نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1383/04/06

برگزار شده توسط:
استان اصفهان/ شهر زرین شهر

موضوع:
تصرف مازاد بر مبیع

پرسش:
خواهان مدعی است خواندگان هر کدام مقداری از ملک وی را خریداری کرده و سند به نام آنان صادر و متصرف شده اند لیکن به نظر می رسد آنان اضافه بر میزان خریداری تصرف کرده اند و خواهان خواستار خلع ید خواندگان از مازاد تصرف شده است؟

نظر هیئت عالی:
در فرض سوال چنان چه خواهان جزیی از زمین خود را از کل عرصه به صورت مشاعی فروخته باشد و خریدار عملا به میزان بیشتری تصرف کرده باشد موضوع تابع مقررات املاک مشاعی بوده و دعوای خلع ید یا تسلیط ید مطرح و با رعایت ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی فصل خصومت خواهد شد و چنان چه ملک به صورت مفروز و قطعه مفروزی با مساحت معینی فروخته شده باشد و خریدار مازاد بر مبیع خریداری شده از ملک همجوار که مالک آن فروشنده است تصرف کرده باشد مالک ملک مجاور می تواند درخواست خلع ید متصرف را بنماید لذا مورد از موارد استفاده از خیار تخلف از وصف نیست و از مصادیق مواد 355 و 385 قانون مدنی خارج است.

نظر اکثریت:
در مورد مبیع تجزیه ناپذیر به استناد مواد 355 و 385 قانون مدنی چنان چه مبیع کمتر یا بیشتر از میزان مقرر در مبایعه نامه درآید موجب حق فسخ حسب مورد برای خواهان یا خوانده است مگر این که توافق کنند. بنابراین دعوای خلع ید مسموع نیست مثل یک قطعه فرش که دوازده متری معامله می شود ولی سیزده متری در می آید. بر این اساس با توجه به نظر اساتید حقوق دعوای خلع ید مسموع نیست و صرفا حق فسخ ایجاد خواهد شد زیرا مورد از مصادیق خیار تخلف وصف است و مشمول مواد 355 و 385 و 401 قانون مدنی می شود.

نظر اقلیت:
مورد مطروحه از مصادیق مواد فوق الذکر (355 و 385 قانون مدنی ) خارج است زیرا این مواد ناظر به موردی است که ملک به صورت قطعه ای به حدود مشخص به فروش می رود منتها وصف مشخصی داشته و به شرط مساحت معین فروخته شده و تخلف از این وصف موجب خیار فسخ به لحاظ خیار تخلف از شرط است ولی در فرضی که شخصی مثلا سیصد متر از هزار متر ملک خواهان را خریداری کرده ولی عملا سیصد و پنجاه متر تصرف کرده است پنجاه متر مازاد از مصادیق قسمت اخیر ماده 309 قانون مدنی است در حکم غصب می باشد و دعوای خلع ید بر فرض جمع تمام شرایط پذیرفته می شود.

مبحث:
قانون مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 43 ـ در مواردی که حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از ملک مشاع صادر شده باشد از تمام ملک خلع ید می شود ولی تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده مشمول مقررات املاک مشاعی است.

مشاهده ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی

ماده 355 - اگر ملکی به شرط داشتن مساحت معین فروخته شده باشد و بعد معلوم شود که کمتر از آن مقدار است مشتری حق فسخ معامله را خواهد داشت و اگر معلوم شود که بیشتر است بایع می تواند آن را فسخ کند مگر این که در هر دو صورت طرفین به محاسبه زیاده یا نقیصه تراضی نمایند.

مشاهده ماده 355 قانون مدنی

ماده 385 - اگر مبیع از قبیل خانه یا فرش باشد که تجزیه ی آن بدون ضرر ممکن نمی شود و به شرط بودن مقدار معین فروخته شده ولی در حین تسلیم کمتر یا بیشتر در آید در صورت اولی مشتری و در صورت دوم بایع حق فسخ خواهد داشت.

مشاهده ماده 385 قانون مدنی

ماده 401 - اگر برای خیار شرط مدت معین نشده باشد هم شرط خیار و هم بیع باطل است.

مشاهده ماده 401 قانون مدنی

ماده 309 - هر گاه شخصی مالک را از تصرف در مال خود مانع شود بدون آن که خود او تسلط بر آن مال پیدا کند غاصب محسوب نمی شود لیکن در صورت اتلاف یا تسبیب ضامن خواهد بود.

مشاهده ماده 309 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM