با عنایت و بررسی {رای وحدت رویه 708 ـ 22/5/87} و {نظریه اداره حقوقی 886/7 ـ 4/2/82} آیا زوجه بعد از تقسیط مهر از سوی دادگاه یا توافق با زوج جهت تقسیط مهر و صدور گزارش اصلاحی می¬تواند از حق حبس استفاده کند؟
نظر هیئت عالی:
با توجه به ماده 1085 قانون مدنی و رای وحدت رویه شماره 708 مورخ 22/5/1387 هیات عمومی دیوان عالی کشور اولا؛ نسبت به وضعیتی که مهر حال و حکم به تقسیط از ناحیه مرجع قضایی در جریان دادرسی و یا با طرح دعوای اعسار صادر می¬شود این امر نافی حق حبس زوجه نیست. ثانیا؛ در وضعیتی که زوجه با زوج توافق می¬کند که مهر را به اقساط دریافت کند مفهوم آن این است که مهر از «حال» به «موجل» تبدیل شده و لذا شرط موجود در ماده 1085 قانون مذکور را از دست می¬دهد و به این ترتیب حق حبس زوجه منتفی خواهد بود. در نتیجه نظرهای ابرازی در نشست قضایی خمین تا حدی که با این نظر موافق است تایید می¬شود.
نظر اکثریت:
در قسمت دوم سوال با عنایت به این که پس از توافق زوجین بر تقسیط مهر و صدور گزارش اصلاحی مهر از حال بودن خارج و به موجل تبدیل می¬شود پس از پرداخت اولین قسط زوجه نمی¬تواند از حق حبس استفاده کند؛ زیرا همچنان که در ماده 1085 قانون مدنی آمده است یکی از شرایط استفاده از حق مزبور حال بودن مهر است. نظریه شماره 886/7 ـ 4/12/82 اداره کل امور حقوقی قوه قضاییه نیز موید این معنی است.
نظر اقلیت:
در قسمت دوم سوال پس از توافق زوجین بر تقسیط مهر و صدور گزارش اصلاحی نیز زوجه می¬تواند از حق حبس استفاده کند؛ زیرا توافق بر تقسیط مهر را از حال بودن (در صورتی که حال بوده است) خارج نمی¬کند و رای وحدت رویه موصوف شامل این قسمت نیز می شود.
ماده 1085 - زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر این که مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.