1

رای شماره 9309970910701184 - مورخ 1393/11/04

درخواست اعاده دادرسی توسط ولی قهری محکوم علیه

2

رای شماره 9309970907500136 - مورخ 1393/06/18

قتل عمد ارتکابی توسط بالغ کمتر از 18 سال

3

رای شماره 9309970222201615 - مورخ 1393/11/19

فروش مال مسروقه توسط سارق

4

رای شماره 9309970222000356 - مورخ 1393/04/08

شرکت در مهمانی مختلط

5

رای شماره 9309970925200682 - مورخ 1393/02/17

مرجع قضایی صالح در رسیدگی به جرایم افراد زیر 18 سال

6

رای شماره 9209970269701549 - مورخ 1392/12/05

تعیین مجازات برای نوجوانان 15 تا 18 سال

7

رای شماره 9209970225001537 - مورخ 1392/11/29

اماره قضایی در اثبات بزه شرب خمر

8

رای شماره 9209970222301083 - مورخ 1392/08/19

مجازات اشخاص زیر 18 سال در بزه کلاهبرداری

1

نظریه مشورتی شماره 1400-186/3-227 ک - مورخ 1400/05/19

مطابق ذیل ماده 11 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری کلیه جرایم تعزیری درجه پنج و پایین تر ارتکابی توسط افراد زیر هیجده سال در صورت داشتن بزه دیده قابل گذشت است و طبق تبصره این ماده حداقل و حداکثر مجازات های حبس تعزیری درجه چهار تا درجه هشت مقرر در قانون برای جرایم قابل گذشت به نصف تقلیل می یابد از طرفی مطابق بندهای «الف» و «ب» و «ت» ماده 89 قانون مجازات اسلامی برای جرایم نوجوانان مجازات نگهداری در کانون اصلاح و تربیت پیش بینی شده است. چنانچه نوجوانی مرتکب جرایم تعزیری درجه پنج و پایین تر شود آیا مطابق مستند ذکر شده مدت نگهداری در کانون به نصف تقلیل می یابد؟

2

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-899 - مورخ 1392/06/20

3

نظریه مشورتی شماره ک 4061-1/681-89 - مورخ 1398/12/06

در ماده 84 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 بیان شده که انجام خدمات عمومی رایگان باید با رضایت محکوم علیه باشد. آیا حکم به انجام خدمات عمومی رایگان که در بند «د» ماده 23 و بندهای «پ» و «ت» ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 پیش بینی شده نیز نیاز به اخذ رضایت محکوم دارد؟

4

نظریه مشورتی شماره 99-186/1-590ک - مورخ 1399/05/26

میزان جزای نقدی مقرر در ماده 89 قانون مجازات اسلامی در سال 1392 در خصوص نوجوانان همان مبلغ ذکر شده در سال 1392 است و یا این که تغییر کرده است؟

5

نظریه مشورتی شماره 1400-186/1-1543 ک - مورخ 1400/12/03

به موجب تبصره یک ماده 285 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 تحقیقات مقدماتی تمام جرایم افراد زیر پانزده سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید همچنین مقنن در مواد 88 و 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 از عبارات پانزده سال تمام شمسی و هجده سال تمام شمسی استفاده کرده است خواهشمند است اعلام فرمایید: 1- منظور قانونگذار در ماده 285 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 آیا پانزده سال شمسی است؟ 2- در صورتی که مقصود پانزده سال است آیا مد نظر قانوگذار پانزده سال تمام شمسی است؟منظور قانونگذار پانزده سال تمام شمسی و هجده سال تمام شمسی چیست؟ 3- آیا مقصود از پانزده سال و هیجده سال تمام شمسی به ترتیب سپی کردن پانزده یه هجده سال و دوازده ماه و بیست و نه روز است و یا این که به محض وارد شدن شخص در پانزده و یا هجده سالگی باید آن را تمام محسوب گردد؟ برای مثال داشتن پانزده و یا هجده سال و یک روز هم به عنوان پانزده و یا هجده سال تما شمسی محسوب شود؟

6

نظریه مشورتی شماره 95-168/1-1020 - مورخ 1395/06/29

7

نظریه مشورتی شماره 1400-186/2-349 ک - مورخ 1400/10/05

مطابق ماده 23 قانون مجازات اسلامی «دادگاه می تواند فردی را که به حد قصاص یا مجازات تعزیری از درجه شش تا درجه یک محکوم کرده است با رعایت شرایط مقرر در این قانون متناسب با جرم ارتکابی خصوصیات وی به یک یا چند مجازات از مجازات های زیر محکوم نماید: الف- اقامت اجباری در محل معین. ..» و مطابق مواد 88 و 89 قانون مجازات اسلامی برخی مجازات ها و اقدامات تامینی و تربیتی برای اطفال و نوجوانان پیش بینی شده است. آیا در مورد اطفال و نوجوانان صدور مجازات های تکمیلی وفق ماده 23 قانون مجازات اسلامی امکان پذیر است؟

8

نظریه مشورتی شماره 92-186/1-1591 - مورخ 1392/10/17

چنانچه نوجوانی که بین 15تا 18 سال تمام شمسی داشته مرتکب یکی از جرایم مربوط به قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر شود مجازات وی بر اساس قانون مذکور تعیین  می­شود یا ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 92؟/ع

9

نظریه مشورتی شماره 933-1/861-69 - مورخ 1396/11/29

با توجه به ماده242 قانون آئین دادرسی کیفری که مدت زمان بازداشت متهم تحت قرارهای تامین منتهی به بازداشت را احصاء نموده و با عنایت به ماده89 قانون مجازات اسلامی مصوب1/2/92 که درباره نوجوانانی که سن آنها در زمان ارتکاب بین 15تا 18 سال تمام شمسی است مجازات ها را مقید به پنج مورد نموده است لذا خواهشمند است اعلام فرمائید آیا حداقل مدت بازداشت این گونه متهمان بلحاظ قیود ماده89 محاسبه می گردد و یا اینکه بر اساس مجازات مندرج در اصل قانون به عنوان مثال اگر نوجوانی17 ساله مرتکب ربودن مال غیر ماده 665 قانون تعزیرات شود آیا حداقل مدت بازداشت وی تحت قرار تامین صادره شش ماه است یا اینکه با توجه به نوع مجازات که از درجه شش می باشد و بند ت ماده89 قانون مجازات را جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال یا انجام60 تا180 ساعت خدمات عمومی رایگان می داند باید بر اساس حداقل مجازات حبس منطبق تایک میلیون ریال متهم بازداشت باشد.

10

نظریه مشورتی شماره 1020-1/168-95 - مورخ 1395/06/29

مطابق ماده 285 قانون آیین دادرسی کیفری تحقیقات مقدماتی جرائم افراد 15 تا 18 سالدر دادسرا به عمل می آید و مطابق تبصره 1 ماده مرقوم تحقیقات مقدماتی تمامی جرائم افراد زیر 15 سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید سوال: منظور قانونگذار از 15 سال تا 18 سال در صدر ماده و نیز 15 سال در تبصره مرقوم شمسی می باشد یا قمری؟ و آیا تفاوتی بین دختر و پسر وجود دارد یا خیر؟ فی المثل چنانچه پسری به سن بلوغ(15 سال تمام قمری) رسیده ولکن به سن 15 سال تمام شمسی نرسیده مرتکب جرمی مثل آدم ربایی شود آیا رسیدگی به اتهام وی در دادگاه کیفری یک مستلزم صدور کیفرخواست می باشد و یا اینکه می بایست به اتهام وی مستقیما در دادگاه رسیدگی شود؟

11

نظریه مشورتی شماره 99-186/2-1183 ک - مورخ 1399/09/15

مطابق ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در جرایم موجب حد یا قصاص هرگاه فرد بالغ کمتر از هیجده سال ماهیت جرم انجام شده و یا حرمت آن را درک نکند و یا در رشد و کمال عقل وی شبهه وجود داشته باشد حسب مورد با توجه به سن وی به مجازات های پیش بینی شده در این فصل محکوم می شود و مطابق ماده 135 همین قانون در تعدد جرایم موجب حد و تعزیری و نیز جرایم موجب قصاص و تعزیر مجازات ها جمع و ابتدا حد یا قصاص اجرا می شود. چنانچه فرد بالغ کمتر از هیجده سال مرتکب یک جرم می¬شود و دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان طبق ماده 91 قانون مجازات اسلامی به لحاظ شبهه در رشد و کمال عقل نوجوان به جای مجازات حدی به مجازات های تعزیری مقرر در فصل دهم قانون مجازات اسلامی حکم دهد آیا طبق ماده 135 قانون مجازات اسلامی جمع هر دو مجازات اجرا می شود یا طبق ماده 134 قانون مجازات اسلامی صرفا یک مجازات و آن هم اشد قابل اجرا است؟

12

نظریه مشورتی شماره ک 2121-861-89 - مورخ 1398/11/23

1- چنانچه فرد بالغ کمتر از 18 سال مرتکب جرایم متعدد شامل تعزیری و موجب حد یا قصاص شده باشد و در خصوص جرایم حدی و قصاصی مطابق ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 احراز گردد که ماهیت جرم انجام شده یا حرمت آن را درک ننموده و یا در رشد و کمال عقل وی شبهه وجود داشته است و می بایست به مجازات های تعزیری مقرر در ماده 89 قانون مجازات اسلامی محکوم گردد آیا در تعیین مجازات مشارالیه مقررات ماده 134 قانون مذکور قاعده تعدد و ماده 510 قانون آیین دادرسی کیفری اعمال می گردد یا خیر؟ 2- مطابق تبصره 1 ماده 285 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 تحقیقات مقدماتی تمامی جرایم افراد زیر 15 سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید لکن مطابق ماده 315 قانون مذکور رسیدگی به جرایم مشمول صلاحیت دادگاه کیفری یک جرایم موضوع ماده 302 اگر توسط افراد بالغ زیر 18 سال تمام شمسی ارتکاب یابد در دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان صورت می گیرد الف- تحقیقات مقدماتی این دسته از جرایم باید در دادسرا انجام و در صورت صدور کیفرخواست آیا پرونده امر به دادگاه کیفری یک ویژه نوجوانان ارسال گردد؟ همچنان که مستحضرید صدور قرار بازداشت موقت در خصوص زیر 18 سال با عنوان قرار نگهداری موقت در جرایم مندرج در ماده 237 به عنوان مثال قتل عمد با وجود یکی از شرایط موضوع ماده 238 قانون مذکور جایز است از طرفی در صدر ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری پس از شرح نحوه اخذ تامین و چگونگی دسترسی به اطفال و نوجوانان اعلام می نماید که اخذ کفیل یا وثیقه تنها از متهمان بالای 15 سال امکان پذیر است لکن در انتهای ماده مذکور اعلام می نماید در مورد جرایم پیش بینی شده در ماده 237 این قانون دادسرا یا دادگاه می تواند با رعایت ماده 238 این قانون قرار نگهداری موقت آنان را در کانون اصلاح و تربیت صادر نماید. ب- با این مقدمه آیا از ذکر عبارات دادسرا یا دادگاه و جرایم پیش بینی شده در ماده 237 در انتهای ماده 287 قانون آیین دادرسی کیفری می توان استنباط نمود که در خصوص دختر بالغ زیر 15 سال که مرتکب جرم قتل عمد شده است و مطابق مقررات قانون مجازات اسلامی دارای مسئولیت کیفری نیز می باشد و آزاد بودن وی موجب از بین رفتن آثار ادله جرم تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان می گردد و بیم فرار یا مخفی شدن مشارالیه وجود دارد می توان قرار نگهداری موقت صادر نمود با این توضیح که آمار قابل توجهی از مرتکبان قتل عمد این ناحیه مربوط به اتباع افغانی فاقد مجوز اقامت و سرپرست قانونی می باشد./ع

13

نظریه مشورتی شماره 98-186/1-24ک - مورخ 1398/09/20

در ماده 89 قانون مجازات اسلامی که به مجازاتهای اعدام و حبس ابد اشاره ای نشده اگر نوجوانی مرتکب بزه مرتبط با مواد مخدر دارای مجازات اعدام یا حبس ابد شود آیا باید گفت در حکم درجه یک هستند و طبق ماده 89 اقدام میشود یا اعدام و حبس ابد مافوق درجه یک بوده و لذا مشمول ماده 89 نیستند؟ در صورت اخیر تکلیف چیست؟

14

نظریه مشورتی شماره 98-186/1-130 ک - مورخ 1398/06/12

با توجه به اینکه مجازات مندرج در ماده 89 قانون مجازات اسلامی مجازات اصلی می باشد نه جایگزین چنانچه محکوم علیه از اجرای حکم دادگاه مبنی بر خدمات عمومی رایگان امتناع نماید ضمانت اجرای ماده فوق الذکر چیست؟

15

نظریه مشورتی شماره 97-186/1-3409 - مورخ 1398/02/10

16

نظریه مشورتی شماره 97-186/2-3047 - مورخ 1398/02/09

17

نظریه مشورتی شماره 97-186/2-2814 - مورخ 1397/12/19

18

نظریه مشورتی شماره 97-168-249 - مورخ 1397/02/18

با عنایت به اینکه قانونگذار در قوانین کیفری هم سال شمسی و هم قمری را به رسمیت شناخته و در هر جا که ضروری بوده قید شمسی یا قمری را ذکر نموده و با توجه به اینکه ملاک برای مسئولیت کیفری اشخاص در مواد 140 و 146 و 147 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 9 سال تمام قمری برای دختران و 15 سال تمام قمری برای پسران می¬باشد منظور از 15 سال مندرج در ماده 285 و تبصره 1 آن از قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 92 پانزده سال شمسی است یا قمری؟

19

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-2314 - مورخ 1397/01/22

1- چنانچه فردی در حین تحمل محکومیت حبس مرتکب جرم دیگری شده و پس از تفهیم اتهام در دادسرا مدتی تحت قرار تامین بازداشت میگردد. در نهایت به اتهام آخری نیز به تحمل حبس محکوم میگردد حال با توجه به مطلق بودن ماده 515 قانون آیین دادرسی کیفری ایام بازداشت قبلی علیرغم احتساب در محکومیت قبلی مجددا در محکومیت اخیر نیز محاسبه خواهد شد؟ 2- ملاک تعیین صلاحیت دادسرا یا دادگاه در رسیدگی به اتهامات نوجوانان بر اساس درجه مجازات ماده 89 قانون مجازات اسلامی با اینکه صلاحیت بر اساس درجه جرم بدون لحاظ اینکه متهم نوجوان بوده یا خیر مشخص و صرفا دادگاه مجازات بر اساس ماده 89 قانون مذکور تعیین می نماید. 3- با توجه به اینکه از تاجر درخواست اعسار پذیرفته نمی شود و باید درخواست ورشکستگی بدهد چنانچه درخواست ورشکستگی مطرح نماید آیا می تواند از اعسار موضوع ماده 3 قانون نحوه اجرا محکومیت¬های مالی من جمله جلوگیری از حبس وی استفاده نماید.

20

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-2314ک - مورخ 1397/01/22

1- چنانچه فردی در حین تحمل محکومیت حبس مرتکب جرم دیگری شده و پس از تفهیم اتهام در دادسرا مدتی تحت قرار تامین بازداشت میگردد. در نهایت به اتهام آخری نیز به تحمل حبس محکوم میگردد حال با توجه به مطلق بودن ماده 515 قانون آیین دادرسی کیفری ایام بازداشت قبلی علیرغم احتساب در محکومیت قبلی مجددا در محکومیت اخیر نیز محاسبه خواهد شد؟ 2- ملاک تعیین صلاحیت دادسرا یا دادگاه در رسیدگی به اتهامات نوجوانان بر اساس درجه مجازات ماده 89 قانون مجازات اسلامی با اینکه صلاحیت بر اساس درجه جرم بدون لحاظ اینکه متهم نوجوان بوده یا خیر مشخص و صرفا دادگاه مجازات بر اساس ماده 89 قانون مذکور تعیین می نماید؟

21

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-2480 - مورخ 1397/01/20

منظور قانونگذار در م 287 و م 285 ق آ د ک 92 بیان نموده تحقیقات مقدماتی افراد پانزده تا هجده سال. .. یا افراد زیر پانزده سال. .. دقیقا چه سنی است؟ به عنوان مثال فردی که 14 سال و یک ماه دارد پانزده ساله محسوب می شود؟ یا فردی که هفده سال و یک ماه دراده 18 ساله محسوب می شود؟در ماده 285 که تا 18 سال ذکر شده آیا 18 سال را هم شامل می شود؟

22

نظریه مشورتی شماره 96-168/1-2480 - مورخ 1397/01/20

منظور قانونگذار در م 287 و م 285 ق آ د ک 92 بیان نموده تحقیقات مقدماتی افراد پانزده تا هجده سال. .. یا افراد زیر پانزده سال. .. دقیقا چه سنی است؟ به عنوان مثال فردی که 14 سال و یک ماه دارد پانزده ساله محسوب می شود؟ یا فردی که هفده سال و یک ماه دراده 18 ساله محسوب می شود؟در ماده 285 که تا 18 سال ذکر شده آیا 18 سال را هم شامل می شود؟

23

نظریه مشورتی شماره 96-79-2315 - مورخ 1396/12/21

1- چنانچه فردی در حین تحمل محکومیت حبس مرتکب جرم دیگری شده و پس از تفهیم اتهام در دادسرا مدتی تحت قرار تامین بازداشت میگردد. در نهایت به اتهام آخری نیز به تحمل حبس محکوم میگردد حال باتوجه به مطلق بودن ماده 515 قانون آیین دادرسی کیفری ایام بازداشت قبلی علیرغم احتساب در محکومیت قبلی مجددا در محکومیت اخیر نیز محاسبه خواهد شد؟ 2- ملاک تعیین صلاحیت دادسرا یا دادگاه به اتهامات نوجوانان بر اساس درجه مجازات ماده 89 قانون مجازات اسلامی با اینکه صلاحیت بر اساس درجه جرم بدون لحاظ اینکه متهم نوجوان بوده یا خیر مشخص و صرفا دادگاه مجازات بر اساس ماده 89 قانون مذکور تعیین می نماید. 3- با توجه به اینکه از تاجر درخواست اعسار پذیرفته نمی شود و باید درخواست ورشکستگی بدهد چنانچه درخواست ورشکستگی مطرح نماید آیا می تواند از اعسار موضوع ماده 3 قانون نحوه اجرا محکومیت های مالی من جمله جلوگیری از حبس وی استفاده نماید.

24

نظریه مشورتی شماره 1426-1/186-96 - مورخ 1396/08/23

1-با توجه به اینکه مجازات جزای نقدی بزه تغییر کاربری حسب رای وحدت رویه شماره 759 مورخ 20/4/96 درجه 7 محسوب می گردد و لحاظ اینکه مرور زمان تعقیب در جرائم درجه 7 سه سال می باشد چنانچه اداره شاکی بعد از سه سال از تحقق وقوع جرم اعلام شکایت نماید علی القاعده موضوع شکایت مشمول مرور زمان است آیا صرفا از جهت مجازات جزای نقدی بزه عنوان شده مشمول مرور زمان تلقی می گردد و مرجع قضایی در پرونده کیفری مکلف به اعاده به وضع سابق می باشد یا اینکه چون مرور زمان حاکم گردیده در پرونده کیفری نمی توان حکم اعاده وضع به سابق داد؟ به بیان شیواتر آیا اعاده وضع به سابق هم مشمول مرور زمان می گردد یا خیر؟ 2-در جرم تصرف عدوانی که اداره منابع طبیعی شاکی است چنانچه پرونده به علت عدم احراز سوء نیت منتهی به صدور حکم برائت گردد آیا همین دادگاه می تواند حکم به رفع تصرف عدوانی صادر نماید و یا اینکه اداره شاکی می بایست دادخواست حقوقی تقدیم دارد؟ 3-آیا مقررات مربوط به رعایت فاصله احضاریه تا جلسه رسیدگی نباید کمتر از 7 روز باشد موضوع ماده 343 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 صرفا برای متهم لازم الرعایه است یا اینکه این قاعده مربوط به شاکی وکیل شاکی و نماینده دادستان نیز می گردد؟ 4-جهت رسیدگی به اتهام نوجوانان بین 15 لغایت 18 سال تمام متهمین مرتکب بزه سرقت عادی که مجازات آنها حبس درجه شش است آیا صدور کیفرخواست ضروری است یا با توجه به میزان مجازات تعیین شده در بند ت ماده89 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 بدون صدور کیفرخواست و به صورت مستقیم در دادگاه اطفال رسیدگی به عمل می آید.

25

نظریه مشورتی شماره 69-861/1-185 - مورخ 1396/04/27

با عنایت به اینکه در ماده 304 قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است به کلیه جرائم اطفال و افراد کمتر از 18 سال تمام شمسی در دادگاه اطفال و نوجوانان رسیدگی میشود و در تعیین مصداق اینکه فرد نوجوان چه کسی است اختلاف نظر بین همکاران قضایی وجود دارد خواهشمند است صراحتا بیان فرمائید فردی که متولد 10/10/1377 می باشد و در تاریخ 23/3/96 مرتکب جرم شده آیا نوجوان محسوب می شود و کمتر از 18 سال تمام شمسی سن دارد و باید در دادگاه اطفال و نوجوانان محاکمه گردد یا اینکه وی مطابق افراد بزرگسال و حسب مورد در دادگاه های کیفری 2 یا کیفری 1 یا انقلاب محاکمه خواهد شد.

26

نظریه مشورتی شماره 69-861/1-093 - مورخ 1396/03/13

1-چنانچه نوجوان دارای سن بالای15 سال تمام شمسی مرتکب رانندگی بدون گواهی نامه شود یا توجه به اینکه در هر صورت مجازات وی بر اساس بند ت ماده 89 قانون مجازات اسلامی جزای نقدی از یک میلیون تا حداکثر ده میلیون ریال اعلام گردیده حال آیا جزای نقدی مذکور مجازات درجه 8 تلقی و نتیجتا دادسرا از صدور کیفرخواست معاف و موضوع واجد طرح مستقیم در محاکم کیفری2 می باشد یا اینکه با توجه به بند 1 ماده3 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین و تغییرات قانون بودجه لازم است موضوع با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری 2 ارسال گردد؟ 2-آیا بحث صلاحیت دادگاه کیفری2 و دادسرا در مورد جرائم واجد مجازات 7 و 8 قابل اختلاف و نتیجتا طرح در دادگاه تجدیدنظر استان جهت حل اختلاف می باشد یا خیر.

27

نظریه مشورتی شماره 1866-1/168-95 - مورخ 1395/10/19

طبق ماده340 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال 92 جرایم تعزیری درجه 7و 8 به طور مستقیم در دادگاه مطرح می¬شود و با توجه به اینکه در خصوص نوجوانان افراد 15 تا 18 سال بر اساس بند ت ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 برای جرایمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه شش است پرداخت جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال یا انجام شصت تا یکصد و هشتاد ساعت خدمات عمومی رایگان تعیین شده است که این مجازات از میزان مجازات درجه هفت مقرر در ماده¬ی19 قانون مجازات اسلامی کمتر است و رسیدگی در دادسرا مستلزم زمان طولانی¬تر به خاطر تعیین وکیل و تشکیل پرونده شخصیت است و چه بسا موجب بازداشت نوجوان به علت عجز از تودیع وثیقه یا معرفی کفیل شود و به نوعی سخت گیری بیشتری نسبت به بزرگسالان قائل شده¬ایم حال آنکه با طرح مستقیم در دادگاه در روند رسیدگی وتعیین تکلیف تسریع خواهد شد بنابراین پاسخ به این سوال که آیا جرایم درجه شش نوجوانان که مجازاتش طبق بند ت ماده89 قانون مجازات اسلامی از مجازات جرم درجه هفت موضوع ماده19 قانون مجازات اسلامی کمتر است بایستی به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان مطرح شود یا اینکه ابتدا در دادسرای نوجوانان رسیدگی شود و با کیفرخواست به دادگاه اطفال و نوجوانان ارسال شود.

28

نظریه مشورتی شماره 1655-1/168-95 - مورخ 1395/10/08

با توجه به اینکه نحوه اجرای مجازات¬های سلب حیات قطع عضو قصاص عضو و جرح شلاق تبعید اقامت اجباری ومنع از اقامت در محل یا محل¬های معین هنوز تهیه و ابلاغ نشده و از طرفی طبق ماده 549 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 92 الف) درخصوص نحوه اجرای این¬گونه مجازات¬ها به ویژه مجازات تبعید این مرجع را ارشاد فرمایید. ب) ضمنا با توجه به اینکه برخی از شهرهایی که به عنوان محل تبعید در حکم دادگاه تعیین شده از پذیرش تبعیدی به عذر اینکه از شهرهای مجاز برای تبعید حذف شده¬اند امتناع می¬ورزند. مستدعی است بخشنامه های موجود در این زمینه را امر به ابلاغ فرمایید. ضمنا شایان یادآوری است که : آئین نامه اجرایی تبعید که در اجرای تبصره ماده297 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 78 تهیه و تصویب شده و در آن اجرای حکم تبعید را به نیروی انتظامی سپرده بود فی الجمله با مواد 545 و546 و547 و549 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب92 با اصلاحات بعدی نسخ و غیرقابل اجرا به نظر می¬رسد. با توجه به مواد23و43 و تبصره2 ماده89 قانون مجازات اسلامی مصوب92 که تعیین محل اقامت اجباری را در بند الف این ماده از اختیارات دادگاه اعلام نموده است آیا آئین¬نامه یا بخشنامه صادره از هرمرجع اعم از قوه قضائیه یا مجریه می¬تواند قاضی را مکلف کند که به برخی از شهرها حکم به تبعید ندهد؟ چنانچه شورای عالی امنیت ملی تصویب کند که به برخی از شهرها حکم به تبعید صورت نگیرد در این صورت آیا قاضی دادگاه می¬تواند برخلاف آن حکم کند؟ چنانچه دادگاه با اعتقاد به اینکه مصوبات شورای عالی امنیت ملی بالاتر از قانون مصوب مجلس شورای اسلامی نیست و حکم به تبعید به شهرهای ممنوعه نماید واز طرفی قاضی مجری نیابت تبعید به استناد مصوبه شورای عالی امنیت ملی یا بخشنامه وزارت کشور از پذیرش تبعیدی امتناع کند تکلیف اجرای حکم چگونه خواهد بود./

29

نظریه مشورتی شماره 1645-1/168-95 - مورخ 1395/09/30

در خصوص مجازات جرم رانندگی بدون گواهی¬نامه با وسیله نقلیه موتوری موضوع اصلاحیه قانون بودجه سال 95 چاپ روزنامه رسمی مورخ 26/3/95 که مجازات تخلفات رانندگی را از سه میلیون ریال تا سی میلیون ریال تعیین نموده است برخی از قضات مجتمع قضایی شهید فهمیده ویژه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان عقیده دارند نظر به مجازات معینه به موضوع جرایم رانندگی بدون گواهی¬نامه توسط نوجوانان کمتر از هجده سال تمام پرونده¬ها بدوا باید در دادسرا رسیدگی شده سپس درصورت مجرم دانستن ایشان با کیفرخواست به دادگاه ارسال شود وهمچنین دراین مورد می¬بایست برای متهم وکیل تعیین و پرونده شخصیت تشکیل شود اما نظر اینجانب مستفاد از ماده 723 قانون تعزیرات مصوب سال 75 و ماده 19 و بند ت ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 نظر به اینکه قانون بودجه هر ساله تصویب می¬شود و ممکن است هر سال میزان جزای نقدی افزایش یابد این امر تاثیری در درجه جرایم ندارد و این باعث نخواهد شد که این جرم در سال93 از جمله جرایم درجه هشت بوده باشد و در سال 95 جزء جرایم درجه شش محسوب شود ضمن آنکه این موارد ارتقاء درجه جرایم در خصوص نوجوانان که اصل در رسیدگی به بزهکاری ایشان رعیت مصلحت تخفیف وسعی در عدم تکرار می باشد صادق نخواهد بود لطفا ارشاد فرموده و نظر آن اداره محترم را در این خصوص بیان فرمایید./

30

نظریه مشورتی شماره 59-861/1-525 - مورخ 1395/04/27

احتراما با عنایت به مواد 302 و315 قانون آیین دادرسی کیفری و بند الف ماده 89 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ناظر به ماده 621 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 اگر نوجوان 17 ساله مرتکب بزه آدم ربایی گردد با توجه به میزان مجازات قابل اجراء برای وی دو تا پنج سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت دادگاه صالح برای رسیدگی به اتهام وی دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرایم نوجوانان است یا دادگاه اطفال و نوجوانان که با وحدت قاضی به موضوع رسیدگی می کند.

31

نظریه مشورتی شماره 59-861/1-49 - مورخ 1395/02/12

1

نشست های قضایی شماره - مورخ 1395/08/11

درجه جرایم ارتکابی از سوی اطفال

2

نشست های قضایی شماره - مورخ 1395/08/11

درجه جرایم ارتکابی از سوی اطفال

3

نشست های قضایی شماره 1399-7119 - مورخ 1398/03/09

مرجع رسیدگی به جرائم مستوجب مجازات درجه 6 توسط مجرم نوجوان

4

نشست های قضایی شماره 1399-7046 - مورخ 1397/01/26

نقش اعلام گذشت اولیای دم نسبت به نوجوان در بزه قتل عمد

5

نشست های قضایی شماره 1400-7873 - مورخ 1398/04/06

ملاک صدور قرار نگهداری موقت در جرایم ارتکابی توسط نوجوان

6

نشست های قضایی شماره 1400-8223 - مورخ 1398/07/16

بحث بررسی پیرامون مواد 89 و 745 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات

7

نشست های قضایی شماره 1399-7360 - مورخ 1398/07/23

ضمانت اجرای مجازات خدمات عمومی رایگان مقرر در بند پ ماده 89 قانون مجازات اسلامی

8

نشست های قضایی شماره 1399-7001 - مورخ 1397/05/01

اعمال مجازات تکمیلی نسبت به اطفال و نوجوانان

9

نشست های قضایی شماره 1400-8033 - مورخ 1398/08/06

ملاک اعمال مجازات در خصوص سن متهم چگونه است