در صورت تحقق لوث و غیر رشید بودن مجنی علیه (17 ساله) اقامه قسامه با چه کسی می باشد؟

غیر رشید بودن مانع اقامه قسامه از سوی وی که از جمله دلایل اثبات جنایت است نمی باشد موضوع تصرف در مال مفروض به اثبات و استیفاء دیه موضوعیت خواهد داشت.

مستفاد از ماده 202 قانون مجازات اسلامی از جمله شرایط نفوذ سوگند بلوغ حالف در زمان ادای سوگند است و رسیدن به سن رشد ضروری نیست و به استناد ماده 210 قانون مورد اشاره با صغر سن سوگند قابل ترتیب اثر نیست. به استناد ماده 339 همان قانون در باب قسامه کلیه شرایط لازمه برای سوگند مذکور در فصل چهارم از بخش پنجم کتاب اول قانون مجازات اسلامی لازم الرعایه است. بنابراین صغیری که در زمان ادای سوگند بالغ شده است با حصول سایر شرایط قانونی می تواند سوگند یاد کند لیکن چنان چه مجنی علیه صغیر یا مجنون باشد با عنایت به مواد قانونی فوق الذکر و نیز مفهوم مواد 340- 331-329 قانون مجازات اسلامی که علم اداء کننده سوگند را بر آن چه بر آن سوگند یاد می کند اعم از اصل ارتکاب جنایت و نوع جنایت و شرکت و مباشرت درآن لازم دانسته به عبارات صغیر و مجنون اعتبار و اعتمادی نیست لذا کسی که قسم می خورد باید در زمان اجرای قسم عاقل و بالغ و متوجه صحت اظهارات خود باشد هر چند که اتفاق در زمان صغر وی رخ داده باشد و در خصوص این که آیا قسم ولی قهری طفل کفایت می کند یا خیر قانون مجازات اسلامی ساکت است و قول مشهور فقهای معاصر از جمله آیات عظام خویی تبریزی اردبیلی صافی گلپایگانی خامنه ای و مکارم شیرازی حلف ولی قهری را (توام با علم وجزم) به همراه دیگران در باب قسامه به جای طفل یا مجنون کافی و موجب ثبوت دیه دانسته اند اما اگر متهم صغیر یا مجنون باشد سوگند آنان غیرقابل ترتیب اثر بوده و نمی توان ولی قهری را به جای آنان سوگند داد و مرجع قضایی باید بر اساس سایر دلایل و قراین رای مقتضی را اتخاذ نماید مگر این که مجنی علیه مدعی علم ولی قهری متهم به ارتکاب جنایت از ناحیه مولی علیه وی باشد که در صورت انکار او مدعی می تواند ولی را بر نفی علم قسم دهد.