آیا طرح دعوی تسلیم و تحویل مبیع بدون ارایه سند رسمی مالکیت یا سند عادی انتقال عین و بدون طرح دعوی اثبات عقد ناقله عین مسموع است؟

در مورد اموال غیرمنقولی که دارای سند مالکیت بوده و نام فروشنده در دفتر املاک ثبت شده است همان گونه که در بند (ب) استدلال ذکر شده است سند عادی دلیل قطعی و رسمی مالکیت نیست بلکه مدعی می تواند به استناد مبایعه نامه عادی الزام فروشنده (مالک ثبتی) را به تنظیم سند رسمی انتقال و تحویل مبیع خواستار شود زیرا تسلیم مبیع از آثار بیع صحیح است و با محکومیت فروشنده به الزام به تنظیم سند رسمی امکان تحویل مبیع فراهم است و رای دادگاه کاشف از مالکیت خریدار خواهد بود.

مدعی برای اثبات مالکیت خود و درخواست الزام بایع به تحویل و تسلیم مبیع باید با تمسک به ادله سنتی اثباتی و رعایت قواعد شکلی دادرسی در محکمه صالح درخواست نماید در قانون مدنی قواعد و ارکان ماهوی عقود و قراردادها احصا شده است ولی از حیث اثباتی و رعایت قواعد شکلی ناظر بر معاملات اموال اعم از منقول و غیر منقول مقررات خاص مثل قانون ثبت راباید رعایت کرد. قواعد شکلی واجد وصف آمرانه بوده و تخطی از آن مسموع نیست. هرچند مقنن در ماده 348 قانون مدنی موضوع اقتدار و توانایی مطلق بایع به تسلیم مبیع را بیان کرده است. ولی در موضوع سوال بایع قدرت تسلیم ذاتا و واقعا دارد ولی از ایفای تعهدات مدنی که ناشی از اراده مقنن است و در بند 3 ماده 362 قانون مدنی تصریح شده است خودداری می نماید. در فرض سوال عدم توانایی موقت بایع مدنظر نیست مثل بیماری جنگ غصب.. . زیرا در چنین مواردی عقد باطل نیست بلکه بایع به لحاظ حدوث فرس ماژور توان تسلیم ندارد. فرض ما جایی است که بایع بدون هیچ گونه مانعی از ایفای تعهدات مدنی خودداری می کند. استنکاف داوطلبانه از ایفای تعهدات مدنظر است. از آنجایی که تعهد به تسلیم یک تکلیف قانونی است ولو این که در قرارداد مورد تراضی قرار نگیرد ولی تسلیم مبیع حسب مورد بر اساس نوع و جنس مبیع متفاوت است.