1

رای شماره 9309970910500474 - مورخ 1393/12/06

قتل با شلیک گلوله به کشاله ران

2

رای شماره 9309970908800420 - مورخ 1393/12/17

ضمانت اجرای عدم رعایت تناسب در دفاع

3

رای شماره 9309970907300352 - مورخ 1393/10/15

تاثیر فقدان شرایط قانونی شهادت بر اعتبار رای

4

رای شماره 9309970909200313 - مورخ 1393/09/29

ادعای متهم مبنی بر مستحق قتل بودن مقتول

5

رای شماره 9309970907600037 - مورخ 1393/02/14

عمل نوعا کشنده

1

نظریه مشورتی شماره 96-26-2145 - مورخ 1396/12/05

در پرونده ای فردی در اثر تصادف به قتل می رسد غیر عمد لیکن مقتول مجهول الهویه است و هویت ایشان مشخص نیست حال محکوم علیه از پرداخت دیه به علت عدم تمکن مالی امتناع نموده و دادخواست اعسار به طرفیت دادستان اقامه نموده است با توجه به ماده 13 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی که مقرر می دارد دعوی اعسار باید به طرفیت محکوم له اقامه شود آیا طرح دعوی به طرفیت دادستان با فرض عدم شناسایی مقتول و ورثه ایشان صحیح است یا خیر؟ یا اینکه می بایست به طرفیت ستاد اجرایی فرمان طرح شود؟

2

نظریه مشورتی شماره 1400-186/1-855 ک - مورخ 1400/11/02

نظر به مقررات مواد 315 318 354 356 و 553 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و مواد 270 به بعد قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی و به ویژه ماده 181 قانون پیش گفته: 1- در فرض حضور فرد در محل وقوع جنایت و فقدان قرائن و امارات موجب ظن قاضی آیا درخواست سوگند از سوی اولیای دم ضروری است؟ آیا دادگاه می تواند طبق ماده 315 قانون مجازات اسلامی راسا متهم را سوگند دهد و در صورت ضرورت مطالبه قسم از سوی اولیای دم و عدم مطالبه آن ها آیا در مورد تامین اخذ شده می توان طبق تبصره ماده 318 قانون مجازات اسلامی عمل کرد؟ 2- اگر متهم به قتل در ماده 553 قانون مجازات اسلامی پس از محکومیت به دیه و حبس و قطعی شدن رای ادعای اعسار از پرداخت دیه کند آیا خوانده دعوای اعسار با توجه به اختیارات تفویضی از سوی مقام معظم رهبری معاون قوه قضاییه است یا دادستان محل وقوع جرم؟

3

نظریه مشورتی شماره 1175-1/186-96 - مورخ 1397/05/16

1- آیا قرار تعطیل و لاک و مهر کارگاه که در راستای تبصره یک ماده 105 قانون کار بر عهده دادستان شهرستان می باشد می تواند با تشکیل پرونده از سوی اداره کار و ارجاع به شعبه بازپرسی توسط بازپرس این قرار صادر شود؟ 2- شخصی به قتل می رسد و تنها ورثه وی طفلی ولد الزنا می باشد آیا طفل ولد الزنا می تواند به عنوان ولی دم تقاضای قصاص قاتل را بنماید؟ در هر دو فرض که مقتول زانی باشد یا زانیه پاسخ دهید؟

4

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-1283 - مورخ 1396/07/23

5

نظریه مشورتی شماره 1400-186/1-60 ک - مورخ 1400/02/07

در قتل عمد زوجه توسط زوج اولیای دم عبارت است از سه فرزند و مادر که مادر مقتول بعدا فوت می نماید و سه فرزند مقتول نیز رضایت خود را به قاتل (پدر خویش) اعلام می نمایند لیکن ورثه مادر مقتول (خواهر و برادر) تقاضای قصاص قاتل را دارند. آیا حق قصاص متعلق به مادر مقتول با وجود وراثی از طبقه اول (فرزندان مقتول که رضایت داده اند) به برادر و خواهر مقتول به عنوان وراث مادر می رسد؟ و آیا نامبردگان می توانند با پرداخت سهم وراث طبقه اول که رضایت داده اند تقاضای قصاص کنند؟

6

نظریه مشورتی شماره 1400-186/1-60 ک - مورخ 1400/02/07

در قتل عمد زوجه توسط زوج اولیای دم عبارت است از سه فرزند و مادر که مادر مقتول بعدا فوت می نماید و سه فرزند مقتول نیز رضایت خود را به قاتل (پدر خویش) اعلام می نمایند لیکن ورثه مادر مقتول (خواهر و برادر) تقاضای قصاص قاتل را دارند. آیا حق قصاص متعلق به مادر مقتول با وجود وراثی از طبقه اول (فرزندان مقتول که رضایت داده اند) به برادر و خواهر مقتول به عنوان وراث مادر می رسد؟ و آیا نامبردگان می توانند با پرداخت سهم وراث طبقه اول که رضایت داده اند تقاضای قصاص کنند؟

7

نظریه مشورتی شماره ک 0461-67-89 - مورخ 1398/12/04

در پرونده ای طی وقوع تصادف بین عابر و موتورسیلکت عابر به کما رفته و پس از چند ماه فوت می کند در مراحل دادرسی برای وی قیم موقت تعیین شده بود پس از بررسی مشخص می شود متوفی ولدالزنا حسب ظاهر بوده است که البته در دادگاهی اثبات نشده است اکنون پرونده وی در شعبه اجرای احکام کیفری می باشد و این شعبه اجرا مادر طبیعی متوفی را جهت دریافت دیه به ارائه گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف راهنمایی کرده لکن در رای شورای حل اختلاف این موضوع ولد الزنا بودن متوفی و اینکه زنا از ناحیه مادر با علم واقع شده صراحتا ذکر شده و به همین دلیل قرار رد دعوی صادر شده است از طرفی با عنایت به اینکه محکوم علیه پرونده نیز از اتباع افعانستان و فاقد گواهی نامه بوده و برای وی قرار وثیقه صادر شده و به جهت عجز از تودیع وثیقه به مدت یک سال در زندان به سر می برد البته وی محکوم به تحمل 3 سال حبس شده است نظر آن مرجع محترم در موارد زیر چه می باشد لازم به ذکر است که پدر طبیعی متوفی نیز شناسایی نشده است./ع

8

نظریه مشورتی شماره 98-168-190 ک - مورخ 1398/03/05

1-همان طور که مستحضرید هستید مطابق ماده 463 قانون مجازات اسلامی دیه جنایت خطای محض در صورت اثبات از طریق بینه یا علم قاضی بر عهده عاقله می باشد از سویی ماده 217 قانون آئین دادرسی کیفری فلسفه اصدار تامین کیفری را دسترسی به متهم و حضور به موقع وی و تضمین حقوق بزه دیده دانسته است در تبصره سه همان ماده نیز عنوان شده که در جرایم غیر عمد در صورتی که از طریق دیگر حقوق بزه دیده تضمین شده باشد صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نمی باشد علی ایحال با توجه به مطالبه مارالبیان چنانچه با تحقیقات بازپرس احراز نماید که نوع قتل خطای محض می باشد و از طرفی ضرورت تشریفات رسیدگی بر تفهیم اتهام متهم است در این فرض بازپرس درخصوص صدور قرار تامین کیفری چه تکلیفی دارد و کدام قرار تامین را باید اصدار نماید؟ 2-با توجه به ماده 10 قانون آئین دادرسی کیفری بزه دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می گردد از سویی طبق مواد 452 و351 هر دو از قانون مجازات اسلامی در قتل ولی دم همان ورثه مقتول می باشند به جز زوج یا زوجه حال با این توضیح چنانچه مقتولی دارای اولاد و ابوین باشد ولی شکایت اولیه یا گزارش قتل از سوی مثلا برادر یا خواهر وی یا همسر او به دادسرا اعلام شده است آیا در این فرض تصمیمات اعدادی یا نهایی باید به اعلام کننده که جز ورثه نمی باشد نیز ابلاغ گردد یا خیر مستدعی است ارشاد فرمایید.

9

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-2302 - مورخ 1397/02/10

حال سوال اینجاست که در پرونده ای که در این شعبه مطرح است شخصی به اتهام قتل پدر و کارگر افغانی پدرش تحت تعقیب قرار می گیرد اولیاء دم از ناحیه پدر دو نفر صغیر و مادر مقتول می باشند جهت صغار قیم انتخاب می شود و مادر آنها به عنوان قیم انتخاب و تقاضای قصاص می کند. از جانب کارگر افغانی نیز پدر که از افغانستان به ایران مراجعت می نماید تقاضای قصاص می کند. در مرحله تحقیقات و رسیدگی مادر مقتول فوت و از جانب وی وراث که فرزندان آن مرحومه می باشند با حضور در پرونده تقاضای قصاص می نمایند. پرونده منتهی به صدور حکم قصاص بابت هر دو قتل می شود و دیوان عالی کشور نیز رای صادره را عینا تایید می کند. حال در این فرض آیا فرزندان مرحومه (مادر مقتول) جای وی را به عنوان اولیاء دم می گیرند یا خیر؟ آیا حق قصاص برای آنان وجود دارد؟ در این خصوص استفتائاتی وجود دارد که به پیوست در نه صفحه اعلام و ضمیمه می شود.

10

نظریه مشورتی شماره 96-186/1-2302 - مورخ 1397/02/10

مطابق ماده 353 قانون مجازات اسلامی «هرگاه صاحب حق قصاص فوت کند حق قصاص به فرزند او می رسد حتی اگر همسر مجنی علیه باشد.» حال سوال اینجاست که در پرونده ای که در این شعبه مطرح است شخصی به اتهام قتل پدر و کارگر افغانی پدرش تحت تعقیب قرار می گیرد اولیاء دم از ناحیه پدر دو نفر صغیر و مادر مقتول می باشند جهت صغار قیم انتخاب می شود و مادر آنها به عنوان قیم انتخاب و تقاضای قصاص می کند. از جانب کارگر افغانی نیز پدر که از افغانستان به ایران مراجعت می نماید تقاضای قصاص می کند. در مرحله تحقیقات و رسیدگی مادر مقتول فوت و از جانب وی وراث که فرزندان آن مرحومه می باشند با حضور در پرونده تقاضای قصاص می نمایند. پرونده منتهی به صدور حکم قصاص بابت هر دو قتل می شود و دیوان عالی کشور نیز رای صادره را عینا تایید می کند. حال در این فرض آیا فرزندان مرحومه (مادر مقتول) جای وی را به عنوان اولیاء دم می گیرند یا خیر؟ آیا حق قصاص برای آنان وجود دارد؟ در این خصوص استفتائاتی وجود دارد که به پیوست در نه صفحه اعلام و ضمیمه می شود.

11

نظریه مشورتی شماره 1742-1/168-96 - مورخ 1396/10/12

چنانچه شخصی در تصادف با اتومبیلی که بیمه نامه ندارد فوت نماید و اولیاءدم شخص متوفی شناسایی نشده باشد. 1-آیا دادگاه کیفری بایستی حکم به پرداخت دیه در حق اولیاءدم بعد از شناسایی آنها صادر نماید یا حکم به پرداخت دیه در حق ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ه) 2-در مرحله اجرای حکم و در واحد اجرای احکام چنانچه بعد از اتمام مهلت پرداخت دیه محکوم علیه (راننده مقصر) از پرداخت امتناع نماید و اولیاءدم همچنان شناسایی نشده باشند چه کسی باید تقاضای بازداشت او تا پرداخت دیه را نماید آیا باید در اجرای ماده 356 قانون مجازات اسلامی از ریاست محترم قوه قضائیه کسب تکلیف شود؟ 3-محکوم علیه دادخواست اعسار خود را به طرفیت چه مرجعی باید تقدیم نماید (بیت المال ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) یا دادستان).

12

نظریه مشورتی شماره 1283-1/186-96 - مورخ 1396/07/23

در صورتی که پرونده ای اقای الف به اتهام قتل عمدی آقای ب محکوم به قصاص نفس شود و در بین اولیای دم مقتول که متعدد هستند یک نفر از آنها مجنون باشد یا اینکه یک نفر از اولیای دم صغیر باشد و اولیای دم صغیر و مجنون در پرونده ولی قهری پدر و جد پدری نداشته باشند و دارای قیم باشند آیا امکان اجرای قصاص با تقاضای قیم وجود دارد یا اینکه سهم دیه صغیر و مجنون باید توسط سایر اولیای دم متقاضی قصاص تودیع و سپس قصاص انجام شود؟ آیا لفظ ولی در ماده 354 ناظر بر این فرض نیز می باشد یا فقط شامل پدر و جد پدری می گردد؟ آیا موضوع فوق مشمول ماده 356 قانون مجازات اسلامی می باشد؟ و ایا اختیار به دادستان ها وفق ماده 356 تفویض شده است یا خیر؟

1

نشست های قضایی شماره 1399-7427 - مورخ 1398/03/04

حکم اجرای قسامه توسط همسر مقتول

2

نشست های قضایی شماره 1399-7427 - مورخ 1398/03/04

حکم اجرای قسامه توسط همسر مقتول