آیا دادگاه تجدیدنظر میتواند حکم صادره از مراجع بدوی را قرار تلقی کند و بر این اساس اظهارنظر کند؟
نظر هیئت عالی:
مطابق مـاده 299 قـانون آیـین دادرسـی مـدنی سـال 1379 چنانچه رای دادگاه راجع به ماهیت دعـوا و قـاطع آن بـه طـور کلـی یـا جزیی باشد حکم و در غیر این صورت قرار نامیده میشود. بنابراین اگر رای دادگاه بدوی بدون ورود در ماهیت دعوا ظاهرا به صورت حکم صادر شـده ولـی از حیـث اسـتدلال و نتیجه منطبق با قرار باشد و متضمن اشکال موثر دیگری نباشد دادگاه تجدیدنظر استان آن را قرار تلقی و در نتیجه تایید مینماید. در صورت وجود ایرادات و اشکالات قانونی مـوثر
نظر اکثریت:
چنانچه دادگاه بدوی با وجود نقص در رسیدگی مبادرت بـه انشـای حکـم کنـد دادگـاه تجدیدنظر نمیتواند حکم ماهوی صادره را قرار تلقی کند و بر این اسـاس اتخـاذ تصـمیم نماید ولی در جایی که رای دادگاه از حیث استدلال و نتیجه منطبق با قرار اسـت ولـی در پایان آن را به صورت حکم اعلام کرده است مثلا ضمن اعلام ایـراد شـکلی مبـادرت بـه صدور حکم مینماید چون این امور متضمن اشتباه است با وحـدت مـلاک از مـاده 403 قانون آیین دادرسی مدنی میتوان آن را قرار تلقی کرد و بر این اساس اظهارنظر نمود چـرا
نظر اقلیت:
دادگاه تجدیدنظر در هر صورت اختیار تلقی حکم به قرار را ندارد چـرا کـه دادگـاه بـدوی در ماهیت امر اظهارنظر نموده است و طبق تعریف قانونگذار از حکـم چنـین اظهـارنظری حکـم تلقی میشود و چنانچه به هر دلیل ایرادی بر دادنامه تجدیدنظر خواسـته باشـد بایـد براسـاس مقررات مربوط به احکام رفتار نماید.