با توجه به نظریه شماره 7/99/433 مورخه 99/5/15 کمیسیون قوانین عمومی و بین الملل آن اداره کل که در مقام پاسخ به استعلام اینجانب صادر شده است ابهام و پرسش زیر مطرح است: 1- هر چند به نظر می رسد کلیت لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه های عمومی عمرانی و نظامی دولت مصوب 1358 شورای انقلاب مصوب 1358 با اصلاحات بعدی از جمله قوانین امری است؛ آیا ماده 6 این قانون نیز از قوانین آمره به شمار می رود و رضایت مالک به نحو مذکور در سوال در مقابل قانون آمره است؟ چنانچه از قوانین آمره نباشد جهت قانونی بی اعتباری توافق نامه مورد نظر چیست؟ 2- صرف نظر از مواد 1 و 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351 با توجه به فرض سوال در رابطه بین مالک و شهرداری آیا تعهدی که شهرداری بر عهده گرفته است و در هر صورت در نهایت محقق شده است مالیت دارد؟

1- مطابق ماده 6 لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه های عمومی عمرانی و نظامی دولت مصوب 1358 شورای انقلاب با اصلاحات بعدی واگذاری اراضی معوض با حفظ ضوابط مندرج در قوانین و مقررات تجویز شده است. به علاوه تعیین بهای عوض و معوض نیز بر عهده هیات کارشناسی است نه صرفا توافق مالک با دستگاه اجرایی. 2- برای تشخیص مالی یا غیرمالی بودن «تعهد» باید نتیجه آن را مورد توجه قرار داد که تشخیص آن بر عهده مرجع ذی ربط است؛ بنابراین در فرض استعلام تشخیص ماهیت مالی یا غیرمالی تعهدی که شهرداری بر عهده گرفته است مستلزم ملاحظه و بررسی مستندات و ادله طرفین و رسیدگی قضایی است.