نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1386/11/02

برگزار شده توسط:
استان مرکزی/ شهر ساوه

موضوع:
حکم به پرداخت حق سرقفلی وحق کسب وپیشه به طور توامان

پرسش:
آیا در دعوای تخلیه به همراه سرقفلی می توان حق کسب و پیشه نیز تعیین کرد؟ آیا تعیین هر دو در یک پرونده منافات دارد؟

نظر هیئت عالی:
حق کسب و پیشه حق مسلم مستاجر است که به واسطه صداقت و مهارت در خدمت رسانی به مشتریان موجب رونق و شهرت محل کسب شده و در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال 1356 زمان تخلیه محل کسب با توجه به موقعیت مستاجره و مساحت و شهرت حاصله و سایر مواردی که عرفا مورد قبول واقع شده مقرر گردیده است که مالک باید حق کسب و پیشه را مطابق نظر خبره به مستاجر بپردازد. بنابراین حق کسب و پیشه با سرقفلی قابل مقایسه نیست. در سرقفلی مطابق عرف هنگام وقوع عقد اجاره مالک از مستاجر سرقفلی دریافت می کند و در قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 از آن اسمی برده نشده است لیکن در ماده 6 قانون موجر و مستاجر مصوب سال 1367 چنین آمده است: «هرگاه مالک ملک تجاری خود را به اجاره واگذار کند می تواند مبلغی تحت عنوان سرقفلی از مستاجر دریافت نماید» و در تبصره 2 این ماده تصریح شده: «هنگام تخلیه مستاجر حق مطالبه سرقفلی را به قیمت عادلانه روز دارد». با این شرح اگر مستاجر وجهی بابت حق کسب و پیشه دریافت کند مطالبه سرقفلی پرداخت شده از طرف وی به مالک از او سلب نمی شود. در نتیجه حکم به پرداخت حق کسب و پیشه و سرقفلی جداگانه یا تواما موجه است و اشکال قانونی ندارد.

نظر اتفاقی:
هیچ گونه منافاتی ندارد و می توان در یک پرونده به همراه سرقفلی کسب و پیشه نیز تعیین نمود چون هر کدام از عناوین سرقفلی و کسب و پیشه دو عنوان و مفهوم حقوقی جداگانه هستند. در سرقفلی ابتدا وجهی به همین عنوان پرداخت می شود ولیکن در حق کسب و پیشه چیزی پرداخت نمی شود صرفا جهت رونق محل تعیین می گردد. موضوع یک عنوان فقهی است و در کتب فقهی نسبت به آن بحث شده و علما راجع به آن اظهارنظر نموده و آن را پذیرفته اند ولیکن در کسب و پیشه گرچه از آن در کتب فقهی بحث نشده است ولی در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376 نسبت به آن بحث شده و آن را مطابق با قانون موصوف مصوب 1356 دانسته است. علی ای حال هم می توان سرقفلی و هم کسب و پیشه در یک پرونده تعیین کرد.

مبحث:
قانون مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM