نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1398/08/09

برگزار شده توسط:
استان گلستان/ شهر کلاله

موضوع:
رای غیابی غیر قابل تجزیه و تفکیک از دادگاه تجدید نظر.

پرسش:
رای غیر قابل تجزیه و تفکیک علیه الف و ب صادر شده است. الف از رای مذکور تجدیدنظرخواهی کرده است. دادگاه تجدیدنظر پس از رسیدگی لازم ضمن صدور حکم به رد دعوی تجدیدنظرخواهی رای غیابی را تایید کرده است. متعاقبا ب نیز از رای مذکور تجدید نظرخواهی کرده و دادگاه با بررسی ادله و مدارک او ضمن نقض رای بدوی حکم به بطلان دعوی خواهان مرحله بدوی صادر کرده است. کدامیک از آرای مذکور معتبر است؟

نظر هیئت عالی:
اگرچه مطابق قسمت دوم ماده 359 ق.آ.د.م در دعاوی که آراء صادر شده غیر قابل تجزیه و تفکیک باشند در حقوق همه اصحاب پرونده و اشخاص مرحله بدوی که در مرحله تجدید نظر شرکت نداشته اند موثر است لیکن در فرض مسیله با توجه به صدور دو رای متعارض مشمول بند 4 ماده 426 ق.آ.د.م و از موارد اعاده دادرسی می باشد.

نظر اکثریت:
قسمت دوم ماده 359 قانون آیین دادرسی مدنی متضمن این معناست که در مورد دعاوی غیر قابل تجزیه و تفکیک رای دادگاه تجدیدنظر در حقوق همه اشخاص مرحله بدوی حتی اشخاصی که در مرحله تجدیدنظر شرکت نداشته اند موثر است. فلسفه وضع این ماده جلوگیری از صدور احکام متعارض در موضوع واحد بوده است. بنابراین اساسا رسیدگی ماهوی به تجدیدنظرخواهی ب صحیح نبوده و ب نیز باید تابع رایی می شد که علیه الف مبنی بر تایید رای بدوی صادر شده است و باید قرار عدم استماع دعوی تجدیدنظرخواهی ب صادر می شد؟ ذینفع مرحله بدوی که اولین رای دادگاه تجدیدنظر به نفع اوست می تواند براساس بند 4 ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی خواستار نقض رای دوم صادره توسط دادگاه تجدیدنظر شود.

نظر اقلیت:
قسمت دوم ماده 359 قانون آیین دادرسی مدنی استثنایی است بر اصل نسبی بودن احکام دادگاه ها و باید در حد منصوص و مضیق تفسیر گردد. بنابراین در ماده مذکور از عبارت ((مورد استفاده غیر طرفین تجدیدنظرخواهی)) استنباط می شود که رای غیر قابل تجزیه و تفکیک در صورتی علیه شخص غایب در دادرسی مرحله تجدیدنظر موثر است که مورد استفاده او و به نفع او باشد. تفسیر مخالف (اعتقاد به تاثیر رای دادگاه تجدیدنظر به ضرر فرد غایب در مرحله تجدیدنظر) سبب تضییع حق دفاع و حق تجدیدنظرخواهی فرد می شود. در حالی که سلب حق مستلزم تصریح قانون است. بنابراین رای دوم صادره از دادگاه تجدیدنظر مبنی بر نقض رای بدوی و صدور حکم به بطلان دعوی خواهان معتبر و به نفع محکوم علیه دیگر – که دادگاه تجدیدنظر حکم به ضرر او صادر کرده است – نیز موثر است و رای اول بی اعتبار است.

مبحث:
آیین دادرسی مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 359 - رای دادگاه تجدیدنظر نمی تواند مورد استفاده غیر طرفین تجدیدنظر خواهی قرار گیرد مگر در مواردی که رای صادره قابل تجزیه و تفکیک نباشد که در این صورت نسبت به اشخاص دیگر هم که مشمول رای بدوی بوده و تجدیدنظرخواهی نکرده اند تسری خواهد داشت.

مشاهده ماده 359 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 426 - نسبت به احکامی که قطعیت یافته ممکن است به جهات ذیل درخواست اعاده دادرسی شود: 1 - موضوع حکم مورد ادعای خواهان نبوده باشد. 2 - حکم به میزان بیشتر از خواسته صادر شده باشد. 3 - وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد. 4 - حکم صادره با حکم دیگری در خصوص همان دعوا و اصحاب آن که قبلا" توسط همان دادگاه صادر شده است متضاد باشد بدون آنکه سبب قانونی موجب این مغایرت باشد. 5 - طرف مقابل درخواست کننده اعاده دادرسی حیله و تقلبی به کار برده که در حکم دادگاه موثر بوده است. 6 - حکم دادگاه مستند به اسنادی بوده که پس از صدور حکم جعلی بودن آنها ثابت شده باشد. 7 - پس از صدور حکم اسناد و مدارکی به دست آید که دلیل حقانیت درخواست کننده اعاده دادرسی باشد و ثابت شود اسناد و مدارک یادشده در جریان دادرسی مکتوم بوده و دراختیار متقاضی نبوده است.

مشاهده ماده 426 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM