1

رای شماره 9309970224501397 - مورخ 1393/09/23

تکلیف حضانت بعد از بلوغ

2

رای شماره 9309972130500572 - مورخ 1393/04/08

دعوای سلب حضانت به علت اقامت زوجه در خارج از کشور

3

رای شماره 9209970222602070 - مورخ 1392/12/04

تقاضای کاهش ساعت ملاقات با طفل به دلیل فساد اخلاقی پدر و ضرب و جرح کودک توسط وی

4

رای شماره 9209970222602036 - مورخ 1392/11/29

تاثیر اعتیاد پدر بر واگذاری حضانت کودک به مادر

1

نظریه مشورتی شماره 98-9/16-686 ح - مورخ 1398/05/28

احتراما با توجه به ماده 45 قانون حمایت خانواده متضمن رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوانان آیا دادگاه در هنگام صدور حکم طلاق در خصوص اطفالی که به سن بلوغ رسیده اند اما غیر رشید محسوب می گردند مکلف به تعیین تکلیف می باشند یا خیر؟ به عبارت بهتر آیا شرط خروج طفل از حضانت والدین رسیدن به سند بلوغ می باشد یا علاوه بر آن احراز رشد نیز در این خصوص ضرورت دارد؟

2

نظریه مشورتی شماره 706-3/9-96 - مورخ 1131/10/12

چنانچه در فرض که حضانت طفل به لحاظ اینکه سن طفل کمتر از 7 سال می باشد و برای پدر حق ملاقات تعیین گردیده است آیا پدر می تواند بعد از 7 سالگی و بدون اخذ حکم از دادگاه و بدون موافقت مادر طفل و صرفا به لحاظ اینکه طفل به 7 سال تمام رسیده است راسا اعمال حق کند و پس از آنکه طفل را برای ملاقات تحویل گرفته است از استرداد آن امتناع کند یا اینکه حتما می بایست دعوی لازم را طرح کند با توجه به آنکه عده ای از همکاران معتقدند به لحاظ اینکه ماده 1169 قانون مدنی اعلام می دارد برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند مادر تا سن 7 سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است به لحاظ آنکه ترتیب خاصی مقرر نگردیده است به صرف رسیدن طفل به سن 7 سالگی پدر می تواند راسا اعمال حق کند و اگر مادر طفل خواستار ادامه حضانت طفل است باید طرح دعوی لازم از جمله سلب حضانت را مطرح کند و مادر طفل است که اقدام برای طرح دعوی باشد.

3

نظریه مشورتی شماره 93-9/16-0181 - مورخ 1393/02/24

با توجه به مفاد ماده45 قانون حمایت خانواده که بیان می دارد رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوانان در کلیه تصمیمات دادگاهها و مقامات اجرایی الزامی است که علاوه بر کودکان نوجوانان را هم مشمول حکم دانسته آیا دعوای ملاقات یا حضانت طفل بالغ کمتر از 18 سال قابل استماع و رسیدگی می باشد یا خیر؟   

4

نظریه مشورتی شماره 1400-9/7-544 ح - مورخ 1400/10/08

چنانچه مردی در اجرای قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست مصوب 1392و بر اساس رای قطعی دادگاه خانواده سرپرستی فرد یا افراد معلول شدید ذهنی را بر عهده گرفته باشد آیا این فرد می تواند برابر ماده 27 قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب 1396 به استناد رای قطعی دادگاه از کاهش ساعات کار هفتگی برخوردار شود؟ آیا ذخیره کاهش ساعت کاری امکان پذیر است؟

5

نظریه مشورتی شماره 1400-76-936 - مورخ 1400/09/10

15-آیا ایرانی محسوب نمودن افراد موضوع بند 4 ماده 976 ق مدنی مستلزم اقامت مجاز پدر و یا مادر خارجی در ایران است و یا آن که شامل اقامت غیر مجاز هم می شود؟

6

نظریه مشورتی شماره 99-9/16-146ح - مورخ 1399/06/05

به استحضار می رساند زوج به همراه زوجه و فرزند مشترک دختر که در حال حاضر 12 ساله است به مدت پنج سال در کشور استرالیا اقامت داشته و حسب مدارک ارائه شده و استعلام های انجام شده از وزارت امور خارجه و سفارت استرالیا نامبردگان دارای اقامت قانونی و دائمی در کشور استرالیا می باشند و از برخی مزایای قانونی حقوق شهروندنی آن کشور از جمله اخذ گواهینامه و امثالهم بهره مند می باشند لیکن هنوز در مرحله گذراندن سایر آموزن ها و مصاحبه ها و بعضا ادامه اقامت اجباری در تاریخ مقرر و جهت شهروندن شدن و اخذ citizenship می باشند که در این مرحله نامبردگان به ایران جهت ملاقات با بستگان مراجعه می نمایند و زوج اقدام به ممنوع الخروج نمودن همسر و فرزند خود می نماید و حسب مدارک موجود طرفین برای ادامه آزمون وگذراندن اقامت اجباری در محل جهت اخذ شهروندی و متعاقب آن استفاده از سایر مزایای آن از جمله پاسپورت کشور استرالیا و غیره دعوت می شوند و در صورت عدم مراجعه کلیه زحمات پنج ساله و حقوق و مزایای شهروندی که برای نامبردگان در نظر گرفته شده است لغو خواهد شد حال سوال ها از این قرار است که : 1-آیا با توجه به حقوق مکتسب از جمله حق اقامت دائم و شهروند محسوب شدن که با اجازه اولیه زوج برای همسر و فرزندش به دست آمده است و با توجه به مفاد بند 3 ماده 18 قانون گذرنامه اصلاحی 1380/3/23و اینکه هیچ کس نمی تواند اعمال حق خود را موجب اضرار به غیر قرار دهد اصولا امکان ممنوع الخروج نمودن از طرف زوج برای همسر و فرزندش وجود دارد یا خیر و توجیه قانونی دارد یا خیر؟ 2-چنانچه امکان ممنوع الخروج نمودن نامبردگان از طرف زوجه توجیه قانونی دارد خروج نامبردگان از کشور جهت جلوگیری از تضییع حقوق مکتسبه و شرکت در آزمون ها و مصاحبه ها و ادامه اقامت اجباری مطابق قوانین کشور مذکور جهت اخذ شهروندی چگونه خواهد شد؟/

7

نظریه مشورتی شماره ح 1321-721-89 - مورخ 1398/11/20

در پرونده مطروحه در این شعبه با عنوان استرداد جهیزیه خواهان (زوجه) در مرحله ی تجدیدنظر خواهی فوت دادگاه محترم تجدیدنظر وراث ثانونی وی را حسب گواهی حصر وراثت که فقط زوجه خوانده و مادر زوجه در آن درج شده به عنوان جانشین معرفی می کند در مرحله ی اجرا با توجه به حدوث اختلاف زوج مدعی شده که چون از زوجه سه عدد جنین فریز شده دارد بایستی تا تعیین تکلیف آنها اجرای حکم متوقف شود دادگاه موضوع را از پزشکی قانونی استعلام طی نامه ای اعلام داشته حسب بررسی های انجام شده زوجین دارای سه عدد رویان در مرحله cIeavage (6 تا 8 سلول) حاصل لقاح اسپرم و تخمک دارند و طبق منابع علمی واژه ی رویان از لحظه ی باروری و لقاح تا پایان هفته ششم اطلاق می گردد و در موارد مذکور نیز در فاز رویان بوده و وارد مرحله ی جنینی نشده است و در مرحله ی سلولی می باشد لازم به ذکر است انجام موفقیت آمیز بارداری مستلزم اتصال رویان به دیواره رحم می باشد و طبق منابع علمی موجود انتقال رویان با کیفیت مناسب و بارداری با نتیجه ی مطلوب موفقیتی در حدود 40-50 درصد دارد و اظهار نظر قطعی در خصوص ورود رویان به فاز جنین دارای حیات پس از اقدامات انتقال و گذر از مرحله ی رویانی و اتصال به دیواره رحم می باشد حال با توجه به مراتب فوق الذکر آیا موجبی برای توقف اجرای حکم وجود دارد یا نه؟ آیا رویان ها حمل محسوب می شوند یا نه؟ آیا اجازه ی وراث زوجه متوفیه وی برای انتقال آنها به رحم دیگر شرط است یا نه؟ چنانچه نظر آن اداره ی محترم بر حمل و یا جنین بودن سلول های مذکور باشد دادگاه تا چه زمانی می بایست اجرای حکم را متوقف کند./ع

8

نظریه مشورتی شماره 864-16/9-95 - مورخ 1395/04/30

چنانچه پدر و مادر طفل جدا از هم زندگی کنند و هر دو والد اعتیاد و سوابق اخلاقی داشته باشند آیا دادگاه با توجه به عدم رعایت مصلحت طفل نزد هر یک از آنان (اعتیاد و مشکل اخلاقی) می¬تواند به تقاضای یکی از والدین حق ملاقات برای او تعیین کند. (مواد مرتبط ماده 45 قانون حمایت از خانواده و ماده 1174 قانون مدنی).

9

نظریه مشورتی شماره 1205-3/9-96 - مورخ 1396/07/18

نظر به اینکه بعضی از محاکم به لحاظ غیر مالی بودن حکم ملاقات با فرزند بعد از صدور حکم بدون صدور اجرائیه به استناد ماده 4 قانون اجرای احکام مدنی در جهت رعایت غبطه و مصلحت فرزند به استناد مواد 8 و 9 و 45 قانون حمایت خانواده و نیز تسریع در روند اجرای حکم بدون صدور اجرائیه با ارسال دادنامه و تشکیل پرونده نسبت به مفاد دادنامه اقدام می نمایند لاکن بعضی از محاکم اجرای حکم ملاقات با فرزند را مستلزم صدور اجرائیه و رعایت سایر تشریفات و مواعد قانونی می دانند.

10

نظریه مشورتی شماره 1400-186/2-349 ک - مورخ 1400/10/05

مطابق ماده 23 قانون مجازات اسلامی «دادگاه می تواند فردی را که به حد قصاص یا مجازات تعزیری از درجه شش تا درجه یک محکوم کرده است با رعایت شرایط مقرر در این قانون متناسب با جرم ارتکابی خصوصیات وی به یک یا چند مجازات از مجازات های زیر محکوم نماید: الف- اقامت اجباری در محل معین. ..» و مطابق مواد 88 و 89 قانون مجازات اسلامی برخی مجازات ها و اقدامات تامینی و تربیتی برای اطفال و نوجوانان پیش بینی شده است. آیا در مورد اطفال و نوجوانان صدور مجازات های تکمیلی وفق ماده 23 قانون مجازات اسلامی امکان پذیر است؟

11

نظریه مشورتی شماره 99-9/16-1856 ح - مورخ 1399/12/10

مرد و زنی از طریق اهدای جنین صاحب فرزند شده اند حال مرد تقاضای حضانت و ملاقات فرزند را دارد و مادر در دفاع اظهار می دارد فرزند از نطفه تو نیست. آیا مرد می تواند حضانت فرزند را تحصیل کند؟

12

نظریه مشورتی شماره 1400-9/1-1224 ح - مورخ 1400/10/01

13

نظریه مشورتی شماره 1400-11-558 ع - مورخ 1400/06/14

فردی به موجب رای قطعی دادگاه سرپرستی قطعی دو نفر معلول شدید ذهنی را بر عهده گرفته است؛ به موجب ماده 25 قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب 1396 پنجاه درصد (50٪) حقوق و مزایای اولیاء و سرپرست قانونی از پرداخت مالیات معاف است همچنین وفق بند 5 ماده یک آیین نامه اجرایی این ماده 25مصوب 3/9/1398 هیات وزیران منظور از اولیاء پدر و مادر یا سرپرست قانونی فرد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید است. و به تعبیری دیگر قانونگذار بین پدر و مادر و سرپرست قانونی تفکیکی قائل نشده و کلیه مزایای قانونی که پدر و مادر دارند را به صراحت به سرپرستی قانونی تعمیم داده است. پرسش این است که آیا فردی که به موجب رای قطعی دادگاه خانواده سرپرستی قطعی دو نفر معلول شدید ذهنی را بر عهده گرفته است از مزایای قانونی این سرپرستی از جمله معافیت مالیاتی موضوع ماده 25 قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب 1396 برخوردار است؟

14

نظریه مشورتی شماره 96-9/4-398 - مورخ 1396/07/22

15

نظریه مشورتی شماره 1400-168-166 ک - مورخ 1400/02/29

چنانچه سن متهم بین پانزده تا هیجده سال باشد طبق مفاد ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری اخذ تامین کفیل یا وثیقه از ایشان امکان پذیر است لیکن با عنایت به این که حسب ماده واحده قانون رشد متعاملین افراد زیر سن هیجده سال دارای اهلیت نسبت به تعهدات مالی نمی باشند با توجه به این که پذیرش قرار کفالت یا وثیقه متضمن نوعی تعهد مالی در مقابل ضامن یا وثیقه گذار است آیا تفهیم قرار تامین صادره به نوجوان کفایت می کند یا باید مفاد قرار تامین به ولی قهری نامبرده ابلاغ شود؟با توجه به نص ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری و توضیح فوق آیا مجاز به صدور قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام یا سایر قرارهای التزام می باشیم؟

16

نظریه مشورتی شماره 99-168-1472 ک - مورخ 1399/12/28

در صورت توجه اتهام به نوجوان پانزده تا هجده سال و صدور قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام چنانچه قرار مزبور بدون تائید ولی قهری یا قیم باشد و نوجوان علی رغم احضار و ابلاغ واقعی حاضر نشود آیا دادستان می تواند دستور اخذ وجه التزام صادر کند؟ و آیا چنین دستور قابلیت اجرایی دارد؟

17

نظریه مشورتی شماره ح 2571-3/9-89 - مورخ 1398/11/06

طبق فتاوی فقهی خروج طفل از حضانت منوط به بلوغ و رشد است. با توجه به اختلاف حاصله در خصوص سن رشد الف: پایان سن حضانت در دختر و پسر با توجه به سن رشد چه تاریخی است؟ ب: پایان سن ملاقات در دختر و پسر چه سنی است./ع

18

نظریه مشورتی شماره 97-9/2-548 - مورخ 1397/04/04

احتراما در خصوص موضوع طلاق وکالتی اگر مرد به همسرش در خصوص طلاق وکالت دهد ولیکن در خصوص قبول بذل مهریه یا حضانت وکالت ندهد در پرونده طلاق خود زوج نیز در دادگاه حاضر نشود تکلیف دادگاه چیست آیا می تواند به طلاق حکم دهد؟

19

نظریه مشورتی شماره 97-9/16-121 - مورخ 1397/01/29

به استناد ماده 1170 قانون مدنی اگر مادر در مدتی که حضانت طفل با اوست با دیگری شوهر کند حق حضانت با پدر خواهد بود. آیا مقررات ماده 45 قانون حمایت خانواده مصوب 1391/12/01 فراز آخر ماده 1170 قانون مرقوم را نسخ ضمنی کرده است یا نه؟ به بیان دیگر چنانچه مادر بچه ازدواج کرده لیکن غبطه و مصلحت طفل ایجاب می¬نماید با مادرش زندگی کند تکلیف چیست. با قید اینکه پدر بچه هم ازدواج کرده است.

20

نظریه مشورتی شماره 96-9/16-1767 ح - مورخ 1396/11/23

با توجه به عبارت. ..و مقامات اجرائی. .. در ماده 45 قانون حمایت خانواده در صورت صدور حکم به ملاقات مثلا 2 ساعت هر جمعه از ساعت 15 تا 17 با مراجعه حاضن و اعلام علتی مثلا وفات پدر بزرگ طفل یا نوجوان که علقه خاص بین طفل یا نوجوان و متوفی وجود داشته و حضور وی در مراسم تدفین و. .. ضرورت دارد و یا هر علت دیگری تقاضای تغییر ساعت ملاقات در همان روز یا برای روز بعد را داشته باشد آیا قضات اجرای احکام و یا دادگاهها با توجه به غبطه و مصلحت طفل و نوجوان و احراز این امر می توانند بر خلاف حکم صادره که مصلحت موقت طفل و نوجوان ایجاب می کند تصمیمی اتخاذ کنند یا خیر؟ اگر جواب منفی باشد منظور از الزامی بودن رعایت مصلحت کودک و نوجوانان توسط مقامات اجرایی چه امری می تواند باشد؟

21

نظریه مشورتی شماره 1123-3/9-96 - مورخ 1396/10/03

آیا اولاد واژه"پدر"در ماده 170 قانون مدنی به"جد پدری" نیز تسری دارد یا خیر؟ به عبارت بهتر چنانچه در گواهی عدم امکان سازش بین زوجین حضانت فرزند مشترک به صورت دائم به زن واگذار شود و در ادامه زوج با حکم قطعی دادگاه محجور اعلام گردد متعاقبا زوجه با دیگری ازدواج نماید آیا این امر سلب کننده حق حضانت وی خواهد بود یا خیر؟ ثانیا چنانچه طلاق زوجین به صورت توافقی بوده باشد که با تراضی آن دو حضانت فرزند مشترک به زوجه واگذار شده باشد آیا با فرض محجور شدن زوج و شوهر کردن بعدی زوجه حق حضانت دائم زوجه ساقط خواهد گردید یا خیر.

22

نظریه مشورتی شماره 69-9/4-893 - مورخ 1396/07/22

آیا در دادخواست های صدور گواهی عدم امکان سازش به صورت توافقی طلاق توافقی زوجین می توانند توافق کنند که پرداخت نفقه فرزند مشترک بر عهده زوجه ای باشد که طفل تحت حضانت وی قرار می گیرد و در مقابل زوج حق ملاقات فرزند مشترک را از خود ساقط کند به عبارت بهتر با توجه به اینکه حضانت و ملاقات اطفال و نیز پرداخت نفقه فرزند مشترک توسط پدر جزء حقوق مشترک والدین و نیز نوعی حکم محسوب می گردد آیا امکان اسقاط و یا انتقال آن ازطرف زوجین به یکدیگر وجود دارد یا خیر؟ یا اینکه دادگاه در چنین مواردی ناگریز از رعایت مصلحت و غبطه فرزندان موصوف و لو با ترتیب اثر ندادن به توافق خلاف قانون والدین خواهد بود.

23

نظریه مشورتی شماره 860-16/9-95 - مورخ 1395/05/24

با عنایت به ماده 41 قانون حمایت در ذیل آن بیان داشته با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند و با توجه به نظریه شماره 2624/9/7 مورخ 27/10/93 آن اداره محترم در پاسخ استعلام شماره 800/323/9020 مورخ 15/10/93 و با لحاظ ماده 45 قانون حمایت خانواده بفرمائید: درصورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی¬ حق شود آیا (اموری از قبیل واگذاری امرحضانت به دیگری..) را در همان پرونده اجرایی ملاقات به صورت دستوری اتخاذ تصمیم می¬کند یا الزاما می¬بایست شخص ذی نفع در چنین مواردی مبادرت به تقدیم دادخواست سلب حضانت به جهت تخلف و اخذ حضانت به نفع خویش بنماید.

1

نشست های قضایی شماره - مورخ

انصراف از حضانت توافقی زوجه پس از صدور گواهی عدم امکان سازش و قبل از اجرای صیغه طلاق

2

نشست های قضایی شماره 1399-6715 - مورخ 1397/07/25

بررسی قابلیت استماع دعوی ملاقات فرزند بالای سن بلوغ

3

نشست های قضایی شماره 1398-6356 - مورخ 1397/07/19

استنکاف از تحویل طفل به شخص ذیحق

4

نشست های قضایی شماره - مورخ

انصراف از حضانت توافقی زوجه پس از صدور گواهی عدم امکان سازش و قبل از اجرای صیغه طلاق