رسیدگی به درخواست دستور فروش املاک به چه نحوی است؟ آیا نیاز به تعیین وقت رسیدگی دارد؟ در صورت عدم نیاز به تعیین وقت آیا دستور فروش قابل اعتراض است؟ در صورت نیاز به تعیین وقت رسیدگی به درخواست فروش ملک با سابقه ثبتی و بدون ثبتی متفاوت است؟ در صورتی که ملک مورد درخواست فروش مغازه باشد چطور؟

اولا ـ در فرض این که ملک مورد درخواست فروش دارای سابقه ثبتی و سند رسمی و ثبت در دفتر املاک باشد و از ناحیه واحد ثبتی محل تصمیمی مبنی بر غیرقابل افراز بودن صادر شده باشد چون این تصمیم ظرف ده روز مطابق با قانون افراز و فروش املاک مشاع قابل اعتراض در دادگاه عمومی است. با فرض این که دادگاه عمومی تصمیم واحد ثبتی را مبنی بر غیرقابل افراز بودن تایید کند و در نهایت تصمیم قطعی راجع به غیرقابل افراز بودن ملک صادر شود این ملک مطابق با ماده 4 قانون مذکور قابل فروش است و دادگاهی که تصمیم قطعی را در مانحن¬فیه صادر کرده بدون هیچ تشریفاتی دستور فروش ملک را صادره بر اجرا اعلام می¬کند. لذا این دستور چون رای نیست قطعی بوده و نیاز به رسیدگی ماهیتی ندارد تا مستلزم تعیین وقت رسیدگی باشد و در صورتی که ملک مغازه باشد تفاوتی با غیر مغازه ندارد. ثانیا ـ با فرض این که ملک دارای سابقه ثبتی نیست و نسبت به درخواست افراز آن تصمیم قطعی مبنی بر غیرقابل افراز بودن صادر شده باشد مالکینی که درخواست فروش دارند الزاما باید دعوایی به خواسته الزام بقیه مالکین به خواسته فروش که دعوایی غیرمالی است در دادگاه صالح اقامه کرده و دادگاه ماهیتا نسبت به موضوع رسیدگی کرده و حکم قانونی صادر کند که این حکم جنبه اجرایی دارد. به این ترتیب نظر اکثریت تا حدی که با این نظر منطبق باشد مورد تایید است.

چنان چه ملک سابقه ثبتی داشته باشد و تقاضای دستور فروش از دادگاه شود نیاز به تعیین وقت رسیدگی ندارد؛ چون در یک مرحله اداره ثبت موضوع افراز و عدم افراز را بررسی و گواهی عدم افراز صادر کرده و دادگاه صرفا دستور فروش ملکی که ثبت نظریه عدم افراز داده را صادر می¬کند و فرقی نیز بین مغازه و غیر مغازه نیست و تاثیری در حق سرقفلی و غیره ندارد؛ زیرا خریدار جدید قایم¬مقام مالکین قبلی می¬شود. اما در مورد ملکی که سابقه ثبتی ندارد اگر تقاضای دستور فروش خواسته شود باید وقت رسیدگی تعیین طرفین دعوی در مورد امکان افراز یا عدم افراز بررسی شود.

در املاکی که سابقه ثبتی داشته باشند یا نداشته باشند باید تعیین وقت رسیدگی شود و از ثبت استعلام به عمل آید. این گروه به مواد 7 8 و 9 قانون افراز استناد می¬کنند.