در صورتی که دادگاه هنگام رسیدگی به پرونده متوجه طرح پرونده ای مشابه با موضوع و طرفین واحد و صدور رای غیر قطعی از دادگاه دیگر شود تکلیف چیست؟
نظر هیئت عالی:
در فرض سوال طرح شده با توجه به آثار مترتب بر رای صادره دعوی سالبه به انتفاء موضوع است و پرونده اقتضای صدور قرار رد دعوی را دارد.
نظر اکثریت:
در فرض سوال قرار عدم استماع دعوی صادر می شود چون یک حق بیش از یک بار قابل مطالبه نیست و با مطالبه برای بار اول موجبی برای تشکیل پرونده دوم وجود ندارد و لذا این دعوی برخلاف قانون طرح گردیده و دادگاه به استناد ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی اقدام به صدور قرار عدم استماع دعوی می نماید؛ ضمنا نظریه اقلیت و صدور قرار اناطه از دو جهت مواجه با اشکال است. اولا: قرار اناطه مربوط به جایی است که دعوی قبلا طرح نشده باشد لکن در فرض سوال دعوی قبلا طرح شده است. ثانیا: تا زمانی دادگاه مجاز به صدور قرار اناطه است که رسیدگی به دعوی مطروحه منوط به اثبات امری باشد که در صلاحیت دادگاهی غیر از دادگاه حاضر است؛ در حالیکه در سوال مطروحه رسیدگی به موضوع منوط به اثبات ادعایی نیست که در صلاحیت دادگاه دیگر باشد.
نظر اقلیت:
در این صورت مستندا به ماده 19 قرار اناطه صادر می شود و رسیدگی به دعوی دوم تا تعیین تکلیف دعوی مشابه در تجدیدنظر متوقف می گردد.
ماده 2 - هیچ دادگاهی نمی تواند به دعوایی رسیدگی کند مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی نفع یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی آنان رسیدگی به دعوا را برابر قانون درخواست نموده باشند.