شخصی به موجب حکم دادگاه محکوم¬له واقع می¬شود. مورد حکم زمینی است که از طریق اجرای احکام دادگستری به محکوم¬له تسلیم گردیده است و محکوم¬له پس از تحویل زمین در آن غرس اشجار کرده است. پس از مدتی محکوم-علیه دادخواست اعاده دادرسی ارایه نموده و دادخواست و تقاضای وی پذیرفته شده و دادگاه اعاده دادرسی را تجویز نموده است. پس از رسیدگی حکم به نفع خواهان اعاده دادرسی و به ضرر محکوم¬له پرونده قبلی (فردی که زمین تحویل وی شده و غرس اشجار نموده) صادر و مجددا زمین به متصرف اولیه تحویل شده است حال محکوم¬له (در جریان اعاده دادرسی) در اجرای احکام تقاضای اعاده وضع به حال سابق را نموده است و مدعی است که باید خود اجرای احکام درختان غرس شده را قلع و قمع کند. تکلیف اجرای احکام با توجه به ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی چیست؟

نشست قضایی (4) مدنی: در سوال مطروحه گفته شده ملکی به موجب حکم صادره از دادگاه که به مرحله قطعی رسیده از طریق اجرای احکام به محکوم¬له تسلیم شده و مالکیت وی به موجب حکم دادگاه مستقر شده است و محکوم¬له به همین جهت حق تصرف در ملک را داشته و غرس اشجار از طرف وی شرعی و قانونی می باشد. حال اگر محکوم¬علیه با تقدیم دادخواست اعاده دادرسی موفق به اخذ حکم به نفع خود شده و حکم قبلی ملغی¬الاثر اعلام شود؛ ملک به تصرف محکوم¬له اعاده دادرسی داده می شود. در این صورت مطابق مقررات ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی به دستور دادگاه اجرای حکم به حالت قبل از اجرا برمی گردد؛ یعنی از محکوم له قبلی خلع ید شده و به تصرف محکوم¬له اعاده دادرسی داده می¬شود و اگر محکوم¬له قبلی در زمین اشجاری غرس کرده یا بنایی احداث کرده باشد دادورز نمی¬تواند نسبت به قلع و قمع بنا و قطع اشجار اقدام نماید زیرا در این مورد حکمی صادر نشده است. در این صورت محکوم¬له اعاده دادرسی می¬تواند برای قلع و قمع بنا و قطع اشجار به دادگاه رجوع نماید و دادگاه برحسب مورد حکم مقتضی صادر می¬کند.

با توجه به ماده 39 قانون اجرای احکام مدنی که بیان می¬دارد: چنان چه حکم صادره به علتی نقض گردد عملیات اجرایی به حال سابق اعاده می¬شود؛ چون عملیات غرس اشجار توسط اجرای احکام انجام نشده است موضوع عملیات اجرایی نبوده و دادگاه نمی¬تواند تحت عنوان اعاده وضع درختان را قلع و قمع نماید. از طرفی محکوم¬له اولیه غرس اشجار کرده است؛ اقدامات وی قانونی و مشروع و به موجب حکم دادگاه بوده است. و نیز ملاحظه قاعده فقهی «الزرع للزارع و لو کان غاصبا» که غارس اشجار را مالک آن ها می¬داند حتی اگر غاصب باشد و نیز قاعده فقهی لاضرر محکوم اعاده دادرسی جهت قلع و قمع باید دادخواست مستقل و جداگانه به دادگاه تسلیم کند.