اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مخصوص اشخاص حقیقی است واز اشخاص حقوقی پذیرفته نیست.

در خصوص دعوی خواهان شهرداری منطقه 5 به طرفیت خوانده (الف. ع.) به خواسته تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدید نظر خواهی به شرح دادخواست تقدیمی دادگاه عنایتا به محتویات پرونده و نظر به اینکه اساسا درخواست و تقاضای اعسار از هزینه دادرسی صرفا در خصوص اشخاص حقیقی بوده و اشخاص حقوقی نمی توانند درخواست اعسار از هزینه دادرسی بنمایند و این امر صراحتا از مقررات ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی قابل احراز و استنباط می باشد به طوری که در ماده مرقوم قید گردیده است که معسر از هزینه دادرسی کسی است که به واسطه عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود به طور موقت قادر به تادیه آن نیست بنابراین دعوی مطروحه مطابق مقررات قانونی نبوده و خواهان (شهرداری منطقه 5) نمی تواند درخواست اعسار از هزینه دادرسی نماید. علی هذا با عنایت به محتویات پرونده و جهات مرقوم و استنادا به مواد 2 و 504 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوی مطروحه خواهان صادر و اعلام می گردد. قرار صادره ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل رسیدگی تجدید نظر در محاکم محترم تجدید نظر استان می باشد.
رییس شعبه 209 دادگاه عمومی حقوقی تهران - حیدری حویق

تجدید نظر خواهی شهرداری منطقه پنج به طرفیت (الف. ع.) با وکالت (الف. س.) از دادنامه شماره 9009972163400926 مورخ 26/11/90 صادره از شعبه 209 دادگاه عمومی حقوقی تهران می باشد که به موجب آن دعوی تجدید نظر خواه به خواسته اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدید نظر منجر به حکم بطلان دعوی تجدید نظر خواه شده است. از توجه به محتویات پرونده حسب ماده 349 قانون آیین دادرسی مدنی مرجع تجدید نظر فقط به آنچه مورد تجدید نظر خواهی است و در مرحله نخستین مورد حکم قرار گرفته رسیدگی می نماید لذا فقط در خصوص دادنامه معترض عنه مذکور اتخاذ تصمیم می نماید بنابراین و با توجه به مفاد لوایح طرفین دعوی شهرداری موسسه و نهاد عمومی غیر دولتی و مستقل است که به موجب قانون در شهرها تشکیل و عهده دار امور محل و ارایه خدمات به شهروندان در محدوده خدمات شهری بوده و وفق ماده 3 از قانون شهرداری مصوب 11/4/1334 واجد شخصیت حقوقی مستقل بوده و وفق ماده 588 از قانون تجارت دارای کلیه حقوق و تکالیفی است که قانون برای اشخاص حقوقی قایل گردیده است. با توجه مراتب فوق و نظر به اینکه شهرداری ها و موسسات وابسته به آن وفق ماده 84 از قانون شهرداری ها دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و با لحاظ مفاد ماده 71 قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور تعیین بودجه و نحوه تامین آن بر عهده شورای اسلامی بوده و در صورت ضرورت دولت نسبت به اعطای کمک به شهرداری ها اقدام می نماید و با توجه به مفاد مواد 504 و 506 قانون آیین دادرسی مدنی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را در مورد اشخاص حقیقی تجویز نموده است. لذا بنا به جهات و مراتب یاد شده نمی توان از شهرداری دادخواست اعسار از هزینه دادرسی را پذیرفت چون اعتراض تجدید نظر خواه به نحوی نیست که موجب نقض و گسیختن دادنامه فوق الاشعار را ایجاب نماید؛ بنابراین و با رد تجدید نظر خواهی به عمل آمده مستندا به قسمت اخیر ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه تجدید نظر خـواسته را تایید مـی نماید. این رای قطعی است.
رییس شعبه 37 دادگاه تجدید نظر استان تهران - مستشار دادگاه
دیو سالار - محمدی