در صورت موافقت دادیار اظهارنظر با قرار نهایی بازپرس آیا دادستان می تواند از نظر دادیار اظهارنظر عدول نماید؟

در مهلت قانونی چنانچه دادستان مخالف اظهار عقیده دادیار باشد امکان عدول برای وی وجود دارد اما چنانچه مهلت قانونی سپری و قرار ابلاغ گردیده امکان اشاره شده موجه نیست.

در مواردی که دادیار اظهارنظر با قرار نهایی بازپرس موافقت می نماید به نظر می رسد دادستان نمی تواند از نظر دادیار اظهارنظر عدول نماید چرا که حسب اصول و مقررات قانونی دادیار اظهارنظر به جانشینی دادستان اظهار عقیده می نماید و نظر وی به منزله نظر دادستان است در ماده 88 قانون آیین دادرسی کیفری نیز اعلام گردیده در اموری که از طرف دادستان به معاون دادستان یا دادیار ارجاع می شود آنان در امور محوله تمام وظایف و اختیارات دادستان را دارند بنابراین در این حالت اظهارنظر دادیار اظهارنظر به منزله اظهار عقیده دادستان می باشد نظریه شماره 942011/7 -1394/07/20اداره کل حقوقی قوه قضاییه نیز در این خصوص بیان می دارد: «مستنبط از ماده 88 قانون آیین دادرسی کیفری دادیار دارای همان اختیارات دادستان است و پس از اظهارنظر دادیار دیگر دادستان نمی تواند از آن عدول نماید... » اصول کلی حقوقی از جمله اصل قطعیت آراء و قاعده فراغ دادرس نیز موید این امر است که پس از اظهارنظر دادیار در خصوص قرار نهایی بازپرس دیگر دادستان نمی تواند از آن عدول نماید و اظهار عقیده دادیار اظهارنظر مانند آن است که دادستان در خصوص موضوع اظهارنظر نموده است.

در مواردی که دادیار اظهارنظر با قرار نهایی بازپرس موافقت می نماید دادستان می تواند از نظر دادیار عدول نماید. چرا که اولا در ماده 88 قانون آیین دادرسی کیفری اعلام گردیده که دادیار تحت تعلیمات و نظارت دادستان انجام وظیفه می کند و در هر جا که نظر دادیار از دیدگاه دادستان مخالف با قانون باشد دادستان حق مداخله و اظهارنظر بر خلاف نظر دادیار را دارد و دادیار نیز ملزم به تبعیت از دادستان است. ثانیا در ماده 282 قانون آیین دادرسی کیفری اعلام گردیده که دادستان نمی تواند پس از ارسال پرونده به دادگاه از اصل اتهام یا ادله آن عدول نماید بنابراین مفهوم مخالف آن این است که قبل از ارسال پرونده به دادگاه می تواند از اتهام یا ادله آن عدول نماید بنابراین زمانی که خود دادستان می تواند از ادله اتهام و اصل آن عدول نماید حسب وظیفه نظارتی خود بر دادیار در زمانی که دادیار اظهارنظر نیز به جانشینی وی اظهارنظری نموده باشد همین اختیارات را دارا می باشد در ماده 283 قانون آیین دادرسی کیفری نیز حالاتی ذکر گردیده که در آنها به دادستان امکان عدول از کیفرخواست را داده است. بنابراین با توجه به اصل کلی نظارت دادستان بر کلیه اقدامات و قرارهای دادیار و انجام اقدامات دادیار تحت تعلیمات و نظارت دادستان می بایست قایل به این باشیم که دادستان حق عدول از نظر دادیار اظهارنظر در خصوص قرار نهایی بازپرس را دارد.