سوال 9- با توجه به ماده 12 قانون فوق الذکر ناظر بر ماده 134 قانون مجازات اسلامی: اولا آیا مجازات جرایم درجه هفت و هشت با هم جمع می شوند یا پس از تعیین مجازات تنها مجازات اشد اجرا می شود؟ ثانیا آیا سرقت های موضوع مواد مختلف با مجازات متفاوت یا جرم تام و شروع به آن از مصادیق جرایم ارتکاب مختلف محسوب می شوند یا خیر؟ به عبارت دیگر ملاک در مختلف بودن جرایم چیست؟

پاسخ سوال 9- اولا در مورد تعدد جرایم درجه هفت و هشت با یکدیگر چنانچه جرایم ارتکابی مختلف نباشند طبق بند «الف» ماده 134 (اصلاحی 23/2/1399) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392؛ و در صورتی که مختلف باشند حسب مورد طبق بند «ب» یا «پ» ماده مذکور اقدام می شود. ثانیا در فرض استعلام مباشرت در سرقت و معاونت در همان جرم و شروع به این جرم جرایم غیر مختلف محسوب می شود. ثالثا در موارد زیر جرایم غیر مختلف محسوب می شود: 1- ارتکاب یک جرم خاص به صورت متعدد؛ مانند ارتکاب متعدد سرقت های منطبق با یک ماده مشخص. 2- جرایمی که به رغم تعدد عنصر قانونی و متفاوت بودن مجازات ها تحت عنوان جرم واحد شناخته می شوند؛ مانند سرقت های متعدد جعل اسناد مختلف صدور چک بلامحل به هر شیوه که در قانون مقرر شده است. 3- رفتارهای متعدد مجرمانه که موضوع آن ها واحد است؛ مانند حمل نگهداری فروش صادرات واردات و ساخت مواد مخدر از نوع واحد مشروبات الکلی تجهیزات دریافت از ماهواره و اسلحه و مهمات از نوع واحد. 4- دو یا چند رفتار مجرمانه که در یک ماده قانونی ذکر و برای آن ها مجازات پیش بینی شده است. 5- ارتکاب جرایمی که مجازات جرم دیگر درباره آن ها مقرر شده است یا طبق قانون جرم دیگری محسوب می شود؛ مانند کلاهبرداری و جرایمی که مجازات کلاهبرداری درباره آن ها مقرر شده است و یا طبق قانون کلاهبرداری محسوب می شود. 6- شروع معاونت و مباشرت در یک جرم. ضمنا در مواردی که به موجب نص خاص یا رای وحدت رویه دیوان عالی کشور از قبیل رای شماره 624 مورخ 18/1/1377 هیات عمومی دیوان عالی کشور (جعل و استفاده از سند مجعول) ضوابط و معیارهای خاصی مقرر شده باشد به همان ترتیب عمل می شود.