رای قضایی شماره 9209970221500851

رای قضایی شماره 9209970221500851

مجموعه کامل آرای قوه قضاییه

رای قضایی شماره 9209970221500851


شماره دادنامه قطعی:
9209970221500851

تاریخ دادنامه قطعی:
1392/07/02

گروه رای:
حقوقی

نوع مرجع:
دادگاه تجدیدنظر استان

عنوان رای:
قانون حاکم در توصیف روابط حقوقی در حقوق بین الملل خصوصی

پیام رای:
قواعد توصیف در حقوق بین الملل خصوصی بر اساس قوانین دادگاه محل رسیدگی کننده به دعوا صورت می پذیرد.

رای دادگاه بدوی
در خصوص دعوی خواهان آقای ک.الف. با وکالت آقای ز.ن. و آقای م.ت. به طرفیت آقای الف.ز. با وکالت آقایان م.ح. و م.ن. متن درخواست محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ یک صد و پنجاه هزار پوند انگلیس به همراه خسارات قانونی و هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل می باشد. بدین توضیح که خوانده محترم در تاریخ بیست و چهارم خرداد 1378 هجری شمسی (چهاردهم ژوین سال 1999 میلادی به موجب قراردادی که فتوکپی مصدق اصل و ترجمه رسمی آن به پیوست می باشد اقدام به استقراض مبلغ یک صد و پنجاه هزار پوند انگلستان از شرکت الف. نموده اند. ایشان در ضمن قرارداد متعهد شده اند که مبلغ فوق الذکر را طرف مدت دوازده ماه از تاریخ انعقاد قرارداد باز پس دهند اما متاسفانه با خودداری از این امر علی رغم مطالبه داین از بازپرداخت بدهی خود استنکاف ورزیده اند. النهایه شرکت داین به موجب قرارداد تنظیمی در تاریخ 7 خرداد 1388 شمسی (28 می 2009 میلادی دین مذکور را به آقای الف. منتقل نموده است فتوکپی مصدق قرارداد و ترجمه رسمی آن به پیوست ضمیمه شده است که سابقا متصدی وقت شعبه با صدور رای شماره447 مورخ 30/5/89 دعوی خواهان را بر اساس قواعد حل تعارض قانون ایران تعهدات ناشی از عقود تابع محل عقد دانسته که به لحاظ حاکمیت قانون کشور انگلیس (قانون مرور زمان انگلیس مصوب 1980 میلادی مردود اعلام نموده که با تجدید نظر خواهی از دادنامه مرقوم با این استدلال که دادگاه با تمسک به قواعد توصیف در بحث صلاحیت ورود کرده تا پس از بررسی قواعد شکلی و مشخص شدن مرجع صالح تصمیم شایسته اتخاذ نمایند در شعبه پانزده دادگاه تجدیدنظر استان تهران قرار نقض و جهت رسیدگی مجدد به این دادگاه اعاده شده است. اینک دادگاه باملاحظه توافق نامه اخذ وام مورخ 24 خرداد 1388 شمسی (چهاردهم ژوین سال1999 میلادی) که دلالت بر مدیونیت خوانده مع الواسطه با انتقال دین از داین به خواهان دارد و این سند موردتوافق خوانده نیز بوده و به امضای ایشان رسیده و وکیل خوانده به شرح اظهارات منعکسه در صورت جلسات دادگاه به وجود رابطه قراردادی و تعلق دین به موکل خود متضمن اقاریر مرکب اذعان داشته اند و نظر به اینکه مفاد ماده969 قانون مدنی راجع به این امر است که اسناد تنظیمی از حیث شکل تنظیم در خارج از کشور تابع قانون محلی تنظیم خود می باشد و تسری مدلول این ماده به ماهیت قرارداد واصل ادعا به عبارتی دیگر اصل تعهد یا دین صحیح نبوده و واضح الدلاله می باشد که اگر سند مورد ادعا یک سند رسمی است یا یک سند عادی تشخیص این موضوع از حیث مقررات و قوانین کشور محل تنظیم سند معلوم خواهد بود چه آنکه اگر سند از حیث مقررات و قوانین کشور انگلستان یک سند رسمی محسوب شود قاضی ایران نمی تواند با توجه به مقررات مندرج در قانون ایران در ماهیت و شکل آن را یک سند رسمی به حساب نیاورد اما از حیث ماهیت و اصل دعوی و قانون حاکم بر این دعوا بدیهی است که وقتی دو نفر تبعه ایرانی در خارج از کشور تعهدی می نماید یا این تعهد به آن ها انتقال می یابد یا قبول دین یا مسیولیت می کنند اصل مسیولیت حاصل می گردد و چون خوانده اقرار به مدیونیت خویش نموده اند و وکیل محترم ایشان امضاء ذیل سند استنادی را قبول نموده و تشکیک وی به نحوه انتقال سند به خواهان در انتفاء اصل دین بی اثر تلقی می گردد و از طرفی تمسک به ایراد مرور زمان درواقع یک دفاع شکلی بوده که پس از طرح دفاع شکلی یا همزمان با طرح دفاع مذکور دیگر دفاع ماهیتی و عدم وجود اصل دین قابل استماع نمی باشد که مفاد ماده228 قانون آیین دادرسی مدنی مقید همین معنی است لذا این ایراد که دعوای خواهان مشمول مرور زمان گردیده است متبادر به ذهن می نماید که اصل دین وجود داشته اما مرور زمان ممنوع و مثبت حق طرح دعوی شده است مع الوصف دادگاه با استناد به مواد198-519 قانون آیین دادرسی مدنی و مواد1295 قانون مدنی با حصول شرایط و مقررات حاکم بر موضوع خوانده را به پرداخت مبلغ000/250/444/2 ریال معادل000/150 پوند انگلیس در تاریخ تقدیم دادخواست 27/5/88 به عنوان اصل خواسته و مبلغ000/501/49ریال هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل خواهان طبق تعرفه له خواهان محکوم می نماید. لیکن دادگاه دعوی مطالبه خسارات قانونی از طرف خواهان چنانچه تعبیر به خسارت تاخیر تادیه گردد مردود اعلام می نماید. زیرا شرایط تعلق خسارت تاخیر تادیه موضوع ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی آن است که موضوع دین خوانده وجه نقد از نوع رایج در ایران باشد درحالی که پوند انگلیس ازجمله وجوه رایج ایران نبوده و از طرفی افزایش نرخ پوند با تورم حاصل در کشور تحصیل حاصل محسوب می گردد. حکم صادرشده حضوری ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
دادرس شعبه 4 دادگاه عمومی حقوقی تهران - مداحی

رای دادگاه تجدیدنظر استان
تجدید نظر خواهی آقای الف.ز. با وکالت آقایان م.ن. و م.ح. به طرفیت آقای ک.الف. با وکالت آقایان م.ت. و ز.ن. نسبت به دادنامه شماره 411 صادره از شعبه چهارم دادگاه عمومی تهران که به موجب آن دعوی تجدیدنظر خوانده به خواسته مطالبه مبلغ یک صد و پنجاه هزار پوند انگلیس به انضمام خسارات قانونی مورد اجابت قرار گرفته مآلا وارد و رای مستحق نقض می باشد. حسب قواعد توصیف در حقوق بین الملل خصوصی که بر اساس قوانین دادگاه محل رسیدگی کننده به پرونده (در این خصوص ایران) صورت می پذیرد چون مبنا و منشا اختلاف ریشه قراردادی دارد وفق مواد 968 و 969 قانون مدنی تعهدات ناشی از عقود تابع محل وقوع عقد و اسناد از حیث طرز تنظیم تابع قانون محل تنظیم خود می باشند که در مانحن فیه نیز صدق می کند. بر اســاس تــوافــق نــامــه وام مــورخ 24/3/79 تـحــت عنــوان Loan Agreement بین شرکت انگلیسی.. . به عنوان وام دهنده و آقای الف.ز. به عنوان وام گیرنده در انگلستان شخص وام گیرنده متعهد به بازپرداخت وام در تاریخ دی ماه سال 1379 می گردد که حسب محتویات پرونده باگذشت 9 سال از موضوع و عدم تادیه دین از جانب مدیون شرکت داین ناگزیر به تنظیم قراردادی در تاریخ 7/3/88 با تجدیدنظر خوانده (ک.الف. ) حق استیفای حقوق خود را از مدیون به تجدیدنظر خوانده انتقال می دهد و در حقیقت با این تبدیل تعهد آقای ک.الف. به قایم مقامی شرکت داین مطالبه وجه مورداشاره را از آقای الف.ز. در دادگاه ایران می نماید که درنهایت منجر به صدور رای معترض عنه می گردد. ازآنجاکه قوانین شکلی و ماهوی حاکم بر موضوع وفق قواعد توصیف و حل تعارض تابع محل تنظیم سند وقوع عقد یعنی کشور انگلستان می باشد و مطابق بند 5 از بخش 1 قانون مرور زمان مصوب سال 1980 میلادی پس از گذشت 6 سال از حصول علت قانونی (قرارداد 24/3/79) اقامه دعوی بلا وجه می باشد و نظریه شماره 87/30/27426 مورخ 4/4/87 شورای نگهبان مبنی بر بقاء مرور زمان راجع به دعاوی اشخاص حقیقی و حقوقی که در قوانین کشورشان مرور زمان پذیرفته شده است و اینکه آقای ک.الف. به قایم مقامی شرکت وام دهنده (خارجی) مبادرت به طرح دعوی نموده است و برخلاف اظهارات وکلای تجدیدنظر خوانده دعوی بین دو تبعه ایرانی نیست زیرا داین تبعه کشور انگلستان می باشد و نظریه شورای نگهبان در این مورد مصداق دارد به نظر دادگاه موضوع مشمول مرور زمان گردیده و لذا مستندا به مواد 358 و 197 قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه معترض عنه نقض و آنگاه با استدلالی که گذشت حکم به بطلان دعوی آقای ک.الف. را صادر و اعلام می نماید. این رای قطعی است.
رییس شعبه 15 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
عشقعلی ـ جمشیدی

قاضی:
مداحی , محمد عشقعلی , جمشیدی

منبع
سامانه ملی آرای قضایی

مواد مرتبط با این رای

ماده 969 - اسناد از حیث طرز تنظیم تابع قانون محل تنظیم خود می باشند.

مشاهده ماده 969 قانون مدنی

ماده 1295 - محاکم ایران به اسناد تنظیم شده در کشورهای خارجه همان اعتباری را خواهند داد که آن اسناد مطابق قوانین کشوری که در آن جا تنظیم شده دارا می باشد مشروط بر این که: اولا - اسناد مزبوره به علتی از علل قانونی از اعتبار نیفتاده باشد؛ ثانیا - مفاد آن ها مخالف با قوانین مربوط به نظم عمومی یا اخلاق حسنه ی ایران نباشد؛ ثالثا - کشوری که اسناد در آن جا تنظیم شده به موجب قوانین خود یا عهود اسناد تنظیم شده در ایران را نیز معتبر بشناسد؛ رابعا - نماینده ی سیاسی یا قنسولی ایران در کشوری که سند در آن جا تنظیم شده یا نماینده ی سیاسی و قنسولی کشور مزبور در ایران تصدیق کرده باشد که سند موافق قوانین محل تنظیم یافته است.

مشاهده ماده 1295 قانون مدنی

ماده 968 - تعهدات ناشی از عقود تابع قانون محل وقوع عقد است مگر این که متعاقدین اتباع خارجه بوده و آن را صریحا یا ضمنا تابع قانون دیگری قرار داده باشند.

مشاهده ماده 968 قانون مدنی

ماده 228 - پس از ادعای جعلیت سند تردید یا انکار نسبت به آن سند پذیرفته نمی شود ولی چنانچه پس از تردید یا انکار سند ادعای جعل شود فقط به ادعای جعل رسیدگی خواهد شد. درصورتی که ادعای جعل یا اظهار تردید و انکار نسبت به سند شده باشد دیگر ادعای پرداخت وجه آن سند یا انجام هر نوع تعهدی نسبت به آن پذیرفته نمی شود و چنانچه نسبت به اصالت سند همراه با دعوای پرداخت وجه یا انجام تعهد تعرض شود فقط به ادعای پرداخت وجه یا انجام تعهد رسیدگی خواهد شد و تعرض به اصالت قابل رسیدگی نمی باشد.

مشاهده ماده 228 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 358 - چنانچه دادگاه تجدیدنظر ادعای تجدیدنظرخواه را موجه تشخیص دهد رای دادگاه بدوی را نقض و رای مقتضی صادر می نماید. در غیر این صورت با رد درخواست و تایید رای پرونده را به دادگاه بدوی اعاده خواهد کرد.

مشاهده ماده 358 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 197 - اصل برائت است بنابراین اگر کسی مدعی حق یا دینی بر دیگری باشد باید آن را اثبات کند درغیر این صورت با سوگند خوانده حکم برائت صادر خواهد شد.

مشاهده ماده 197 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM