نشست قضایی شماره 1398-6491

نشست قضایی شماره 1398-6491

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1398-6491


کد نشست:
1398-6491

تاریخ برگزاری:
1397/09/22

برگزار شده توسط:
استان آذربایجان شرقی/ شهر بناب

موضوع:
وصول چک با ظهرنویسی جعلی

پرسش:
آقای «الف» چکی در وجه شخص «ب» صادر می کند و نامبرده نیز بدون ظهرنویسی به شخص «ج» منتقل می نماید. در صورتی که شخص «ج» با ظهرنویسی (گذاشتن امضای ب) اقدام به وصول چک نماید مرتکب جعل شده است؟

نظر هیئت عالی:
مستفاد از مواد 523 و 536 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 (تعزیرات) رفتار کسی که با معرفی خود به نام شخص دیگر و منقوش نمودن امضای وی در ظهر چک مبادرت به دریافت وجه چک می نماید از مصادیق جعل (سند غیررسمی) و استفاده از سند مجعول بوده و مطابق مواد قانونی فوق الذکر قابلیت تعقیب و مجازات را خواهد داشت و لذا در فرض پرسش استحقاق مرتکب نسبت به وجه چک با توجه به وجود ضرر بالقوه برای دیگری موجب نفی رفتار مجرمانه نمی گردد.

نظر اکثریت:
در جعل اثبات ضرر ضرورتی ندارد و در صورتی که عنصر معنوی که همان قصد تقلب است موجود باشد جعل محقق خواهد شد. چه اینکه از این عمل ضرر محقق شود یعنی حاصل شود یا اینکه صرفا جاعل از آن در جهت اثبات حقی استفاده نماید ولیکن نقصی برای ایشان ایجاد نشده یا ضرری به دیگری وارد نشده باشد در ما نحن فیه با توجه به اینکه سوء نیتی در عمل جاعل نبوده است (قصد تقلب) می توان ایشان را مبرا از مجازات دانست.

نظر اقلیت:
با توجه به اینکه اثبات بزه جعل منوط به اثبات ضرر می‎باشد لذا وجود ضرر و اثبات آن در تحقق بزه ضروری است و قصد تقلب و قابلیت اضرار به غیر از ارکان تشکیل دهنده جرم جعل است. در نهایت اضرار آنی شرط نبوده بلکه اضرار بالقوه برای تحقق جرم کافی است و همین قدر که قابلیت اضرار اعم از مالی یا غیر مالی وجود داشته باشد جرم جعل تحقق می یابد و چون چک در وجه شخص معینی بوده و به دیگری واگذار شده (هرچند بدون ظهرنویسی) عمل انتقال گیرنده با قصد تقلب و اضرار به غیر صورت نگرفته و تحت عنوان جعل قابل مجازات نیست.

مبحث:
جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 523 ـ هرگاه شخصی با اذن کسی که حق اذن دارد وارد منزل یا محلی که در تصرف اوست گردد و از ناحیه حیوان یا شیئی که در آن مکان است صدمه و خسارت ببیند اذن دهنده ضامن است خواه آن شیء یا حیوان قبل از اذن در آن محل بوده یا بعدا در آن قرار گرفته باشد و خواه اذن دهنده نسبت به آسیب رسانی آن علم داشته باشد خواه نداشته باشد. تبصره ـ در مواردی که آسیب مستند به مصدوم باشد مانند آنکه وارد شونده بداند حیوان مزبور خطرناک است و اذن دهنده از آن آگاه نیست و یا قادر به رفع خطر نمی باشد ضمان منتفی است.

مشاهده ماده 523 قانون مجازات اسلامی

ماده 536 ـ هرگاه در مورد ماده (535) این قانون عمل یکی از دو نفر غیرمجاز و عمل دیگری مجاز باشد مانند آنکه شخصی وسیله یا چیزی را در کنار معبر عمومی که مجاز است قرار دهد و دیگری کنار آن چاهی حفر کند که مجاز نیست شخصی که عملش غیرمجاز بوده ضامن است. اگر عمل شخصی پس از عمل نفر اول و با توجه به اینکه ایجاد آن سبب در کنار سبب اول موجب صدمه زدن به دیگران می شود انجام گرفته باشد نفر دوم ضامن است.

مشاهده ماده 536 قانون مجازات اسلامی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM