در صورتی که صادرکننده چک فوت شود (دار فانی را وداع گوید) در دو فرض تقسیم و عدم تقسیم ماترک آیا می توان علیه وراث وی برای وصول وجه چک مطابق ماده 23 قانون صدور چک اصلاحی سال 1397 درخواست صدور اجراییه از دادگاه کرد؟

با توجه به اینکه در ماده 23 قانون اصلاحی چک مصوب 97 اقامه دعوی علیه قایم مقام قانونی تجویز شده است نتیجتا ورثه ای که قبول ترکه کرده اند در قبال تعهد مورث به میزان حصه خود مسیول هستند.

همان طور که در مواد 19 و 60 آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجراء و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی مصوب 1387 رییس قوه قضاییه با اصلاحات 1388 می توان علیه وراث صادرکننده اسناد ذمه ای مانند چک در اجرای اسناد اداره ثبت به عنوان یک مرجع اداری درخواست صدور اجراییه کرد به طریق اولویت دادگاه به عنوان مرجع قضایی نیز می تواند برای چک اجراییه صادر کند و چون ماه 23 قانون صدور چک نیز در جهت سرعت بخشیدن به وصول مطالبات مردم و اعتبار بخشیدن بیشتر به چک به عنوان سندی مطمین برای پرداخت به تصویب رسیده است. بنابراین دادگاه نیز می تواند به درخواست دارنده علیه وراث صادرکننده اجراییه صادر کند بدیهی است وجه چک از ماترک صادرکننده قابل وصول است و در صورت رد کردن ترکه توسط وراث وراثی که ترکه را در کرده اند مسیول پرداخت نخواهند بود و در صورت قبول ترکه هر یک از وراث به میزان سهم خود از ماترک مسیول پرداخت وجه چک خواهد بود. خصوصا که در این ماده به قایم مقام قانونی صادرکننده حق اقامه دعوا بر علیه دارنده داده شده و چون وراث قایم مقام قانونی صادرکننده هستند می توان این گونه برداشت کرد که قانون گذار قایم مقام قانونی را نیز ملتزم به تعهدات صادرکننده چک دانسته و بر این مبنا حق اقامه دعوا را نیز به او داده است.

چون در ماده 23 قانون صدور چک صرفا به صادرکننده چک اشاره شده و در مورد وراث صراحتی وجود ندارد و با عنایت به این که وصول مطالبات از وراث متوفی با سوگند استظهاری در رسیدگی به دعوای بر میت ثابت می شود و در صورت پذیرش درخواست صدور اجراییه مقررات اثبات دعوای بر میت اجرا نمی شود و از سوی دیگر صدور اجراییه در این ماده حالت استثنایی دارد که باید به قدر متیقن آن اکتفا کرد. در نتیجه درخواست صدور اجراییه علیه وراث متوفی قابل صدور نیست.