظر اتفاقی:
با توجه به رای وحدت رویه شماره 31 -5/9 /1363هیات عمومی دیوان عالی کشور کـه اشـعار داشته: نظر به اینکه صلاحیت دادگاه محل وقوع مال غیـرمنقـول موضـوع مـاده 23 قـانون آیـین دادرسی مدنی (ماده 12 قانون آیین دادرسی مدنی جدید) حتی در صورت مقیم نبـودن مـدعی و مدعی علیه در حوزه محل وقوع مال غیر منقول استثنایی است بر اصل صـلاحیت دادگـاه محـل اقامت خوانده موضوع ماده 21 قانون فوق الذکر (ماده 11 قانون آیین دادرسی مدنی جدیـد) و بـا عنایت به تعریفی که از اموال غیرمنقول و اموال منقول در مواد 12 الی 22 قانون مـدنی بـه عمـل آمده از ماده 20 آن چنین استنباط می شود که قانون گذار بین دعوای مطالبه وجوه مربـوط بـه غیـر منقول ناشی از عقود و قراردادها و دعوای مطالبه وجوه مربوط به غیرمنقول و نیـز اجـرت المثـل آن در غیر مورد عقود و قراردادها قایل به تفصیل شـده و دعـاوی قسـم اول را منطوقـا از حیـث صلاحیت محاکم در حکم منقول و دعاوی قسم دوم را مفهوما از دعاوی راجـع بـه غیـرمنقـول دانسته است که در نتیجه دعاوی اخیر الذکر تحت شمول حکـم مـاده 23 قـانون آیـین دادرسـی مدنی (ماده 12 قانون جدید) قرار مـی گیـرد. پـس دعـوای اجـرت المثـل ناشـی از غیـر عقـود و قراردادها به حکم رای وحدت رویه فوق الذکر در صلاحیت دادگـاه عمـومی شهرسـتان کرمـان (محل وقوع مال غیر منقول) است. در صورتی که قرارداد اجاره ای در کرمان راجـع بـه مـال غیـرمنقول منعقد شود چون قرارداد مذکور دعوای مطالبه وجوه مربوط به غیرمنقول ناشی از عقـود و قراردادها نشات گرفته است به حکم قسمت اول رای وحدت رویه مذکور جزو دعاوی در حکم منقول شمرده می شود دعاوی راجع به اموال غیرمنقول نیز به استناد ماده 13 قانون آیین دادرسـی مدنی (جدید) و رای وحدت رویه شماره 9-1/5/37 که اختیار حکـم مقـرر در مـاده 22 قـانون آیین دادرسی مدنی (ماده 131 قانون مدنی ) راجع به مراجعه خواهان به دادگاه محـل وقـوع عقـد یا قرارداد و یا محل انجام تعهد قاعده عمومی صلاحیت نسبی دادگاه محل اقامت خوانـده را کـه در ماده 21 قانون آیین دادرسی مدنی (ماده 11 قانون جدید) پیش بینی شـده نفـی نکـرده بلکـه از نظر ایجاد تسهیل در رسیدگی به دعاوی بازرگانی و هر دعوای راجع به اموال منقول که از عقـود و قرارداد ناشی شده باشد انتخاب دادگاه را در اختیار خواهـان گذاشـته اسـت. پـس هـم دادگـاه عمومی کرمان و هم دادگاه عمومی سیرجان صالح به رسیدگی هستند.

مبحث:
آیین دادرسی مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 131 - اگر شاخه ی درخت کسی داخل در فضای خانه یا زمین همسایه شود باید از آن جا عطف کند و اگر نکرد همسایه می تواند آن را عطف کند و اگر نشد از حد خانه ی خود قطع کند و همچنین است حکم ریشه های درخت که داخل ملک غیر می شود.

مشاهده ماده 131 قانون مدنی

ماده 12 - دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول اعم از دعاوی مالکیت مزاحمت ممانعت از حق تصرف عدوانی و سایر حقوق راجع به آن در دادگاهی اقامه می شود که مال غیرمنقول در حوزه آن واقع است اگرچه خوانده در آن حوزه مقیم نباشد.

مشاهده ماده 12 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM