1- ترک زندگی مشترک در صورتی از مصادیق عسر و حرج محسوب است که ترک زندگی خانوادگی از ناحیه زوج بدون عذر موجه باشد. 2- هرگاه زوجین زندگی مشترک را شروع نکرده باشند عنوان ترک زندگی مصداق نخواهد داشت.

فرجام خوانده خانم الـف.غ. در تـاریخ 23/5/90 دادخواستی به طرفیت فرجام خواه آقای و.م. به خواسته صدور حکم طلاق به دلیل عسر و حرج (ترک زندگی) به استناد بند 1 ماده 1130 به انضمام کلیه هزینه ها و خسارات وارده.. .. تقدیم محاکم عمومی شهر یاسوج نموده و رسیدگی به شعبه ششم ارجاع می گردد و در توضیح خواسته عنوان نموده با خوانده در تاریخ 5/6/88 ازدواج دایم نموده ایم و فعلا قریب یک سال و اندی است بدون اذن و اطلاع زندگی مشترکمان را ترک نموده است لذا به استناد ماده 1130 ق مدنی صدور حکم طلاق و ثبت رسمی آن به اضافه جمیع خسارات را مستدعی شده است چون زوج مجهول المکان اعلام شده اخطاریه دادگاه از طریق جراید ابلاغ می شود. (ص 21) خواهان در جلسه مورخ 12/7/90 اعلام داشته از تاریخ 1/9/89 تاکنون اطلاعی از وی ندارم و از تاریخ 1/5/89 از کشور خارج شده است خانواده اش می گویند به آلمان رفته یا کانادا و منزل پدرش در شیراز است. شعبه ششم دادگاه یاسوج طی دادنامه شماره 0772 مورخ 21/9/90 با عنایت به اظهارات خواهان قرار عدم صلاحیت خود را به صلاحیت محاکم شیراز صادر و پرونده را به مرجع مربوط ارسال نموده است. (ص 35) دادگاه قـرار ارجاع امـر به داوری صادر و خانم غ. آقای ع.ن. را به عنوان داور منتخب خود معرفی نموده است و داور وی اعلام داشته تنها راه نجات زوجه طلاق با پرداخت کلیه حقوق شرعی و قانونی نامبرده است. (ص 72) مرکز تخصصی اورژانس اجتماعی نیز اعلام داشته زوجه 19 ماه است که در عقد زوج است زوج زوجه را رها کرده و در کانادا مستقر شده و به دلیل عدم مسیولیت پذیری و مشکلات روحی و روانی زوج زوجه حاضر به ادامه زندگی با وی نمی باشد. (ص 74) و نظر به این که زوج خارج از کشور و مجهول المکان بوده و لذا به علت عدم دسترسی انتخاب داور از سوی وی انجام نگرفته است دادگاه با اعلام ختم رسیدگی به موجب دادنامه شماره 00386 در خصوص دعوی خواهان الف.غ. دایر به صدور گواهی عدم امکان سازش با عنایت به محتویات پرونده و با یاس از حصول سازش فی المجموع با احراز عسر و حرج زوجه خواسته وی را محمول بر صحت تشخیص داده و مبادرت به صدور گواهی عدم امکان سازش نموده که پس از قطعیت حکم زوجه به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه و خود را مطلقه نماید و نوع طلاق را باین اعلام نموده و چون در خصوص مسایل دیگر ادعایی نشده دادگاه خود را مواجه با تکلیف ندانسته است و حسب اعلام زوجه باردار نمی باشد آقای الف.ک. به وکالت مع الواسطه از زوج نسبت به رای صادره تجدیدنظرخواهی نموده و شعبه بیستم دادگاه تجدیدنظر استان فـارس حسب الارجاع اقـدام به رسیدگی و پس از تنظیم گردش کار با اعلام ختم رسیدگی در خصوص تجدیدنظرخواهی به عمل آمده از دادنامه شماره 00386 مورخ 27/3/91 صادره از شعبه ششم دادگاه خانواده شیراز که به موجب آن گواهی عدم امکان سازش به لحاظ ترک زندگی به منظور طلاق صادر شده است نظر به این که دادنامه تجدیدنظرخواسته مطابق موازین قانونی صادر گردیده و ایراد و اعتراض موجهی که موجب نقض آن گردد به عمل نیامده است لذا ضمن رد اعتراض به استناد ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظرخواسته تایید نموده است متعاقب ابلاغ دادنامه وکیل زوج از دادنامه صادره فرجام خواهی نموده که لایحه فرجام خواهی به هنگام شور قرایت خواهد شد. پرونده پس از طی تشریفات به دیوان عالی کشور ارسال و رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است.

دادنامه فرجام خوسته مآلا مخدوش و جریان به درستی مشخص و معلوم نمی باشد زیرا مجوز صدور حکم طلاق زوجه توسط دادگاه تجدیدنظر عمدتا ترک زندگی خانوادگی توسط زوج «موضوع بند یک ماده 1130 قانون مدنی»; عنوان گردیده است در حالی که ترک زندگی در صورتی از مصادیق عسر و حرج محسوب است که ترک خانوادگی از ناحیه زوج بدون عذر موجه باشد و در مانحن فیه با توجه به مدافعات وکیل زوج در این باره رسیدگی لازم به عمل نیامده و موضوع به وضوح روشن نگردیده است. وانگهی حسب اظهارات طرفین زوجین زندگی مشترک را شروع نکرده اند تا عنوان ترک زندگی مصداق داشته باشد مضافا در پرونده امر تکلیف قانونی مقرر در ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق و نیز مواد 3 و 7 آیین نامه اجرایی ماده واحده مذکور مراعات نشده است و موضوع به نحو صحیح و قانونی به داوری ارجاع نگردیده است و از طرفی تبصره 7 ماده واحده فوق الاشاره که تکلیف قانونی است نیز رعـایت نشده است و زوجه جهـت تست حاملگی به پزشکی قانونی معرفی نگردیده است بنا به جهات اشعاری دادنامه فرجام خواسته قابلیت تایید را ندارد و نقض می شود و رسیدگی مجدد به همان دادگاه صادر کننده رای منقوض محول می گردد.
رییس شعبه 23 دیوان عالی کشور - مستشار
انصاری - جعفری