نظریه مشورتی شماره 7/1400/1241

نظریه مشورتی شماره 7/1400/1241

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/1400/1241


شماره نظریه:
7/1400/1241

شماره پرونده:
1400-3/1-1241 ح

تاریخ نظریه:
1400/10/26

استعلام
دارنده یک فقره چک بلامحل به مبلغ یک میلیارد تومان با مراجعه به بانک مربوطه صدور گواهی عدم پرداخت به نصف مبلغ آن را درخواست و سپس نسبت به همین مبلغ در دادگاه طرح دعوی می کند و در نهایت حکم قطعی در این خصوص صادر می شود. همچنین چند ماه بعد با اخذ گواهی عدم پرداخت از بانک محال علیه نسبت به مابقی با طرح دعوی در شعبه دیگری رای قطعی تحصیل می کند. محکوم علیه که کارمند دولت است در پرونده اولی درخواست اعسار مطرح کرده و رای دادگاه بر تقسیط بدهی از قرار ماهیانه مبلغ سه میلیون تومان صادر شده است و در پرونده دوم که در شعبه دیگری در حال اجرا است دادگاه دعوای اعسار و تقسیط از پرداخت محکوم به را رد کرده است؛ هم اکنون هر دو اجرای احکام هم زمان آراء صادره را اجرا می کنند؛ محکوم علیه به نحوه اجرای حکم معترض است و دین را ناشی از یک منشا (یک فقره چک) می داند؛ هم اکنون اجرای احکام اول از محکوم علیه ماهیانه مبلغ سه میلیون تومان دریافت می کند و اجرای احکام دوم نیز اصرار بر پرداخت تمامی محکوم به به صورت یکجا دارد و هیچ یک از واحدهای اجرای احکام اعتراض محکوم علیه در این خصوص را نپذیرفته و قائل به اجرای هر دو حکم به طور همزمان هستند. آیا دو پرونده اجرایی که در دو شعبه مختلف و ناشی از یک فقره چک است باید هم زمان اجرا شوند و یا آن که باید ابتدا محکوم به موضوع حکم نخست و سپس حکم دوم را اجرا کرد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
اولا چنانچه محکوم علیه دارای محکومیت های متعدد به نفع محکوم له واحد باشد در صورت اثبات اعسار وی در خصوص یکی از محکومیت ها چنین شخصی به طریق اولی نسبت به دیگر محکومیت ها نیز معسر است؛ زیرا هرگاه قادر به پرداخت دین (محکوم به) موضوع حکم اعسار نباشد قادر به پرداخت دیون دیگر که مازاد بر آن است نیز نمی باشد و از آن جا که محکوم له واحد است طرح دعوای دیگر اعسار به دلیل استماع دفاعیات وی (محکوم له) در دعوای اعسار اول امری عبث است (ماده 18 آیین نامه اجرایی نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 18/6/1399 ریاست محترم قوه قضاییه بر همین اساس وضع شده است)؛ بنابراین در فرض سوال اجرای هم زمان دو پرونده ممکن نیست و حکم تقسیط محکوم به قابل اجراست. ثانیا در صورتی که محکوم له و محکوم علیه واحد باشد تجمیع عملیات اجرایی فاقد اشکال به نظر می رسد؛ مشروط بر این که در موارد صدور آراء از شعب متعدد دادگاه نظارت هر شعبه بر عملیات اجرایی مربوط و اقدامات مستقل آنان در خصوص مواردی مانند ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394 اعمال شود. بدیهی است با عنایت به ایجاد واحد اجرای احکام مدنی برابر ماده 6 دستورالعمل ساماندهی و تسریع در اجرای احکام مدنی مصوب 24/7/1398 (ریاست محترم قوه قضاییه) دادرس اجرای احکام در حدود اختیارات تفویضی از سوی شعب مختلف اقدام می کند.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 3ـ اگر استیفای محکوم به از طرق مذکور در این قانون ممکن نگردد محکوم علیه به تقاضای محکوم له تا زمان اجرای حکم یا پذیرفته شدن ادعای اعسار او یا جلب رضایت محکوم له حبس می شود. چنانچه محکوم علیه تا سی روز پس از ابلاغ اجرائیه ضمن ارائه صورت کلیه اموال خود دعوای اعسار خویش را اقامه کرده باشد حبس نمی شود مگر اینکه دعوای اعسار مسترد یا به موجب حکم قطعی رد شود. تبصره 1ـ چنانچه محکوم علیه خارج از مهلت مقرر در این ماده ضمن ارائه صورت کلیه اموال خود دعوای اعسار خود را اقامه کند هرگاه محکوم له آزادی وی را بدون اخذ تامین بپذیرد یا محکوم علیه به تشخیص دادگاه کفیل یا وثیقه معتبر و معادل محکوم به ارائه نماید دادگاه با صدور قرار قبولی وثیقه یا کفیل تا روشن شدن وضعیت اعسار از حبس محکوم علیه خودداری و در صورت حبس او را آزاد می کند. در صورت رد دعوای اعسار به موجب حکم قطعی به کفیل یا وثیقه گذار ابلاغ می شود که ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ واقعی نسبت به تسلیم محکوم علیه اقدام کند. در صورت عدم تسلیم ظرف مهلت مذکور حسب مورد به دستور دادستان یا رئیس دادگاهی که حکم تحت نظر آن اجراء می شود نسبت به استیفای محکوم به و هزینه های اجرائی از محل وثیقه یا وجه الکفاله اقدام می شود. در این مورد دستور دادگاه ظرف مهلت ده روز پس از ابلاغ واقعی قابل اعتراض در دادگاه تجدیدنظر است. نحوه صدور قرارهای تامینی مزبور مقررات اعتراض نسبت به دستور دادستان و سایر مقررات مربوط به این دستورها تابع قانون آیین دادرسی کیفری است. تبصره 2ـ مقررات راجع به تعویق و موانع اجرای مجازات حبس در خصوص کسانی که به استناد این ماده حبس می شوند نیز مجری است.

مشاهده ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM