52 ماده
ماده 1 ـ کلیه آثار صنعتی اقوامی که تا انتهای دوره زندیه در خاک ایران زندگانی کرده اند عتیقه نامیده می شود. عتیقات یا غیرمنقول است یا منقول: عتیقات غیرمنقول است وقتی که متصل به زمین بوده و یا به زحمت قابل حمل و نقل باشد و منقول است وقتی که غیرمنقول نباشد. امکنه طبیعی از قبیل...
ماده 2 ـ از کلیه عتیقات غیر منقولی که از لحاظ تاریخ ملی ایران حائز اهمیت می باشد و فعلا مشخص و معلوم است اداره عتیقات فهرستی تنظیم خواهد کرد و عتیقات غیرمنقول که به تدریج یافت شود و دارای همان اوصاف ملی و تاریخی باشد در این فهرست به ثبت خواهد رسید. فقط عتیقاتی که به این ترتیب...
ماده 3 ـ هر موقع وجود عتیقه که از نظر تاریخ ملی ایران حائز اهمیت در مکانی محرز گردید آن مکان در فهرست آثار ملی غیرمنقول ثبت خواهد شد.
ماده 4 ـ هر کس دارای عتیقه غیرمنقولی باشد که بتوان آن را در عداد آثار ملی درآورد و یا هرگاه کسی از وجود چنین عتیقه با خبر شود باید به فوریت اداره عتیقات را به وسیله نزدیکترین نماینده اداره معارف و در صورت نبودن نماینده معارف به وسیله مامورین مالیه از قضیه مطلع سازند. اداره...
ماده 5 ـ ثبت یک عتیقه غیرمنقول یا مکانی که شامل یک عتیقه غیر منقول است در فهرست آثار ملی از طرف رئیس اداره عتیقات به وزیر معارف پیشنهاد می شود و وزیر معارف لزوم یا عدم لزوم ثبت را تشخیص داده و در صورت اول دستور آن را صادر خواهد نمود و لیکن ثبت وقتی قطعی و نتایج آن به ملک تعلق...
ماده 6 ـ مامورین اداره عتیقات که موظف به تهیه فهرست آثار ملی هستند بایستی برای هر یک از عتیقات غیرمنقول در موقع ثبت دوسیه کاملی از اطلاعاتی که راجع به آن عتیقه در محل جمع آوری شده است تشکیل دهند. این دوسیه باید شامل کلیه اطلاعات لازمه برای تهیه پیشنهاد ثبت بوده یعنی حتی الامکان...
ماده 7 ـ اشخاصی که متصرف عتیقه غیرمنقول ثبت شده هستند و یا از منافع آن استفاده می کنند حق مالکیت یا حق استفاده خود را حفظ می کنند ولی نباید با اتخاذ وسائلی که دولت برای محافظت عتیقه در نظر می گیرد مخالفت کنند. در موردی که اتخاذ این وسائل مستلزم خرجی باشد از مالک هیچ چیز مطالبه...
ماده 8 ـ اداره عتیقات موظف است عملیاتی را که برای حفاظت آثار ملی لازم و از طرف دولت امر شده است انجام دهد هرگاه بنایی به عنوان آثار ملی ثبت شده و مالک و متصرف آن بخواهد آن را مرمت جزئی یا کلی کند و یا تغییراتی در آن به خرج خود بدهد بایستی قبلا صورت مبسوط عملیات منظور شده را...
ماده 9 ـ برای حفظ آثار و امکنه ملی که از نظر تاریخ ایران حائز اهمیت مخصوص باشد ممکن است در مجاورت آنها مناطقی تعیین شود که در آن ساختمان و غرس اشجار و کندن حفره ها و احداث قبرستانها ممنوع باشد. در هر مورد تعیین شرایط برقراری این گونه مناطق ممنوعه و مبلغی را که برای جبران خسارت...
ماده 10 ـ اعمال زیر اکیدا ممنوع است: 1ـ خراب کردن یا صدمه رساندن به آثار ملی و مستور داشتن روی آنها را به اندود یا نقوش و رسم کردن صور و خطوط بر آنها. 2ـ اجرای عملیاتی در مجاورت ابنیه ثبت شده در فهرست که صدمه به استحکام یا به صورت آنها وارد آورد. 3ـ تصرف و خرید و فروش مصالحی...
ماده 11 ـ حفاظت آثار ملی غیرمنقول که از بلاد و قصبات و قراء دور باشد به عهده مامورین مخصوص دائمی محول خواهد گردید. در مورد آثار ملی غیرمنقول که در داخل یا نزدیکی بلاد و قصبات و قراء واقع باشد و دارای مستحفظ نباشد وزارت معارف می تواند در ضمن حکم به ثبت بنا بلدیه محل را موظف به...
ماده 12 ـ عتیقات منقولی که از لحاظ تاریخ ملی حائز اهمیت بوده در ایران در تصرف مالکین خصوصی باشد با رعایت مقررات ماده سه قانون در فهرست مخصوصی به ثبت خواهد رسید این فهرست موسوم به فهرست آثار ملی منقول خواهد بود. عتیقه منقول ممکن است در هر موقع به ثبت فهرست برسد. نتایج ثبت در...
ماده 13 ـ هرگاه عتیقه منقولی به عنوان آثار ملی به ثبت قطعی رسیده باشد دوسیه که برای پیشنهاد ثبت تنظیم شده است به انضمام متن حکم وزارتی راجع به ثبت آن عتیقه تسلیم ضبط آثار ملی می شود. هرگونه انتقال جدید که بعد از ثبت رخ دهد و به طور کلی هر واقعه که با یک مال ثبت شده مرتبط باشد...
ماده 14 ـ برای هر مال منقولی که به ثبت فهرست می رسد معرفی نامه در دو نسخه توسط اداره عتیقات تنظیم خواهد شد که حاوی یک یا چند قطعه عکس بوده و حتی الامکان منشاء آن مال و کیفیت اکتشاف آن را تعیین نماید. یکی از آن نسخ در ضبط آثار ملی نگاهداری شده و نسخه دیگر مجانا به مالک مال داده...
ماده 15 ـ عتیقات منقولی را که در فهرست ثبت شده است نمی توان مورد هیچگونه تغییر یا مرمت و اصلاح جزئی و کلی قرارداد مگر با اجازه وزیر معارف و تحت نظارت اداره عتیقات. تخریب یکی از آثار ملی و منقول و عدم رعایت مقررات این ماده به نسبت خسارات وارده مستلزم مجازات خواهد بود.
ماده 16 ـ مالک هر عتیقه منقولی که ثبت شده باشد اگر بخواهد آن را بفروشد باید وزیر معارف را به وسیله مراسله از قصد خود مطلع سازد. فروش عتیقه فقط ده روز بعد از وصول مراسله ممکن است انجام شود. هرگاه دولت قصد خود را دائر به تحصیل عتیقه مزبور برای تکمیل مجموعه های ملی در ظرف ده روز از...
ماده 17 ـ هر کس بر حسب اتفاق عتیقات منقولی را بیابد اگرچه در ملک خود او باشد بایستی بلافاصله به وسیله نزدیکترین نماینده اداره معارف و در صورت نبودن آن به توسط مامورین مالیه به وزارت معارف اطلاع دهد پس از معاینه اشیاء توسط اداره عتیقات نصف آنها و یا نصف قیمت تجارتی آنها که توسط...
ماده 18 ـ حق حفر اراضی برای به دست آوردن عتیقات منحصرا متعلق به دولت است.
ماده 19 ـ دولت می تواند از حق خود شخصا استفاده نموده به توسط اداره عتیقات اقدام به حفاری کند یا موقتا حق خود را به موجب اجازه نامه مخصوص به اشخاص یا موسسات ملی دیگری واگذار نماید.
ماده 20 ـ دولت حق دارد توسط اداره عتیقات در هر مکانی که لازم دید اقداماتی برای تحقیق از وجود و کیفیت و تاریخ آثار قدیمه به عمل آورد.