وضعیت حکم سرپرستی طفل در فرض اثبات حیات والدین واقعی وی
پرسش:
زوجین به لحاظ این که فرزند نداشتند سرپرستی بچه دیگری را به عنوان پسر خوانده قبول کردند و نیز در قرار و حکم سرپرستی قید شد که یک سوم از اموال خود را برای آینده بچه به وی بدهند. حال اگر بچه دارای والدین باشد اولا؛ آیا باحیات والدین سرپرستی صحیح است؟ ثانیا؛ درخصوص واگذاری یک سوم از اموال که در حکم سرپرستی قید شده آیا این واگذاری صحیح است؟
نظر هیئت عالی:
اولا؛ با احراز حیات والدین واقعی طفل این امر مفسد و مخل سرپرستی نیست. ولیکن جهت قسمت اخیر بند 3 ماده 16 قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست مصوب 1353 با توافق زوجین سرپرست طفل با پدر و مادر واقعی حکم سرپرستی قابل فسخ است.
نظر اکثریت:
دادگاه در حکم سرپرستی دایم با در نظر گرفتن شرایط اطمینان بخش جهت نگهداری طفل بعضی از موارد حتی با شرط این که یک سوم اموال زوجین به نام طفل شود را صادر می¬کند و این واگذاری ممکن است در قالب عقد صلح از ناحیه زوجین صورت گیرد و پیرامون پاسخ قسمت اول سوال در صورتی که پدر و مادر واقعی طفل شناسایی شوند و برای ادامه نگهداری طفل از طریق زوجین سرپرست توافق نکنند دادگاه وفق بند 3 ماده 16 قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست می¬تواند حکم سرپرستی را فسخ کند و در صورت موافقت پدر و مادر واقعی طفل به ادامه سرپرستی زوجین حکم سرپرستی خدشه¬ای بر آن وارد نیست؛ مگر در موارد سه گانه ماده 16 قانون اخیر¬الذکر. دادگاه می¬تواند حکم سرپرستی را فسخ کند و در صورت فسخ حکم سرپرستی مالکیت یک سوم اموال مورد انتقال به طفل هم به تبع لغو حکم سرپرستی به زوجین اعاده می¬شود؛ چرا که در تبصره این ماده قانون اخیر¬الذکر قید شده که در صورت فوت طفل اموالی که به عنوان صلح به طفل منتقل شده است به زوجین مسترد می¬شود.
نظر اقلیت:
به لحاظ آن که یکی از شرایط صدور حکم سرپرستی زوجین متقاضی طفل بی¬سرپرست عدم شناسایی پدر و مادر طفل است در صورتی که پدر و مادر واقعی طفل شناخته شوند بر طبق بند ب ماده 6 قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست حکم سرپرستی فسخ می¬شود و به تبع آن اموالی که بر اساس آن حکم به طفل منتقل شده قابلیت بطلان و اعاده به زوجین را دارد؛ مگر آن که زوجین در قالب عقد صلح به طفل واگذار کنند. عقد صلح که از عقود لازم است قابلیت فسخ یا بطلان در چنین شرایطی را ندارد.