چنانچه عاقله موضوع ماده 468 قانون مجازات اسلامی در طبقه اول وجود داشته ولی تمکن مالی نداشته باشد اعمال ماده 470 از همان قانون صحیح خواهد بود یا اینکه باید به عاقله در طبقات دوم و سوم مراجعه کرد به عبارت دیگر با وجود عاقله در طبقه اول ارث با وجود اعسار رجوع به طبقات بعدی وجاهت قانونی خواهد داشت.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
از نحوه بیان ماده 468 قانون مجازات اسلامی 1392 در مورد معرفی عاقله معلوم است که مسئولیت عاقله در مقابل تعلق ارث قرار گرفته است؛ زیرا قانونگذار در این مورد گفته است؛ "همه کسانی که در زمان فوت می توانند ارث ببرند به صورت مساوی مکلف به پرداخت دیه هستند". با این وصف با وجود عاقله ارث بر نوبت به سایر طبقات نمی¬رسد و در صورت اعسار عاقله مسئول برابر ماده 470 قانون مرقوم دیه از بیت المال پرداخت می شود.
ماده 468 ـ عاقله عبارت از پدر پسر و بستگان ذکور نسبی پدری و مادری یا پدری به ترتیب طبقات ارث است. همه کسانی که در زمان فوت می توانند ارث ببرند به صورت مساوی مکلف به پرداخت دیه می باشند.