با توجه به اینکه در عقد بیع انجام تعهد یکی از طرفین معامله متوقف بر انجام تعهدات طرف مقابل است اگر یکی از طرفین دلیلی مبنی برانجام تعهدات خود ارائه و ابراز ننماید نمی تواند خسارت ناشی از تاخیر در انجام تعهد را از طرف مقابل مطالبه کند.

در خصوص دادخواست تقدیمی خواهان خانم م.ک. با وکالت خانم ها ع.ش. و ن.خ. به طرفیت خواندگان به اسامی 1ـ ح.ر. و 2ـ م.ر. به خواسته الزام به تنظیم سند رسمی یک دستگاه آپارتمان احداثی در پلاک ثبتی 452 فرعی از 80 اصلی مقوم به مبلغ 51000000 ریال و مطالبه خسارت 15 درصد از کل ثمن معامله به مبلغ 660000000 ریال بابت جریمه عدم حضور به انضمام کلیه خسارات قانونی و نیز دادخواست تقابل آقایان ح. و م. هر دو به نام خانوادگی ر. به طرفیت خوانده خانم م.ک. به خواسته صدور حکم محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ 698470000 بابت مابقی ثمن معامله و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت جریمه عدم حضور مقوم به مبلغ 51000000 ریال و خسارات دادرسی به این شرح که وکیل خواهان دعوی اصلی اعلام داشته که به موجب مبایعه نامه عادی شماره 27539ـ 28/4/91 یک دستگاه آپارتمان به مساحت 120 متر مربع احداثی در پلاک ثبتی فوق به خواهان منتقل گردیده و بر اساس بند 4 مبایعه نامه متعاملین مورخ 30/8/91 مکلف به حضور در دفترخانه شماره.. .. تهران جهت تنظیم سند قطعی انتقال بوده اند. لکن به استناد گواهی صادره از دفترخانه مربوطه خواندگان در موعد مقرر حضور به هم نرسانده اند لذا تقاضای صدور حکم به شرح ستون خواسته را دارد. وکیل خوانده ردیف اول و خوانده ردیف اول و خواهان دعوی تقابل نیز اعلام داشته اند که عدم حضور به موقع در دفترخانه مستند به عذر موجهی بوده است زیرا فروشندگان خود ملک را از دیگری خریداری کرده اند و فروشنده قبلی در انجام تعهدات خود تعلل کرده و دوم اینکه با ابلاغ بخشنامه جدید از سوی سازمان ثبت رویه دفاتر اسناد رسمی تغییر کرده و همین امر موجب تاخیر در انجام تعهد شده است. لذا با عنایت به مجموع اوراق و محتویات پرونده اولاـ در خصوص الزام به تنظیم سند رسمی یک واحد آپارتمان به نشانی.. . در پلاک ثبتی فوق نظر به اینکه مطابق پاسخ استعلام ثبتی به شماره 2410ـ 21/1/92 خواندگان م. ر.به نسبت 5/1 دانگ مشاع از 6 دانگ و ح.ر. به نسبت 5/4 دانگ مشاع از 6 دانگ پلاک ثبتی متنازع فیه را مالک می باشند و اینکه اصالت اسناد خواهان نیز از تعرض خوانده و وکیل وی مصون باقی مانده است لذا خواسته خواهان در این قسمت را ثابت دانسته مستندا به مواد 10 و 219 قانون مدنی حکم به الزام به تنظیم سند رسمی انتقال پلاک ثبتی فوق در حق خواهان را صادر و اعلام می نماید. ثانیا در خصوص خسارت تاخیر در انجام تعهد نظر به اینکه مطابق بند 7 از شروط ضمن العقد فروشندگان متعهد گردیده اند که در تاریخ 30/8/91 نسبت به حضور در دفترخانه و تنظیم سند انتقال اقدام نمایند و در صورت عدم حضور در موعد مقرر نسبت به پرداخت مبلغ 15% از کل ثمن معامله اقدام نماید و اینکه گواهی صادره از سوی دفترخانه شماره.. . تهران به شماره 2833ـ 30/8/91 حکایت از عدم حضور فروشندگان در موعد مقرر دارد و اینکه تاخیر فروشنده قبلی و یا تغییر رویه دفاتر اسناد رسمی صرف نظر از اینکه دلیلی بر اثبات آن اقامه نشده علت خارجی و خارج از اقتدار متعهدین تلقی نمی گردد تا نامبردگان را از مسیولیت تاخیر انجام تعهدات معاف نماید و از طرفی نظر به اینکه مبلغ 40000000 تومان از ثمن معامله بر عهده خریدار باقی مانده است و اینکه با لحاظ 15% خسارت تاخیر انجام تعهد به نسبت کل ثمن مبلغ 660000000 ریال می گردد که با تهاتر آن از خسارت تاخیر و مستندا به مواد 230 ق. م و 198 و 515 ق.آ.د.م خواندگان فوق را به تادیه مبلغ 260000000 ریال به نسبت سهام مالکانه بابت اصل خواسته و نیز پرداخت مبلغ 14939928 ریال بابت هزینه دادرسی و پرداخت مبلغ 15000000 ریال بابت حق الوکاله وکیل به نسبت حصه مالکانه در حق خواهان محکوم می نماید و در خصوص دادخواست تقابل نظر به اینکه وکیل خواهان تقابل خواسته جریمه عدم حضور را مسترد نموده است نسبت به آن مستندا به بند الف ماده 107 ق.آ.د.م قرار ابطال دادخواست را صادر و اعلام می نماید و نسبت به خواسته دوم بابت الباقی ثمن به لحاظ اینکه ثمن باقیمانده مبلغ 40 میلیون تومان بوده که با جریمه دیرکرد و تاخیر انجام تعهد تهاتر گردیده و ذمه خریدار بری گردیده در این قسمت حکم به بطلان دعوی و بی حقی خواهان های تقابل را صادر و اعلام می نماید. رای صادره در خصوص دعوی اصلی نسبت به خوانده اول حضوری بوده و ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران می باشد و نسبت به آقای م.ر. غیابی بوده و ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل واخواهی در این شعبه و سپس ظرف 20 روز دیگر قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رییس شعبه 104 دادگاه عمومی حقوقی تهران ـ شیروان

دادنامه تجدیدنظر خواسته به شماره 00220 صادره از شعبه 104 دادگاه عمومی حقوقی تهران در آن قسمت که به صدور حکم بر الزام خواندگان به تنظیم سند رسمی انتقال پلاک 6149/80 مفروز و مجزی از 6065 قطعه 21 بخش 11 تهران و خسارات دادرسی در حق خواهان اشعار دارد مطابق موازین قانونی و مدارک ابرازی و محتویات پرونده می باشد و مفاد لایحه تجدیدنظرخواه نیز به نحوی نیست که خدشه ای بر آن وارد سازد و یا موجب بی اعتباری آن شود و بر نحوه رسیدگی و استنباط دادگاه نخستین منقصت قانونی مترتب نیست زیرا قراردادهای خصوصی فی مابین کسانی که آن را منعقد می نمایند نافذ است و قرارداد تنظیمی واجد شرایط اساسی برای صحت معاملات می باشد و آنان را به مصرحات و توابع عقد ملزم می سازد؛ بنابراین دادگاه به استناد ذیل ماده 358 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی دادنامه تجدیدنظر خواسته را در این قسمت تایید می نماید. لیکن بخش دیگر دادنامه مذکور که به صدور حکم بر محکومیت خواندگان به پرداخت /000/000/260 ریال بابت خسارت عدم انجام تعهد (پانزده درصد ثمن معامله) و خسارات دادرسی در حق خواهان اشعار دارد مخالف موازین قانونی است و متضمن جهت موجه در نقض است و اعتراض به شرح اوراق و محتویات پرونده لایحه تجدیدنظرخواهی وارد می باشد زیرا انجام تعهد یکی از طرفین معامله متوقف بر انجام تعهدات طرف مقابل می باشد و خواهان دعوای اصلی دلیلی مبنی بر اینکه تعهدات خود را انجام داده باشد و تتمه ثمن معامله را در موعد مقرر برای تنظیم سند رسمی آماده کرده باشد ارایه و ابراز نداشته؛ بنابراین دادگاه تجدیدنظرخواهی را در این قسمت وارد ندانسته به استناد صدر ماده 358 قانون یادشده رای دادگاه بدوی را نقض و حکم بر بطلان دعوا صادر می نماید. همچنین آن بخش از دادنامه تجدیدنظر خواسته که به صدور حکم بر بی حقی و بطلان دعوای متقابل با خواسته مطالبه تتمه ثمن مبلغ /000/000/400 ریال اشعار دارد نیز متضمن جهت موجه در نقض است زیرا از آثار بیع صحیح الزام مشتری به تادیه ثمن است و مشتری باید ثمن را طبق شرایط مقرر در قرارداد تادیه نماید؛ بنابراین دادگاه به استناد صدر ماده 358 قانون مذکور رای دادگاه بدوی را نقض و حکم بر محکومیت خوانده دعوای تقابل به پرداخت چهارصد میلیون ریال بابت تتمه ثمن معامله صادر می نماید. رای دادگاه قطعی است.
رییس شعبه 8 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
صفیری ـ امیری