نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1382/03/25

برگزار شده توسط:
استان گلستان/ شهر مینودشت

موضوع:
تقاضای تنفیذ وصیت نامه عادی از سوی شخص ثالث

پرسش:
شخصی که بلاوارث است در زمان حیاتش به نفع شخص ثالثی وصیت می کند و شخص اخیر نیز پس از فوت موصی به استناد همین وصیت نامه عادی دعوای حقوقی به خواسته تنفیذ وصیت نامه اشاره شده تقدیم دادگاه می کند.

نظر هیئت عالی:
مطابق ماده 327 قانون امور حسبی در صورتی که وارث متوفیٰ معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذی نفع برای اداره ترکه مدیر معین می شود. طبق ماده 329 همان قانون پس از وصول درخواست دادگاه باید حداکثر تا یک هفته مدیر ترکه را معین نماید و برابر ماده 330 قانون یاد شده در صورتی که متوفیٰ برای اجرای وصیت خود وصی معین کرده باشد اداره ترکه به وصی واگذار می شود. بنابراین اولا: باید به طرفیت مدیر ترکه اقامه شود ثانیا: چنان چه قبلا برای اداره ترکه مدیر ترکه تعیین نشده باشد به شرح فوق باید اقدام گردد. ثالثا: حسب ماده 843 قانون مدنی به نظر می رسد وصیت بر زیاده بر ثلث نافذ نباشد و با توجه به اطلاق ماده و این که طبق ماده 866 قانون مدنی در صورت نبودن وارث امر ترکه راجع به حاکم است و اصل 45 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ارث بدون وارث را از جمله اموال و ثروت های عمومی در اختیار حکومت اسلامی قرار داده تا بر طبق مصالح عامه نسبت به آن عمل کند. لذا اشخاص بلاوارث نمی توانند تمامی یا بیش از حد ثلث اموال خود را وصیت نمایند. با این ترتیب وجود ورثه شرط تحقق ثلث نیست. با توجه به مقررات ماده 352 قانون امور حسبی اشخاص که مدعی حقی بر ترکه بوده و دعوای آنان از طرف مدیر ترکه و دادستان یا مدیر تصفیه تصدیق نشده باشد می توانند دعوای خود را در دادگاه صلاحیتدار اقامه کنند.

نظر اتفاقی:
نظر اول: دادخواست را باید به طرفیت مدیر ترکه بدهد چرا که تکلیف دارد. چون مشخص نیست ورثه یی دارد یا خیر و هر ذی نفع مکلف است که از دادستان تقاضای مدیر ترکه بنماید. وقتی دادستان می تواند راسا مدیر ترکه تعیین نماید. این تقاضا به طرفیت مدیر ترکه زمانی امکان پذیر است که بلا وارث بودن مشخص شود. پس دادخواست تنفیذ وصیت نامه قبل از تعیین مدیر ترکه قابل استماع نیست و بیش از ثلث را نمی تواند وصیت کند و تفاوتی بین بلاوارث و وارث نیست چرا که در آن جا که ورثه نیست مازاد بر ثلث و ترکه به بیت المال تعلق می گیرد.

مبحث:
قانون مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

اصل 45 ـ انفال و ثروتهای عمومی از قبیل زمینهای موات یا رها شده معادن دریاها دریاچه ها رودخانه ها و سایر آبهای عمومی کوهها دره ها جنگلها نیزارها بیشه های طبیعی مراتعی که حریم نیست ارث بدون وارث و اموال مجهول المالک و اموال عمومی که از غاصبین مسترد می شود در اختیار حکومت اسلامی است تا برطبق مصالح عامه نسبت به آنها عمل نماید تفصیل و ترتیب استفاده از هر یک را قانون معین می کند.

مشاهده ماده 45 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

ماده 327- در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذی نفع برای اداره ترکه مدیر معین می شود.

مشاهده ماده 327 قانون امور حسبی

ماده 352ـ اشخاصی که مدعی حقی بر ترکه بوده و دعوی آن ها از طرف مدیر ترکه و دادستان یا مدیر تصفیه تصدیق نشده باشد می توانند دعوی خود را در دادگاه صلاحیتدار اقامه یا تعقیب نمایند. انقضاء مدت مقرر در ماده 343 موجب سقوط حق اشخاصی که در ظرف مدت حق خود را مطالبه نکرده اند نمی باشد.

مشاهده ماده 352 قانون امور حسبی

ماده 843 - وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست مگر به اجازه ی وراث و اگر بعض از ورثه اجازه کند فقط نسبت به سهم او نافذ است.

مشاهده ماده 843 قانون مدنی

ماده 866 - در صورت نبودن وارث امر ترکه ی متوفی راجع به حاکم است.

مشاهده ماده 866 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM