بر اساس ماده 1293 ق.م اسنادی که توسط مامور دولت خارج از صلاحیت آنها صادر می شود سند رسمی تلقی نمی شود و سند عادی محسوب می شود آیا مقصود از خارج از صلاحیت بودن از جهت صلاحیت شخصی و فردی مامور دولت است یا اینکه شامل معیارهای صلاحیت نسبی و محلی هم می شود؟ مثلا اگر مامور دولت در بخش حسابداری اداره ثبت یک سند مالکیت را بدون داشتن پست اداری و یا ابلاغ رسمی از رئیس اداره و خود سرانه امضاء کند اثر آن چیست؟ آیا سند عادی تلقی می شود و اعتبار دارد یا اینکه علاوه بر عادی بودن قابل ابطال در صورت عدم ابطال توسط اداره دولتی توسط ذی نفع در محکمه می باشد؟ در مورد عدم رعایت معیار صلاحیت محلی هم اگر ماموریت ثبت با پست کارشناسی و دارای ابلاغ از رئیس اداره اقدام به تحدید حدود اراضی که خارج از حوزه ثبتی یا جغرافیایی یا قضایی شهرستان مجاور تحت قلمرو آن اداره ثبت است بنماید اثر آن فقط عادی تلقی شدن سند است یا قابل ابطال هم از جهت عدم اهلیت وی در تنظیم سند دولتی می باشد./ع

اولا منظور از مامورین رسمی مذکور در ماده 1287 قانون مدنی کسانی هستند که از سوی مقام صلاحیتدار برای تنظیم سند رسمی تعیین شده اند. این مامورین رسمی حسب مورد ممکن است مستخدم دولت باشند یا غیر آن؛ مانند سردفتران اسناد رسمی. ثانیا مامور باید برای تنظیم سند رسمی صلاحیت داشته و در حدود صلاحیت خود عمل نماید و لزوم دارا بودن صلاحیت مطلق است و شامل رعایت حوزه جغرافیایی محل ماموریت نیز می شود؛ وگرنه فاقد عنوان سند رسمی است و در صورت دارا بودن امضا یا مهر طرف برابر ماده 1293 قانون مدنی عادی تلقی می شود. ثالثا در فرض عدم رعایت حوزه جغرافیایی محل ماموریت از سوی مدیران و نمایندگان ثبت و مسئولین دفاتر و صاحبان دفاتر اسناد رسمی و اقدام آن ها در خارج از محل ماموریت مستند به ماده 2 قانون ثبت اسناد و املاک مصوب 1310 با اصلاحات و الحاقات بعدی اقدامات این افراد اثر قانونی ندارد./