مطابق ماده 27 از قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 در صورت نقض آراء در مرجع تجدیدنظر دادگاه راسا مبادرت به صدور رای می نماید. 1-آیا تکلیف مرجع تجدیدنظر در رسیدگی و صدور رای ناظر به قرارهای شکلی نیز می باشد به عنوان مثال در مواردی که به جهت نقص دادخواست قرار رد دادخواست و یا قرار عدم استماع دعوی صادر گردد و تشخیص مرجع تجدیدنظر مبتنی بر نقض قرارهای مذکور باشد می بایستی رسیدگی و مبادرت به صدور رای بنماید و یا پرونده را ضمن نقض قرار جهت رسیدگی ماهوی به شورای حل اختلاف اعاده نمایند؟ 2-با فرض لزوم رسیدگی تشکیل جلسه و دعوت از طرفین توسط دادگاه در موردی که شورای حل اختلاف طرفین را دعوت و اظهارات آنان را استماع نموده است الزامی است یا خیر.

1- اولا: با عنایت به ماده 19 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 و تبصره 1 آن طرح دعوا در شورای حل اختلاف مستلزم تقدیم دادخواست نیست و رسیدگی شورا تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی از جمله شرایط شکلی دادخواست نمی باشد. بنابراین مقررات مندرج در قانون آئین دادرسی مدنی در ارتباط با اخطار رفع نقص نسبت به دادخواست منصرف از شورای حل اختلاف است و صدور اخطار رفع نقص توسط مدیر (دبیر) شورای حل اختلاف در هیچ موردی از جمله در ارتباط با هزینه دادرسی پیش بینی نشده است و به تبع آن ضمانت اجرای عدم رفع نقص یعنی صدور رد دادخواست توسط وی نیز منتفی است. ثانیا: برابر ماده 27 قانون شورای های حل اختلاف سال 1387 چنانچه مرجع تجدیدنظر آراء صادره را نقض نماید راسا مبادرت به صدور رای می نماید. مقصود از «آراء» اعم از حکم یا قرار می باشد. این حکم خاصی است که مقنن برای تجدیدنظر از آراء شورا های حل اختلاف مقرر کرده است. نتیجتا دادگاه عمومی در مقام رسیدگی تجدیدنظر نسبت به قرار رد دعوا یا عدم استماع صادره از شورای حل اختلاف در صورت نقض راسا رسیدگی ماهوی نموده و انشاء رای می نماید و مقررات ماده 353 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی راجع به دادگاه های تجدیدنظر استان بوده و قابل تسری به مرجع تجدیدنظر آراء شوراهای حل اختلاف (دادگاههای عمومی) نمی باشد. 2- لزوم یا عدم لزوم تشکیل جلسه و دعوت از طرفین در فرض سوال با لحاظ اقدامات انجام شده در شورای حل اختلاف مورد ارزیابی قرار می گیرد. بنابراین در فرض سوال چنانچه دادگاه با توجه به اقدامات صورت گرفته در شورای حل اختلاف و لحاظ لوایح تقدیمی تجدیدنظرخواه و تجدیدنظرخوانده و احراز رعایت اصول و قواعد آمره دادرسی نظیر اصل تناظر و رعایت حقوق دادخواهی و دفاعی طرفین در فرض سوال پرونده را معد صدور رای تشخیص دهد می تواند بدون تشکیل جلسه و دعوت از طرفین اتخاذ تصمیم کند.