نشست قضایی شماره 1398-6177

نشست قضایی شماره 1398-6177

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1398-6177


کد نشست:
1398-6177

تاریخ برگزاری:
1397/02/27

برگزار شده توسط:
استان آذربایجان غربی/ شهر تکاب

موضوع:
مراجعه به دادگاه کیفری پس از اعلام ختم مذاکرات در دادگاه حقوقی

پرسش:
چنانچه خواهان نسبت به طرح دعوای حقوقی در محکمه حقوقی اقدام و سپس در اثنای رسیدگی متوجه این امر شود که موضوع مطروحه واجد وصف کیفری نیز بوده است معاقبا با استرداد دعوا پس از ختم مذاکرات دادگاه قرار سقوط دعوا صادر می نماید و خواهان با طرح شکایت و به همراه تقدیم دادخواست تقاضای جبران خسارت را می نماید با توجه به ماده 16 از قانون آیین دادرسی کیفری که در هر صورت خواهان را مجاز به تقدیم دادخواست به همراه شکواییه نموده است با این وصف دادگاه کیفری در خصوص ادعای خصوصی چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد؟

نظر هیئت عالی:
چنانچه نتیجه استرداد دعوی در محکمه حقوقی قرار رد دعوی باشد طرح دعوی در محکمه کیفری بلااشکال است. مع الوصف چنانچه دعوی مطرح در محکمه حقوقی با هیات سقوط دعوی اختتام یافته باشد استماع مجدد دعوی از جنبه حقوقی در دادگاه کیفری فاقد مجوز می باشد.

نظر اکثریت:
زمانی که دادگاه حقوقی قرار سقوط دعوا را صادر می کند به علت اعتبار امر مختومه قابل طرح در دادگاه کیفری نمی باشد زیرا قرار سقوط در صورتی صادر می گردد که خواهان از دعوای خود به صورت کلی صرفنظر نماید و برابر بند ج ماده 107 از قانون آیین دادرسی مدنی پس از اعلام ختم مذاکرات استرداد دعوی ممکن نیست مگر با رضایت خوانده یا صرفنظر نمودن کلی خواهان از دعوی لذا به نظر می رسد در فرض سوال و علیرغم اینکه خواهان پس از ختم مذاکرات دعوای خود را مسترد نموده است به دلیل اینکه هدف وی مراجعه به دادگاه کیفری برای مطالبه خسارت بوده و با توجه به اینکه ماده 16 از قانون آیین دادرسی کیفری امری استثنایی است لذا دادگاه قرار رد دعوی صادر و خواهان می تواند به دادگاه کیفری مراجعه نماید. در واقع از قواعد حاکم بر دعوای ضرر و زیان ناشی از جرم قاعده حق انتخاب دادگاه است که به موجب آن مدعی خصوصی حق دارد دعوای خود را در دادگاه حقوقی یا کیفری مطرح نماید ولی خواهان حق ندارد که بعد از اینکه یکی از دادگاه ها را انتخاب کرد از این انتخاب عدول کند و به دادگاه دیگر مراجعه کند زیرا مراجعه به یک دادگاه به معنای انعقاد قراردادی است که حق بازگشت را سلب می کند که البته ماده 16 قانون آیین دادرسی موارد استثنا را بیان نموده است.

نظر ابرازی:
دادگاه پس از ختم مذاکرات در صورت راضی بودن خوانده یا صرفنظر کردن خواهان از دعوای اصلی خود به صورت کلی قرار سقوط دعوی صادر می نماید. در صورتی تقدیم شکایت کیفری همراه با جبران خسارت ناشی از وقوع جرم به دادگاه کیفری ماده 16 قانون آیین دادرسی کیفری این حق را به شاکی داده که با استرداد دعوی در مرجع کیفری برای مطالبه ضرر و زیان به دادگاه حقوقی مراجعه نماید لکن فرض متصور این است که شاکی بدون استرداد دعوی یا به تعبیر دیگر اعلام رضایت به جنبه حقوقی جرم راسا به دادگاه حقوقی مراجعه کرده و مطالبه خسارت نماید بدون اینکه دادگاه کیفری در جریان امر باشد که در این حالت ممکن است در دو دادگاه دو حکم متفاوت صادر شود که در اینصورت طبق تصریح ماده 68 قانون آیین دادرسی کیفری اگر رای قطعی کیفری موثر در ماهیت حقوقی امر باشد برای دادگاهی که به امر حقوقی یا ضرر و زیان رسیدگی می کند لازم الاتباع است.

مبحث:
آیین دادرسی مدنی , آیین دادرسی کیفری

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 16 ـ هرگاه دعوای ضرر و زیان ابتداء در دادگاه حقوقی اقامه شود دعوای مذکور قابل طرح در دادگاه کیفری نیست مگر آنکه مدعی خصوصی پس از اقامه دعوی در دادگاه حقوقی متوجه شود که موضوع واجد جنبه کیفری نیز بوده است که در این صورت می تواند با استرداد دعوی به دادگاه کیفری مراجعه کند. اما چنانچه دعوای ضرر و زیان ابتداء در دادگاه کیفری مطرح و صدور حکم کیفری به جهتی از جهات قانونی با تاخیر مواجه شود مدعی خصوصی می تواند با استرداد دعوی برای مطالبه ضرر و زیان به دادگاه حقوقی مراجعه کند. چنانچه مدعی خصوصی قبلا هزینه دادرسی را پرداخته باشد نیازی به پرداخت مجدد آن نیست.

مشاهده ماده 16 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 68 ـ شاکی یا مدعی خصوصی می تواند شخصا یا توسط وکیل شکایت کند. در شکوائیه موارد زیر باید قید شود: الف ـ نام و نام خانوادگی نام پدر سن شغل میزان تحصیلات وضعیت تاهل تابعیت مذهب شماره شناسنامه شماره ملی نشانی دقیق و درصورت امکان نشانی پیام نگار (ایمیل) شماره تلفن ثابت و همراه و کدپستی شاکی ب ـ موضوع شکایت تاریخ و محل وقوع جرم پ ـ ضرر و زیان وارده به مدعی و مورد مطالبه وی ت ـ ادله وقوع جرم اسامی مشخصات و نشانی شهود و مطلعان در صورت امکان ث ـ مشخصات و نشانی مشتکی عنه یا مظنون در صورت امکان تبصره ـ قوه قضاییه مکلف است اوراق متحدالشکل مشتمل بر موارد فوق را تهیه کند و در اختیار مراجعان قرار دهد تا در تنظیم شکوائیه مورد استفاده قرار گیرد. عدم استفاده از اوراق مزبور مانع استماع شکایت نیست.

مشاهده ماده 68 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 107 - استرداد دعوا و دادخواست به ترتیب زیر صورت می گیرد: الف - خواهان می تواند تا اولین جلسه دادرسی دادخواست خود را مسترد کند. در این صورت دادگاه قرار ابطال دادخواست صادر می نماید. ب - خواهان می تواند مادامی که دادرسی تمام نشده دعوای خود را استرداد کند. در این صورت دادگاه قرار رد دعوا صادر می نماید. ج - استرداد دعوا پس از ختم مذاکرات اصحاب دعوا در موردی ممکن است که یا خوانده راضی باشد و یا خواهان از دعوای خود به کلی صرف نظر کند. در این صورت دادگاه قرار سقوط دعوا صادر خواهد کرد.

مشاهده ماده 107 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM