1- شخصی بدون دعوت و غیر مجاز وارد جشن مهمانی در یکی از باغ های مجالس می شود. آیا رفتار ارتکابی مصداق بزه ورود به عنف می باشد یا خیر؟ 2- آیا مکان مذکور با توجه به اینکه در ساعات معینی در اجاره صاحب مجلس قرار می گیرد و افراد خاصی دعوت و اجازه ورود می یابند مکان عمومی تلقی می گردد یا خصوصی؟

1- نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان شیراز استان فارس مورد تایید است.

حسب مقررات ماده 691 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی قانونگذار در خصوص املاک فقط ورود با قهر و غلبه را جرم انگاری نموده است در حالیکه در ماده 694 قانون موصوف در خصوص منزل و مسکن ورود به عنف یا تهدید را جرم انگاری نموده است. هرچند که نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه از جمله نظریه شماره 402/7 مورخ 12/3/1381 ورود بدون کسب اجازه را از مصادیق ورود به عنف دانسته است و رویه قضایی نیز ورود بدون اجازه به منزل یا مسکن را از مصادیق ورود به عنف می داند؛ لیکن با توجه به معنای لغوی و عرفی قهر و غلبه محرز است که ورود بدون اجازه از مصادیق ورود به قهر و غلبه نمی باشد. تفسیر مضیق قوانین جزایی و نیز اصل اباحه اعمال نیز اقتضای محدود نمودن بزه در موارد قهر و غلبه را دارد. در فرض سوال با توجه به اینکه باغ شهری هرچند که منافع آن به صورت موقت به غیر اجاره داده شود از مصادیق ملک می باشد و مشتکی عنه صرفا بدون اجازه و بدون قهر و غلبه وارد ملک شده است و در زمان ورود ممانعتی به عمل نیامده است و با مفتوح بودن درب باغ و عدم پرسش از افرادی که به مهمانی آمده اند از حرمت حریم کاسته شده است؛ بنابراین وضعیت خاص ملک این پیام را دارد که اشخاص می توانند وارد ملک گردند. لذا رفتار ارتکابی جرم نمی باشد. در خصوص فرض دوم سوال حسب تبصره 5 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر اماکنی که بدون تجسس در معرض دید عموم قرار می گیرند مانند قسمت های مشاع آپارتمانها هتل ها بیمارستان ها و نیز وسایل نقلیه مشمول حریم خصوصی نیست و بنابراین باغ شهری مکان عمومی محسوب می گردد.

یک مکان یا ذاتا عمومی می باشد مثل پارک ها یا اینکه بالعرض عمومی می گردد؛ مانند اینکه یک منزل را به مدرسه ای اجاره دهیم.گاهی نیز یک مکان به صورت اتفاقی و برای مدت زمان خاصی عمومی می گردد مانند منزلی که آتش گرفته و اشخاص ثالث جهت اطفاء حریق وارد منزل می گردند. بهترین ملاک برای تفکیک مکان عمومی از مکان خصوصی این است که همه افراد در آن لحظه امکان دسترسی آزاد داشته باشند. با توجه به اینکه شخص ثالث منافع باغ را برای مدت معینی اجاره نموده است و مستاجر فقط به اشخاص خاصی اجازه ورود داده لذا این مکان در این مدت که به اجاره داده شده است مکان خصوصی محسوب می گردد و با توجه به اینکه در فرض سوال مشتکی عنه از مدعوین نبوده و بدون اجازه و رضای صاحب منفعت وارد ملک شده و حریم خصوصی را نقض نموده است بنابراین رفتار ارتکابی جرم می باشد. ضمن آنکه هرچند قانونگذار از عبارت قهر و غلبه استفاده نموده است لیکن با وحدت ملاک از نظریه مشورتی اداره حقوقی موصوف که ورود بدون اذن را از مصادیق عنف شناخته است و عبارت عنف و قهر و غلبه ترادف معنایی با هم دارند؛ لذا می توان گفت ورود بدون اجازه از مصادیق ورود با قهر و غلبه نیز می تواند باشد.