الف- همان گونه که مستحضرید بند 2 ماده 224 قانون مالیات مستقیم مصوب 1366 با اصلاحات و الحاقات بعدی (موضوع بند 2 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/3/2) مقرر می دارد: «بند 2- یک نفر از میان قضات بازنشسته یا حقوق دانان مطلع در امور مالیاتی با شرط وثاقت و امانت به درخواست سازمان امور مالیاتی و انتخاب رئیس کل دادگستری هر استان». توضیح این که در قانون سابق بند 2 این ماده مقرر می داشت: «یک نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته در صورتی که قاضی بازنشسته واجد شرایطی در شهرستان ها یا مراکز استان ها وجود نداشته باشد بنا به درخواست سازمان امور مالیاتی کشور رئیس قوه قضاییه یک نفر قاضی شاغل را برای عضو هیات معرفی می کند.» با هنایت به مقرر فوق الذکر خواهشمند است اعلام نظر بفرمایید آیا «حقوقدان مطلع» شامل قضات شاغل است؟ ب- در قسمتی از تبصره 2 این ماده نیز آمده است: «انشای رای با رعایت اصل عدالت و بی طرفی کلیه اعضا و متکی به اسناد و مدارک مثبته و دلایل و شواهد متقن در همان جلسه و یا حداکثر ظرف سه روز کاری پس از برگزاری جلسه توسط نماینده بند (2) این ماده به عمل آمده و به امضای تمامی اعضا می رسد.» پرسش این است که در صورت اختلاف نظر بین اعضا نظر قاضی انشا کننده رای قاطع است یا اکثریت آراء ملاک اتخاذ تصمیم و انشای رای است؟

الف- با توجه به این که قانونگذار در بند 2 ماده 244 قانون مالیات های مستقیم مصوب 1366 با اصلاحات و الحاقات بعدی (پیش از اصلاح بند یادشده به موجب ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 2/3/1400) که تعیین قضات شاغل به عنوان عضو هیات حل اختلاف مالیاتی را تحت شرایطی پذیرفته بود؛ اما در اصلاح اخیر تنها به عضویت قضات بازنشسته در این هیات اعلام نظر کرده است و همچنین با عنایت به این که از حیث حقوقدان بودن نمی توان بین قضات شاغل و بازنشسته قائل به تفکیک شد و اگر بنای قانون گذار بر استفاده از تمامی حقوقدانان اعم از قضات شاغل و بازنشسته بود ضرورتی به تصریح به «قضات بازنشسته» وجود نداشت؛ لذا عضویت قضات شاغل در هیات های حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 244 قانون مالیات های مستقیم مصوب 1366 با اصلاحات و الحاقات منطبق بر قانون به نظر نمی رسد. ب- با توجه به این که اصولا در مراجع شبه قضایی که با اعضای متعدد تشکیل می شوند نصاب رای اکثریت است؛ بنابراین در فرض پرسش نیز که مقنن حکم خاصی را بیان نکرده است رای اکثریت اعضای هیات ملاک است. همچنین صرف انشای رای توسط نماینده موضوع بند 2 ماده 244 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی 1400 نافی نصاب فوق نیست.