نظریه مشورتی شماره 444/94/7

نظریه مشورتی شماره 444/94/7

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 444/94/7


شماره نظریه:
444/94/7

شماره پرونده:
54-1/127-94

تاریخ نظریه:
1394/02/20

استعلام
در دعوای مطالبه خسارت معنوی (ضرر معنوی) 1- جزء دعاوی مالی بوده یا غیر مالی ؟ 2- در صورتی که دادگاه دعوا را ثابت تشخیص دهد در مقام استناد قانونی به جه ماده قانونی یا قاعده فقهی و.... بهتر است استناد شود؟ 3- ایا برای تعیین خسارت معنوی موضوع باید به کارشناسی ارجاع شود یا با توجه به اوضاع واحوال قضیه دادگاه راسا نوع ومیزان وطریقه وکیفیت جبران آن را تعیین نماید ویا اینکه معیار ومبنای دیگری برای تعیین خسارت معنوی وجود دارد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- دعوای مطالبه ضررو زیان معنوی که خواهان برای جبران آن مالی اعم از وجه نقد وغیره را مطالبه نماید جنبه مالی داشته و هزینه دادرسی باید بر اساس ارزش مال مورد مطالبه پرداخت شود. 2- اصل 171 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بالصراحه از ضرر و زیان مادی و معنوی. .. نام برده است و مطابق ماده 14 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 شاکی می­تواند تمام ضرر و زیان مادی و معنوی و... ناشی از جرم را مطالبه نماید و تبصره 1 این ماده زیان معنوی را تعریف نموده و بیان داشته که زیان معنوی عبارت از صدمات روحی یا هتک حیثیت و اعتبار شخص و خانوادگی یا اجتماعی است و قوانین دیگری نظیر مواد12 9و10 قانون مسئولیت مدنی مصوب 1379 و مواد 1 2 8 9 و10 حمایت از مولفان مصنفان و هنرمندان مصوب 1348 موادی از قانون مطبوعات مصوب 1366 و اصلاحات بعدی قانون ثبت اختراعات طرح­های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1389 و قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم افزاری و رایانه­ای مصوب 1379 را نیز می­توان از مصادیق تذکر به پرداخت خسارت معنوی نام برد. 3- برای تقویم خسارت مالی زیان معنوی دادگاه می­تواند با اخذ نظر کارشناس اقدام نماید

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 12 - کارفرمایانی که مشمول قانون کار هستند مسئول جبران خساراتی می باشند که از طرف کارکنان اداری و یا کارگران آنان در حین انجام کار یا به مناسبت آن وارد شده است مگر این که محرز شود تمام احتیاط هایی که اوضاع و احوال قضیه ایجاب می نموده به عمل آورده و یا این که اگر احتیاط های مزبور را به عمل می آورند باز هم جلوگیری از ورود زیان مقدور نمی بود کارفرما می تواند به وارد کننده خسارت در صورتی که مطابق قانون مسئول شناخته شود مراجعه نماید.

مشاهده ماده 12 قانون مسئولیت مدنی

ماده 9 - دختری که در اثر اعمال حیله یا تهدید و یا سوءاستفاده از زیر دست بودن برای همخوابگی نامشروع شده می تواند از مرتکب علاوه از زیان مادی مطالبه زیان معنوی هم بنماید.

مشاهده ماده 9 قانون مسئولیت مدنی

ماده 10 - کسی که به حیثیت و اعتبارات شخصی یا خانوادگی او لطمه وارد شود می تواند از کسی که لطمه وارد آورده است جبران زیان مادی معنوی خود را بخواهد هرگاه اهمیت زیان و نوع تقصیر ایجاب نماید دادگاه می تواند در صورت اثبات تقصیر علاوه بر صدور حکم به خسارت مالی حکم به رفع زیان از طریق دیگر از قبیل الزام به عذرخواهی و درج حکم در جراید و امثال آن نماید.

مشاهده ماده 10 قانون مسئولیت مدنی

ماده 14 ـ شاکی می تواند جبران تمام ضرر و زیانهای مادی و معنوی و منافع ممکن الحصول ناشی از جرم را مطالبه کند. تبصره 1 ـ زیان معنوی عبارت از صدمات روحی یا هتک حیثیت و اعتبار شخصی خانوادگی یا اجتماعی است. دادگاه می تواند علاوه بر صدور حکم به جبران خسارت مالی به رفع زیان از طرق دیگر از قبیل الزام به عذرخواهی و درج حکم در جراید و امثال آن حکم نماید. تبصره 2 ـ منافع ممکن الحصول تنها به مواردی اختصاص دارد که صدق اتلاف نماید. همچنین مقررات مرتبط به منافع ممکن الحصول و نیز پرداخت خسارت معنوی شامل جرایم موجب تعزیرات منصوص شرعی و دیه نمی شود.

مشاهده ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری

اصل 171- هر گاه در اثر تفسیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در حکم یا در تطبیق حکم بر مورد خاص ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد در صورت تقصیر مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و ر غیر این صورت خسارت به وسیله دولت جبران می شود و در هر حال از متهم اعاده حیثیت می گردد.

مشاهده ماده 171 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM