رای قضایی شماره 9209970907000299

رای قضایی شماره 9209970907000299

مجموعه کامل آرای قوه قضاییه

رای قضایی شماره 9209970907000299


شماره دادنامه قطعی:
9209970907000299

تاریخ دادنامه قطعی:
1392/05/16

گروه رای:
حقوقی

نوع مرجع:
شعبه دیوان عالی کشور

عنوان رای:
مرجع صالح رسیدگی به دعوای مطالبه بهای اراضی تملک شده از سوی دولت

پیام رای:
دعوای مطالبه بهای اراضی تملک شده توسط ادارات و سازمان های دولتی در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است و دیوان عدالت اداری صالح به رسیدگی به این دعوی نیست.

رای دادگاه بدوی
در پرونده کلاسه 00672 شعبه دوم دادگاه حقوقی تاکستان خانم پ.ر. دادخواستی به طرفیت اداره راه و ترابری شهرستان تاکستان به خواسته صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت بهای عادله قطعه زمینی واقع در تاکستان با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری علی الحساب مقوم به ـ /000/510 ریال تقدیم دادگاه عمومی نموده. ضمن دادخواست توضیح داده مالک چهار سهم مشاع از نه سهم شش دانگ یک قطعه باغ به مساحت 1212 مترمربع از پلاک 10329 فرعی از یک اصلی تاکستان می باشد. خوانده اقدام به احداث راه اصلی از قسمت سهام خواهان در مسیر تحت مالکیت وی نموده که به صورت کلی زمین خواهان از حیز انتفاع ساقط شده. لذا به شرح خواسته تقاضای رسیدگی دارم دادگاه پس از تعیین وقت و یک سلسه رسیدگی و صدور حکم بر اعسار موقت از پرداخت هزینه دادرسی سرانجام طی قرار شماره 00766 ـ 22/9/91 با استناد به ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری و اصل 173 قانون اساسی و آراء 93 ـ 27/3/80 و 199 ـ 26/3/87 هیات عمومی دیوان عدالت اداری رسیدگی و صدور رای در اساس استحقاق یا عدم استحقاق مالکین اراضی و املاک مذکور به دریافت معوض و یا بهای اراضی و املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها با دیوان عدالت اداری می باشد با نفی صلاحیت از خود به صلاحیت دیوان عدالت قرار عدم صلاحیت صادر می نماید شعبه دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره 702372 ـ 14/12/91 با این استدلال که مطالبه بهای عادله روز که همان خسارت است تعیین آن به عهده محاکم دادگستری است بعد از تصدیق خسارت در دیوان عدالت اداری مطابق تبصره ذیل ماده 13 قابل طرح در محاکم دادگستری خواهد بود در حال حاضر شاکی صرفا بهای عادله را مورد مطالبه قرار داده است که قبل از تصدیق خسارت امکان رسیدگی در محاکم دادگستری نبوده النهایه شاکی تصدیق خسارت را هم مورد خواسته قرار نداده است. ولی شعبه دادگاه قرار عدم صلاحیت به صلاحیت دیوان صادر نموده لذا با حدوث اختلاف پس از جلب نظر مشاوران ماده 46 قانون دیوان عدالت اداری پرونده جهت حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال شود پس از ارسال پرونده به دیوان عالی کشور و ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق در تاریخ بالا در دستور کار شعبه قرار گرفته است.

رای خلاصه جریان پرونده
در پرونده کلاسه 00672 شعبه دوم دادگاه حقوقی تاکستان خانم پ.ر. دادخواستی به طرفیت اداره راه و ترابری شهرستان تاکستان به خواسته صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت بهای عادله قطعه زمینی واقع در تاکستان با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری علی الحساب مقوم به ـ /000/510 ریال تقدیم دادگاه عمومی نموده. ضمن دادخواست توضیح داده مالک چهار سهم مشاع از نه سهم شش دانگ یک قطعه باغ به مساحت 1212 مترمربع از پلاک 10329 فرعی از یک اصلی تاکستان می باشد. خوانده اقدام به احداث راه اصلی از قسمت سهام خواهان در مسیر تحت مالکیت وی نموده که به صورت کلی زمین خواهان از حیز انتفاع ساقط شده. لذا به شرح خواسته تقاضای رسیدگی دارم دادگاه پس از تعیین وقت و یک سلسه رسیدگی و صدور حکم بر اعسار موقت از پرداخت هزینه دادرسی سرانجام طی قرار شماره 00766 ـ 22/9/91 با استناد به ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری و اصل 173 قانون اساسی و آراء 93 ـ 27/3/80 و 199 ـ 26/3/87 هیات عمومی دیوان عدالت اداری رسیدگی و صدور رای در اساس استحقاق یا عدم استحقاق مالکین اراضی و املاک مذکور به دریافت معوض و یا بهای اراضی و املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها با دیوان عدالت اداری می باشد با نفی صلاحیت از خود به صلاحیت دیوان عدالت قرار عدم صلاحیت صادر می نماید شعبه دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره 702372 ـ 14/12/91 با این استدلال که مطالبه بهای عادله روز که همان خسارت است تعیین آن به عهده محاکم دادگستری است بعد از تصدیق خسارت در دیوان عدالت اداری مطابق تبصره ذیل ماده 13 قابل طرح در محاکم دادگستری خواهد بود در حال حاضر شاکی صرفا بهای عادله را مورد مطالبه قرار داده است که قبل از تصدیق خسارت امکان رسیدگی در محاکم دادگستری نبوده النهایه شاکی تصدیق خسارت را هم مورد خواسته قرار نداده است. ولی شعبه دادگاه قرار عدم صلاحیت به صلاحیت دیوان صادر نموده لذا با حدوث اختلاف پس از جلب نظر مشاوران ماده 46 قانون دیوان عدالت اداری پرونده جهت حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال شود پس از ارسال پرونده به دیوان عالی کشور و ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق در تاریخ بالا در دستور کار شعبه قرار گرفته است.

رای شعبه دیوان عالی کشور
در خصوص اختلاف در صلاحیت بین شعبه دیوان عدالت اداری با شعبه دوم دادگاه عمومی حقوقی تاکستان صرف نظر از این که دادگاه با رسیدگی به دعوی اعسار خواهان از پرداخت هزینه دادرسی مستندا به مواد 24 و 26 قانون آیین دادرسی مدنی ضمنا صلاحیت خود را قبول نموده بعد به دعوی اعسار رسیدگی نموده به هر تقدیر خواسته خواهان تصدیق استحقاق یا عدم استحقاق عنوان نشده تا برای دیوان عدالت اداری ایجاد صلاحیت نماید در مانحن فیه خواسته خواهان مطالبه بهای عادله روز زمین در طرح قرار گرفته خواهان است رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم قضایی دادگستری است بنا به مراتب رای شماره 702272 ـ 14/12/91 شعبه هفتم دیوان عدالت اداری که متضمن معانی فوق و در حدود قانون صادر گردیده صحیح تشخیص با تایید آن به اعتبار صلاحیت شعبه دوم دادگاه حقوقی شهرستان تاکستان حل اختلاف می نماید.
رییس شعبه 10 دیوان عالی کشور ـ مستشار
عبداله پورـ صدوقی فر

قاضی:
قدرت اله صدوقی فر , عبدالله پور

منبع
سامانه ملی آرای قضایی

مواد مرتبط با این رای

ماده 13ـ اثر ابطال مصوبات از زمان صدور رای هیات عمومی است مگر در مورد مصوبات خلاف شرع یا در مواردی که به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص هیات مذکور اثر آن را به زمان تصویب مصوبه مترتب نماید.

مشاهده ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

ماده 24 - رسیدگی به دعوای اعسار به طور کلی با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی نخستین به دعوای اصلی را دارد یا ابتدا به آن رسیدگی نموده است.

مشاهده ماده 24 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 26 - تشخیص صلاحیت یا عدم صلاحیت هر دادگاه نسبت به دعوایی که به آن رجوع شده است با همان دادگاه است. مناط صلاحیت تاریخ تقدیم دادخواست است مگر در موردی که خلاف آن مقرر شده باشد.

مشاهده ماده 26 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM