نظریه مشورتی شماره 7/94/0917

نظریه مشورتی شماره 7/94/0917

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/94/0917


شماره نظریه:
7/94/0917

شماره پرونده:
442‏0-‎1‏/‎168‏-‎94

تاریخ نظریه:
1394/04/10

استعلام

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
4و3و1- ماده 242 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 احکامی را در خصوص قرار بازداشت موقت و سایر قرارهای منتهی به بازداشت پیش بینی کرده است که این موارد را می ­ توان در فروض زیر بیان کرد:   الف- حداکثر مدت قرار بازداشت موقت در جرایم موجب مجازات سلب حیات دو سال و در سایر جرایم یک سال است و در جرایم موجب مجازات سلب حیات مانند قتل عمدی پس از انقضای مهلت بازداشت موقت امکان ادامه بازداشت متهم با قرارهای کفالت و وثیقه وجود دارد.   ب- در مواردی که مجازات قانونی جرم حبس باشد حبس نیز دارای حداقل وحداکثر باشد مدت بازداشت متهم چه با قرار بازداشت موقت و چه با سایر قرارها بیش از حداقل مجازات قانونی نخواهد بود که در این موارد با توجه به بند 1 فوق مدت بازداشت موقت بیش از یک سال نیست. بنابراین اگر مجازات جرمی 2 تا 10 سال حبس باشد می ­ توان متهم را یک سال با قرار بازداشت موقت و یک سال دیگر با قرار کفالت یا وثیقه بازداشت نمود.  ج – در مواردی که مجازات قانونی جرم غیر از حبس باشد یا مجازات حبس فاقد حداقل باشد از شمول ماده 242 خارج است و اتخاذ تصمیم در مورد نوع  قرار تامین با لحاظ اصول کلی مربوط به قرارهای تامین و از جمله اصل تناسب تامین با قاضی خواهد بود.  لازم به ذکر است که تبصره 1 ماده 242 صرفا ناظر بر نحوه محاسبه مدت بازداشت متهم در دادسرا و دادگاه و نیز محاسبه مدت بازداشت ناشی از قرار بازداشت موقت و سایر قرارهای منتهی به بازداشت در هریک از فروض فوق است و متضمن حکم جداگانه ­ ای نمی ­ باشد. 2- صراحت مفاد تبصره مذکور حکایت از آن دارد که شامل قرارهای صادره از سوی دادگاه نیز بوده و چنانچه پرونده در دادگاه مطرح شود و بازداشت متهم ادامه داشته باشد دادگاه ملزم به رعایت سقف زمانی مذکور در ماده242 قانون مذکور می ­ باشد. 7و5- در هر مورد که جرم انتسابی به متهم دارای مجازات حداقل حبس باشد اعم از اینکه حبس مذکور توام با سایر مجازات ها به نحو تخییری یا غیر تخییری باشد حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای جرم منظور در مدت بازداشت متهم می ­ باید مورد رعایت قرار گیرد.  6- در صورت تعدد جرایم ارتکابی از سوی متهم نظر به اینکه قرار تامین کیفری صادره نسبت به کلیه جرایم ارتکابی است بنابراین حداکثر مدت بازداشت وی به لحاظ صدور قرار تامین بالاترین حداقل مدت حبس تعیین شده در قانون برای جرایم مذکور ملاک محاسبه خواهد بود.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 242 ـ هرگاه در جرایم موضوع بندهای (الف) (ب) (پ) و (ت) ماده (302) این قانون تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه به علت صدور قرار تامین متهم در بازداشت بماند و پرونده اتهامی او منتهی به تصمیم نهائی در دادسرا نشود بازپرس مکلف به فک یا تخفیف قرار تامین است. اگر علل موجهی برای بقای قرار وجود داشته باشد با ذکر علل مزبور قرار ابقاء و مراتب به متهم ابلاغ می شود. متهم می تواند از این تصمیم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به دادگاه صالح اعتراض کند. فک یا تخفیف قرار بدون نیاز به موافقت دادستان انجام می شود و ابقای تامین باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. فک تخفیف یا ابقای بازداشت موقت باید به تایید دادستان برسد و در صورت مخالفت دادستان حل اختلاف با دادگاه صالح است. هرگاه بازداشت متهم ادامه یابد مقررات این ماده حسب مورد هر دو ماه یا هر یک ماه اعمال می شود. به هرحال مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرایم از یکسال تجاوز نمی کند. تبصره 1 ـ نصاب حداکثر مدت بازداشت شامل مجموع قرارهای صادره در دادسرا و دادگاه است و سایر قرارهای منتهی به بازداشت متهم را نیز شامل می شود. تبصره 2 ـ تکلیف بازپرس به اظهارنظر درباره درخواست متهم موضوع ماده (241) این قانون در صورتی است که وفق این ماده نسبت به قرار اظهارنظر نشده باشد.

مشاهده ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM