در خصوص جرح گواه قانونگذار در ماده 413 قانون آیین دارسی مـدنی سـابق شـرایطی را مقرر کرده است در بند (1) و (2) به قرابت نسبی و سببی با لحاظ درجه و طبقه و همچنـین سمت خادم و مخدومی اشاره ای داشته و داشتن قرابت و خادم و مخدومی را از موارد جرح دانسته است. در قانون آیین دارسی مدنی مصـوب 1379 قانونگـذار درخصـوص قرابـت و سمت خادم و مخدومی ساکت است و در ماده 232 قانون آیین دارسی مدنی مصوب 1379 ذکر کرده صلاحیت گواه و موارد جرح وی برابر شرایط مندرج در امـور کیفـری ایـن قـانون است. در بندهای ماده 155 و مواد بعد قانون آیین دادرسی کیفری 1378 درخصوص قرابت و سمت خادم و مخدومی قانونگذار ساکت مانده است. با توجه به متن فوق چنانچـه پـدر و مادر یا برادر و خواهر مدعی یا مدعی علیه در مقام اثبات حق یا انکار دعوا شهادت دهند این شهادت و گواهی پذیرفته است؟
نظر هیئت عالی:
در قـانون آیـین دادرسـی مـدنی سـابق بـر حسـب * مقررات ماده 413 درخصوص جرح گواه به قرابـت نسـبی و سـببی و خـادم و مخدومی گواه توجه خاصی مبذول شده لیکن ماده مذکور بر طبق مقررات ماده 529 قـانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب از امور مدنی سال 1379 ملغی الاثر اعلام شـده است. با عنایت به اینکه قوانین فعلی ملهم از مقررات شرعی است و با توجه به پایبنـدی گواه به مقررات شرعی و پرهیز از شهادت کذب دیگر قرابت گواه به هر درجه کـه باشـد موجب جرح نیست لیکن بر حسب مقررات ماده 241 قـانون آیـین دادرسـی دادگـاه هـای عمومی و انقلاب در امور مدنی تشخیص ارزش و تاثیر گواهی با دادگاه است کـه در ایـن مورد دقت لازم مبذول خواهد شد.
نظر اتفاقی:
از نظر فقهی و قانونی این مساله اختلافـی نیسـت و همچنـین اطـلاق روایـات و نصـوص خاصه همگی دلالت دارد که شهادت قرابت نسبی و سببی در موضوع پذیرفتـه اسـت و بـا استناد به اصل 167 قانون اساسی که به منابع معتبر فقهی دستور رجوع داده منعـی نیسـت که شهادت پدر و مادر یا خواهر و برادر پذیرفته شـود و از موجبـات جـرح نیسـت. ولـی دادگاه باید دقت لازم را در مورد شهادت و افراد شاهد داشته باشد ولی در رابطـه خـادم و مخدومی اصل بر عدم پذیرش است مثلا کارگر که برای صاحب کار اجیر اسـت شـهادتش پذیرفته نیست.