مطالبه ارزش روز مبیع در فرض مستحق للغیر درآمدن آن در قالب شرط ضمن عقد جایز و بلامانع است و بطلان عقد در این خصوص شامل شرط ضمن عقد نیست.

در خصوص درخواست ح.ب. به وکالت از ر.ر. مبنی بر اعاده دادرسی نسبت به دادنامه شماره 346-1387/4/22 موضوع پرونده کلاسه 555/86 این دادگاه که طی دادنامه مذکور حکم به بطلان دعوی مطالبه خسارت وفق قرارداد تنظیمی (به قیمت روز آپارتمان) صادر گردیده در اجرای دادنامه شماره 701210 صادره از شعبه 27 دادگاه تجدیدنظر استان تهران مبنی بر پذیرش تقاضای اعاده دادرسی وی دادگاه جهت رسیدگی ماهوی با تعیین وقت رسیدگی و دعوت وکلای طرفین و پس از استماع اظهارات و مدافعات مطروحه بشرح صورتجلسات متعدد دادرسی و لوایح تقدیمی من حیث المجموع چنین استنباط می نماید: با توجه به اینکه محوریت موضوع مطروحه در پرونده حاضر پیرامون وضعیت بند 12-4 قرارداد عادی مورخ 1382/2/24 در خصوص فروش یک دستگاه آپارتمان بوده و چون به موجب بند مذکور از قرارداد موصوف در ضمن عقد بیع فروشنده شرط نموده که در صورت مستحق للغیر درآمدن مبیع یا اینکه بعدا این امر محقق گردد خریدار با اعلام منفسخ شدن قرارداد و مطالبه وجه به قیمت روز ثمن را کلا مسترد دارد که با التفات به وجود دیدگاه های متفاوت در این خصوص بنظر می رسد بدلیل شرایط بطلان عقد اصلی به شرط چون شرط تابع عقد و از فروع آن بوده عملا توافق ایشان تابع عقد بوده (تبعیت شرط از عقد) مگر اینکه شرط ضمن عقد بصورت مستقل از عقد و در مقطع زمانی دیگری واقع گردیده باشد که در این صورت شرط یک مفهوم مستقل و منفک از عقد محسوب و با بطلان عقد شرط کماکان به قوت خود باقی و به حیات خود ادامه خواهد داد؛ در مانحن فیه از آنجاییکه شرط در ضمن عقد واقع شده است با بطلان عقد شرط ضمن آن نیز باطل گردیده؛ بنابراین چون استحقاقی جهت خواهان قابل تصور نبوده دعوا غیرثابت تشخیص و ادعا باطل و مستندا به ماده 197 قانون آیین دادرسی مدنی حکم به بی حقی خواهان صادر و اعلام می گردد. رای صادره ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه های تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رییس شعبه 84 دادگاه عمومی حقوقی تهران - متولی

در خصوص دادخواست تجدیدنظر آقای ر.ر. با وکالت آقای ح.ب. به طرفیت آقای الف.ر. بخواسته تجدیدنظر نسبت به دادنامه شماره 0642 مورخ 1391/9/22 صادره از طریق شعبه 84 دادگاه عمومی حقوقی تهران که متضمن حکم بر بی حقی تجدیدنظرخواه در دعوی اعاده دادرسی نسبت به دادنامه شماره 346 مورخ 1387/4/22 می باشد و دادنامه موضوع اعاده دادرسی متضمن صدور حکم بر بطلان دعوی مطالبه خسارت قراردادی وفق بند 12-4 مبایعه نامه عادی شماره 2828 مورخ 1382/2/24 می باشد؛ اولا: دادگاه قبلا به موجب دادنامه شماره 1210 مورخ 1390/9/6 پیرامون علت نقض قرار رد اعاده دادرسی موضوع دادنامه شماره 508 مورخ 1390/6/30 اظهارنظر در نتیجه ایراد وکیل محترم تجدیدنظرخوانده مبنی بر اینکه اعاده دادرسی منطبق با بند هفتم از ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی نمی باشد را غیر وارد تشخیص ثانیا: در مورد تجدیدنظرخواهی اخیر دادگاه اعتراض را وارد تشخیص زیرا استدلال دادگاه محترم نخستین مبنی بر اینکه شرط ضمن عقد با بطلان عقد باطل گردیده را فاقد وجاهت قانونی تشخیص در نتیجه دادنامه تجدیدنظر خواسته را قابل تایید ندانسته ضمن نقض آن و با توجه به اینکه در جهت تعیین ارزش روز ملک موضوع مبایعه نامه قرار ارجاع امر به کارشناسی صادر کارشناس منتخب در نظریه تکمیلی خود ارزش روز شش دانگ یک واحد آپارتمان مسکونی منطبق با واحد مورد معامله را در تاریخ تقدیم دادخواست یعنی 1386/12/11 معادل یک میلیارد و هفتصد میلیون ریال برآورد نموده که این نظریه به طرفین ابلاغ و مصون از اعتراض مانده در نتیجه دادگاه مستندا به ماده 358 و 198 از قانون آیین دادرسی رای بر محکومیت تجدیدنظرخواه به پرداخت مابه التفاوت مبلغ 744/000/000 ثمن بازپرداخت شده به موجب دادنامه شماره 99 مورخ 1385/2/10 تا مبلغ یک میلیارد و هفتصد میلیون ریال یعنی مبلغ نهصد و پنجاه و شش میلیون ریال بعنوان اصل خواسته و نیز هزینه دادرسی حق الوکاله وکیل طبق تعرفه در حق تجدیدنظرخواه صادر و اعلام می دارد. این رای قطعی است.
رییس ومستشار شعبه 27 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
رجاء - کریمی یزدی