نشست قضایی شماره 1400-8383

نشست قضایی شماره 1400-8383

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1400-8383


کد نشست:
1400-8383

تاریخ برگزاری:
1399/09/09

برگزار شده توسط:
استان یزد/ شهر یزد

موضوع:
قتل عمدی ناشی از ترک فعل

پرسش:
آقای الف راننده یک خودرو که فاقد گواهی نامه رانندگی می باشد با یک عابر پیاده که چهارساله هست تصادف می کند و بلافاصله به بهانه آنکه مصدوم را به بیمارستان منتقل کند پسربچه که بیهوش است را سوار ماشین می کند. اما بجای اعزام به بیمارستان مصدوم را به آقای ب به عنوان مالک خودرو که دارای گواهینامه هست تحویل میدهد تا مالک مصدوم را به بیمارستان منتقل کند و مالک تا ورودی بیمارستان حرکت می کند اما به علت ترس از بازداشت خودرو را در کوچه رها کرده و متواری می شود. چند ساعت بعد جسد مصدوم توسط مامورین نیروی انتظامی کشف می شود. با استعلام از پزشکی قانونی مشخص می شود اولا درصورت اعزام فوری مصدوم امکان زنده ماندن وی وجود داشته و ثانیا فوت در زمان اقدامات مالک (یعنی بعد از پارک خودرو) صورت گرفته است.

نظر هیئت عالی:
اولا؛ با لحاظ اینکه تکلیف راننده (الف) به کمک به مصدوم حادثه تعهد به وسیله بوده است (و نه نتیجه) که در فرض پرسش با توافق با شخص «ب» قابل انجام بوده است. بنابراین خودداری ب از انجام تکلیف قانونی (و قراردادی) توجه اتهام وی را مواجه به ارتکاب بزه قانونی خودداری از کمک به مصدومین و مخاطرات جانی می کند و از این حیث اتهامی متوجه الف نیست. هرچند اتهام الف ایراد صدمه بدنی منتهی به فوت در اثر بی احتیاطی که رانندگی بدون گواهینامه رسمی است. ثانیا؛ در فرض پرسش با لحاظ مواد 295 و 492 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و با در نظر گرفتن اینکه اقدام «الف» (بی احتیاطی در رانندگی) منتهی به فوت عابر پیاده شده است و خودداری «ب» صرفا موجب احتمال برای زنده ماندن مصدوم شده است (دلیل قطعی بر انتساب فوت به وی وجود ندارد). بنابراین مسیول پرداخت دیه شخص الف است و اصولا فرض ماده 295 قانون فوق الذکر منصرف از فرض پرسش که عامل حادثه مشخص است (مباشرت) می باشد.

نظر اکثریت:
با توجه به اینکه قتل در زمان اقدامات آقای ب صورت گرفته اتهام آقای الف عبارت از بی احتیاطی در امر رانندگی بدون گواهینامه رانندگی منجر به ایراد صدمه بدنی غیر عمدی نسبت به مصدوم است.

نظر اقلیت:
اتهام آقای الف عبارت است از مباشرت در بی احتیاطی در امر رانندگی بدون پروانه منجر به ایراد صدمه بدنی غیر عمدی به نظر میرسد پس از سپردن طفل مصدوم به شخص ب تکلیف مندرج در ماده واحده مجازات خودداری از کمک به مصدومین توسط وی انجام شده و بین فعل وی و قتل انقطاع کامل محقق شده است.

مبحث:
جزای اختصاصی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 290 ـ جنایت در موارد زیر عمدی محسوب می شود: الف ـ هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا فرد یا افرادی غیرمعین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود خواه کار ارتکابی نوعا موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود خواه نشود. ب ـ هرگاه مرتکب عمدا کاری انجام دهد که نوعا موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن می گردد هرچند قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد ولی آگاه و متوجه بوده که آن کار نوعا موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود. پ ـ هرگاه مرتکب قصد ارتکاب جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته و کاری را هم که انجام داده است نسبت به افراد متعارف نوعا موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن نمی شود لکن درخصوص مجنی علیه به علت بیماری ضعف پیری یا هر وضعیت دیگر و یا به علت وضعیت خاص مکانی یا زمانی نوعا موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود مشروط بر آنکه مرتکب به وضعیت نامتعارف مجنی علیه یا وضعیت خاص مکانی یا زمانی آگاه و متوجه باشد. ت ـ هرگاه مرتکب قصد ایراد جنایت واقع شده یا نظیر آن را داشته باشد بدون آنکه فرد یا جمع معینی مقصود وی باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود مانند اینکه در اماکن عمومی بمب گذاری کند. تبصره 1 ـ در بند (ب) عدم آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات گردد و در صورت عدم اثبات جنایت عمدی است مگر جنایت واقع شده فقط به علت حساسیت زیاد موضع آسیب واقع شده باشد و حساسیت زیاد موضع آسیب نیز غالبا شناخته شده نباشد که در این صورت آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات شود و در صورت عدم اثبات جنایت عمدی ثابت نمی شود. تبصره 2 ـ در بند (پ) باید آگاهی و توجه مرتکب به اینکه کار نوعا نسبت به مجنی علیه موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن می شود ثابت گردد و درصورت عدم اثبات جنایت عمدی ثابت نمی شود.

مشاهده ماده 290 قانون مجازات اسلامی

ماده 718 ـ هرگاه زنی جنین خود را در هر مرحله ای که باشد به عمد شبه عمد یا خطاء از بین ببرد دیه جنین حسب مورد توسط مرتکب یا عاقله او پرداخت می شود. تبصره ـ هرگاه جنینی که بقای آن برای مادر خطر جانی دارد به منظور حفظ نفس مادر سقط شود دیه ثابت نمی شود.

مشاهده ماده 718 قانون مجازات اسلامی

ماده 295 ـ هرگاه کسی فعلی که انجام آن را برعهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون بر عهده او گذاشته است ترک کند و به سبب آن جنایتی واقع شود چنانچه توانایی انجام آن فعل را داشته است جنایت حاصل به او مستند می شود و حسب مورد عمدی شبه عمدی یا خطای محض است مانند این که مادر یا دایه ای که شیر دادن را برعهده گرفته است کودک را شیر ندهد یا پزشک یا پرستار وظیفه قانونی خود را ترک کند.

مشاهده ماده 295 قانون مجازات اسلامی

ماده 492 ـ جنایت در صورتی موجب قصاص یا دیه است که نتیجه حاصله مستند به رفتار مرتکب باشد اعم از آنکه به نحو مباشرت یا به تسبیب یا به اجتماع آنها انجام شود.

مشاهده ماده 492 قانون مجازات اسلامی

ماده 616 ـ در صورتی که قتل غیر عمد به واسطه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا اقدام به امری که مرتکب در آن مهارت نداشته است یا به سبب عدم رعایت نظامات واقع شود مسبب به حبس از یک تا سه سال و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم خواهد شد مگر این که خطای محض باشد. تبصره ـ مقررات این ماده شامل قتل غیر عمد در اثر تصادف رانندگی نمی گردد.

مشاهده ماده 616 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی ـ تعزیرات

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM