نظریه مشورتی شماره 7/1400/1068

نظریه مشورتی شماره 7/1400/1068

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/1400/1068


شماره نظریه:
7/1400/1068

شماره پرونده:
1400-127-1068 ح

تاریخ نظریه:
1400/09/27

استعلام
چنانچه شخصی به استناد سند اجاره مقید به زمان خود علیه مالک یا متصرف دیگری دعوای کیفری رفع تصرف عدوانی مطرح کند و دادگاه نیز به استناد مفاد همان سند اجاره به رفع تصرف عدوانی مالک یا متصرف حکم بدهد آیا پس از قطعیت این حکم و پایان یافتن مدت اجاره (پایان مالکیت بر منافع) یا ابطال قرارداد اجاره شاکی این پرونده می تواند در دعوای حقوقی به رای کیفری استناد و اعمال ماده 18 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 را درخواست کند؟ آیا دادگاه پس از پایان مدت اجاره می تواند این رای را در دعوای حقوقی دیگری در خصوص همان ملک موثر دانسته و به آن استناد کند؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
اولا به موجب ماده 18 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و الحاقات و اصلاحات بعدی هرگاه رای قطعی کیفری موثر در ماهیت امر حقوقی باشد برای دادگاهی که به امر حقوقی یا ضرر و زیان رسیدگی می کند لازم الاتباع است؛ بنابراین آنچه مهم است این است که رای قطعی کیفری موثر در ماهیت امر حقوقی باشد. ثانیا در فرض سوال که مستاجر به استناد سند اجاره مقید به زمان قرارداد اجاره علیه مالک یا متصرف شکایت رفع تصرف عدوانی نموده است و بعد از قطعیت حکم و انقضای مدت قرارداد اجاره یا ابطال آن شاکی (مستاجر) در دعوای حقوقی در خصوص همان ملک وفق ماده 18 قانون آیین دادرسی کیفری به رای قطعی کیفری موصوف استناد کرده است همان گونه که به شرح بند اولا آمده است شرط تبعیت دادگاه حقوقی از رای قطعی کیفری در رسیدگی به دعوای حقوقی یا ضرر و زیان موثر بودن رای قطعی کیفری در ماهیت امر حقوقی است؛ بنابراین در فرض سوال چنانچه دعوای حقوقی شاکی (مستاجر) به طرفیت محکوم علیه حکم قطعی کیفری ناشی از حقوق استیجاری و یا ضرر و زیان طول مدت قرارداد اجاره باشد؛ مانند دعوای خسارت و ضرر و زیان ناشی از عدم امکان استیفای منافع در مدت قرارداد اجاره در اثر تصرف عدوانی و استیلای ید متصرف عدوانی؛ هرچند دعوای حقوقی بعد از پایان مدت قرارداد اجاره طرح شود چون دعوای حقوقی مربوط به ضرر و زیان وارده به مستاجر در طول مدت قرارداد است رای قطعی کیفری موثر در ماهیت دعوای حقوقی است. در نتیجه وفق ماده 18 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 رای قطعی کیفری رفع تصرف عدوانی برای دادگاه حقوقی لازم الاتباع است. با این وصف تشخیص تاثیر یا عدم تاثیر رای قطعی کیفری در ماهیت دعوای حقوقی امری قضایی است که بر عهده مرجع قضایی رسیدگی کننده است.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 18 ـ هرگاه رای قطعی کیفری موثر در ماهیت امر حقوقی باشد برای دادگاهی که به امر حقوقی یا ضرر و زیان رسیدگی می کند لازم الاتباع است.

مشاهده ماده 18 قانون آیین دادرسی کیفری

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM