نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1383/05/02

برگزار شده توسط:
استان اصفهان/ شهر شهرضا

موضوع:
مرجع رسیدگی به دعوای ابطال مجوز صادره از اداره آب

پرسش:
اهالی روستای (الف) با تنظیم دادخواستی درخواست ابطال مجوز صادر شده از سـوی اداره آب شهرضا و نیز پر و مسدود کردن پیشکار قنات روستای (ب) را کرده اند. با این توضیح که روستاییان (الف) عنوان کرده اند که به موجب رای اصلاحی 1329 نامبردگان مکلف شده انـد که نسبت به ادامه پیشکار قنات به سمت همدیگر اقـدام نکننـد. خوانـدگان نیـز در جلسـه دادرسی به مجوز صادره استناد کردند و هیات سه نفره کارشناسی نیز اظهـار کردنـد ادامـه پیشکار مذکور در آبدهی روستای (ب) تاثیری نداشته است. اولا: با توجه به صراحت ماده 19 قانون توزیع عادلانه آب که اعتراض به مجوزها را توسط کمیسیون پروانه آب در وزارت نیرو

نظر هیئت عالی:
مقررات قانون توزیع عادلانه آب به ویژه مواد 1 و 2 قانون مزبور مصوب اسفند ماه 1361 مالکیـت و سـلطه اشـخاص را نسـبت بـه قنواتی که قبل از لازم الاجرا شدن قانون مزبور حفر شده و دایر بوده نفـی نکـرده اسـت و ماده 3 قانون هم ناظر به استفاده از منابع آب های زیرزمینی از طریق حفـر هـر نـوع چـاه و قنات و توسعه چشمه است که در زمان حکومت این قانون باید با اجازه و موافقت وزارت نیرو انجام شود و ارتباطی با قنات های سابق ندارد. از طرفی در مـتن سـوال تصـریح شـده اهالی دو روستای (الف) و (ب) به موجب رای اصلاحی (گـزارش اصـلاحی) سـال 1329 مکلف شده اند نسبت به ادامه پیشکار قنات به سمت همدیگر اقدام نکنند و رای اصـلاحی صادره ولو اینکه مربوط به سال 1329 باشد طبق ماده630 قانون آیـین دادرسـی سـابق کـه حکومت داشته و ماده 184 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه های عمـومی و انقـلاب نسـبت به طرفین و وراث و قایم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است. بنا به مراتـب اهـالی روسـتای ذینفع می توانند با طرح دعوا ابطال مجوز صادره از اداره آب را خواستار شـوند و دعـوای آنان قابلیت استماع دارد و مقررات قانون توزیع عادلانه اعتبار رای اصلاحی سابق الصـدور را زایل نمی کند. اضافه می شـود تقسـیم و توزیـع آب بخـش کشـاورزی مطـابق تبصـره 1 ماده21 قانون توزیع عادلانه آب با وزارت کشاورزی است.

نظر اکثریت:
تعارضی بین توافق طرفین و قانون توزیع عادلانه آب نیست. در خصوص قرارداد تنظیم شده بـه نظـر می رسد که طرفین قسمتی از حقوق خود را به طور جزیی اسقاط کرده اند. ایـن توافـق از نظـر قـانون صحیح است. بنابراین طبق توافق طرف دیگر حق مراجعه به اداره آب و اخذ مجوز جهت پیشـروی در ترسیم و احداث کانال ندارد. مرجع رسیدگی به دعوا نیز دادگستری است و تعارضی بـین قـوانین مربوط به آب و دعوای مطروحه وجود ندارد زیرا اصلا ما در این قسمت وارد نمی شویم که امور آب طبق قانون اقدام کرده است یا خیر. زیرا اینها اصولا حق درخواست صدور مجوز نداشته اند. (با توجـه به توافق و قرارداد قبلی و با لحاظ اصل لزوم و صحت قراردادها که قایم مقام های طرفین باید به آنهـا پایبند باشند) ذکر این نکته لازم است که گزارش اصلاحی یک قرارداد قضایی است که در مقام تثبیت توافق طرفین توسط دادگاه صادر می شود و رای دادگاه که دارای اعتبار امر مختومـه باشـد محسـوب نمی شود و طرفین می توانند فسخ یا ابطال آن را از دادگاه بخواهند. طرح این دعوا طبق مفاد قاعـده «لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام» و یا نظر سوء استفاده از حق قانونی نیـز ممکـن اسـت. بـر ایـن اسـاس تقاضای صدور مجوز جهت ادامه پیشکار قنات قبل از ابطال یا فسخ توافق 1329 محمل قانونی ندارد و در صورت صدور آن توسط سازمان آب این مجوز قابل ابطال است.

نظر اقلیت:
به واسطه تنظیم گزارش اصلاحی حق برای طرفین ایجاد شده است و اسقاط این حق نیز صرفا بـا توافق یا به موجب قانون خواهد بود اما می توان گفت تصمیم گیری در خصوص مسایل مربوط بـه آب قنات ها به عهده مرجع دیگری (سازمان آب) است و با توجه به آمره بودن قـوانین مربـوط بـه مدیریت آب آن قوانین لازم الاتباع است و طرف مقابل می تواند ادعای خسارت کند.

مبحث:
آیین دادرسی مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 19 ـ وزارت نیرو موظف است به منظور تعیین میزان مصرف معقول آب برای امور کشاورزی یا صنعتی یا مصارف شهری از منابع آب کشور برای اشخاص حقیقی یا حقوقی که در گذشته حقابه داشته اند و تبدیل آن به اجازه مصرف معقول هیاتهای سه نفری در هر محل تعیین کند. این هیات ها طبق آیین نامه ای که از طرف وزارت نیرو و وزارت کشاورزی تدوین می شود بر اساس اطلاعات لازم از قبیل مقدار آب موجود و میزان سطح و نوع کشت و محل مصرف و انشعاب و کیفیت مصرف آب و معمول و عرف محل و سایر عوامل نسبت به تعیین میزان آب مورد نیاز اقدام خواهد کرد و پروانه مصرف معقول حسب مورد به وسیله وزارتخانه های ذیربط طبق نظر این هیات صادر خواهد شد و معترض به رای هیات سه نفری اعتراض خود را به سازمان صادرکننده پروانه تسلیم می کند و سازمان مذکور اعتراض را به هیات پنج نفری ارجاع می نماید رای هیات پنج نفری لازم الاجراء است و معترض می تواند به دادگاههای صالحه مراجعه نماید.

مشاهده ماده 19 قانون توزیع عادلانه آب

ماده 21 ـ تخصیص و اجازه بهره برداری از منابع عمومی آب برای مصارف شرب کشاورزی صنعت و سایر موارد منحصرا با وزارت نیرو است. تبصره 1 ـ تقسیم و توزیع آب بخش کشاورزی وصول آب بهاء یا حق النظاره با وزارت کشاورزی است. تبصره 2 ـ تقسیم و توزیع آب شهری و اداره تاسیسات و جمع آوری و دفع فاضلاب در داخل محدوده شهرها به عهده شرکتهای مستقلی به نام شرکت آب و فاضلاب شهرها و یا دستگاه مناسب دیگری خواهد بود که در هر صورت تحت نظارت شورای شهر و وابسته به شهرداریها می باشند. در صورت نبودن شورای شهر نظارت با وزارت کشور است. تا تاسیس شرکتها و دستگاههای فوق الذکر مسئولیت آب شهرها و جمع آوری و دفع فاضلاب آنها به عهده دستگاههایی است که فعلا بر عهده دارند. وزارت کشور موظف است با همکاری وزارت نیرو حداکثر تا 6 ماه پس از تصویب این قانون اساسنامه شرکتهای فوق الذکر یا دستگاههای مناسب دیگر را تهیه و به تصویب هیات وزیران برساند. تبصره 3 ـ تقسیم و توزیع آب بخشهای صنعتی در داخل محدوده های صنعتی با بخش صنعتی ذیربط خواهد بود. تبصره 4 ـ تقسیم و توزیع آب مشروب روستاها و اداره تاسیسات ذیربط در داخل محدوده روستاها با وزارت بهداری خواهد بود.

مشاهده ماده 21 قانون توزیع عادلانه آب

ماده 184 - دادگاه پس از حصول سازش بین طرفین به شرح فوق رسیدگی را ختم و مبادرت به صدور گزارش اصلاحی می نماید مفاد سازش نامه که طبق مواد فوق تنظیم می شود نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاهها به موقع اجرا گذاشته می شود چه این که مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد.

مشاهده ماده 184 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM