در خصوص ماده 71 آیین نامه قانون ثبت که در مراحل ثبت ملک رعایت این ماده نشده باشد چه باید کرد؟

در مقـام اظهارنظـر ماده 71 قانـون ثـبت مـورد توجـه قرار گرفتـه که مطلقا ارتباطی ندارد. ماده 71 آیین نامه راجع است به تحدید حدود املاک و ماده 71 قانون ثبت مربوط است به رسمیت و اعتبار اسناد ثبتی. در ماده 71 آیین نامه قانون ثبت تصریح گردیده «مستدعی ثبت فقط ابنیه و اجزایی را می تواند در موقع تعیین حدود معرفی کند که داخل در حدود مندرجه در اظهارنامه باشد و نماینده عمل باید معرفی مالک یا نماینده او را وقتی معتبر بشناسد که تصرفات او در قسمت معرفی شده محرز باشد والا از تعیین حدود خودداری خواهد نمود» خاطر نشان می شود تعیین و تحدید حدود املاک با رعایت مواد 14 و 15 قانون ثبت و تبصره ذیل ماده 15 صورت می گیرد و به موجب بند (3) ماده 22 آیین نامه قانون ثبت در اظهارنامه (اظهارنامه مربوط به تقاضای ثبت) باید نوع مال غیرمنقولی که در خواست ثبت آن می شود (خانه مسکونی باغ و طاحونه و امثال آن) محل و شماره و مشخصات و حدود و اجزا و متعلقات آن قید شود و بدیهی است مستدعی ثبت فقط ابنیه و اجزایی را معرفی می کند که قبلا در اظهارنامه ثبتی به وقوع این ابنیه و اجزا در محدوده غیرمنقول تصریح به ذکر کرده باشد. اضافه می شود متن سوال روشن و واضح نیست عنوان شده در صورتی که در مراحل ثبت ملک ماده 71 آیین نامه رعایت نشده باشد چه باید کرد؟ در خود ماده 71 آیین نامه ضمانت اجرایی قید شده و آن این است که اگر ابنیه و اجزایی داخل در محدوده حدود مندرج در اظهارنامه نباشد نماینده ثبت از تعیین حدود خودداری خواهد کرد و در صورتی که در این زمینه اشتباهی رخ داده و ملک هم در دفتر ثبت املاک ثبت و سند مالکیت صادر شده باشد طبق بند (4) ماده 25 قانون ثبت هیات نظارت یا رییس ثبت محل در صورت تفویض اختیار از جانب هیات نظارت مراتب اشتباه را تصحیح و در ستون ملاحظات دفتر ثبت املاک و سند مالکیت موضوع را توضیح و امضا و مهر می نماید و این در صورتی است که تحدید حدود به عمل آمده و ابنیه و اجزا که در مورد قید آن در صورت مجلس تحدید حدود اشتباه شده در محدوده ملک واقع باشند و اصلاح مزبور خللی به حق کسی نرساند در غیر این صورت ذی نفع باید به دادگاه مراجعه کند.

در صورتی که موضوع اثبات مالکیت مطرح باشد دادگاه در این خصوص اظهارنظر نموده و هیات نظارت اداره ثبت بر اساس رای قطعی دادگاه اتخاذ تصمیم خواهد کرد و در صورتی که فقط موضوع اصلاح یا ابطال تصمیم ثبت که (بدون رعایت ماده 71 قانون مزبور بوده) مطرح باشد هیات نظارت راسا تصمیم گیری خواهد کرد یا از طریق دیوان عدالت اداری اقدام می شود. ضمنا ماده 71 قانون ثبت صرفا در خصوص ابنیه و اجزای ملک است و در خصوص عرصه قابل اجرا نیست. لذا چنان چه ثبت عرصه مطابق اظهارنامه نباشد ماده 71 قانون ثبت در خصوص آن قابل اعمال نیست.