نظریه مشورتی شماره 7/97/3061

نظریه مشورتی شماره 7/97/3061

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/97/3061


شماره نظریه:
7/97/3061

شماره پرونده:
97-22-3061

تاریخ نظریه:
1397/11/16

استعلام

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- سرانه ی فضای زندان برای هر زندانی و کیفیت زندان ها بازداشتگاه ها و تحت نظرگاه ها و امکانات اماکن موصوف و مصادیق مذکور در فرض استعلام از جمله تابع احکام مقرر در بند 16 جدول شماره ی 16 مذکور در فراز پایانی ماده ی 113 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1400-1396) که ناظر به بیان شاخص های توسعه حقوقی و قضایی در طول اجرای برنامه و نیز ماده ی 2 آیین نامه اجرایی قانون انتقال زندان ها و مراکز  اقدامات تامینی و تربیتی موجود به خارج از شهرها مصوب 1380 و اصلاحات بعدی و مواد 70 و 71 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب 1384 با اصلاحات و الحاقات بعدی و ماده ی 15 آیین نامه اجرایی نحوه ایجاد اداره و نظارت بر بازداشتگاه های انتظامی مصوب 8/12/1396 ریاست قوه قضاییه و دیگر ضوابط و مقررات اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی است. 2- قسمت اول دوم و سوم: به تصریح اصل 39 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اصلاحی 1368 هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر بازداشت زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است بنابراین و با توجه به بند های 4 6 و 7 ماده واحده قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب 15/2/1383و ماده 7 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی مبنی بر ضرورت حفظ حقوق شهروندی و احترام به آزادهای مشروع از سوی مقامات قضایی ضابطان دادگستری و سایر اشخاصی که در فرآیند دادرسی مداخله دارند و همچنین با عنایت به آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب 20/9/1384 رییس قوه قضاییه و اصلاحات بعدی و به ویژه تبصره یک ماده 235 آن که رعایت حقوق انسانی و اجتماعی را در مورد زندانیان و به ویژه در اعزام بدرقه نقل و انتقال محکومان و متهمان به مراجع قضایی و سایر مراجع و مراکزمربوط را ضروری دانسته و حتی استفاده از دستبند را منوط به وجود ضرورت و تشخیص مقامات خاص (رئیس زندان) و در جرایمی که به موجب دستورالعمل صادره از سوی سازمان زندان ها مجاز دانسته است بنابراین و با توجه به اینکه استفاده از پابند (غل و زنجیر) که تداعی کننده رفتار خشونت آمیز با زندانیان و به نوعی تحقیرکننده شخصیت آنها در نظر عرف می باشد منافی با کرامت انسانی و موازین قانونی به نظر می رسد ولذا به واسطه عدم تناسب آن با وضعیت انسانی متهمان و محکومان و امکان اتخاذ تدابیر تامینی و مراقبتی دیگر (که با کرامت انسانی و اجتماعی زندانیان مغایرت نداشته باشد) به طریق مقتضی وجود دارد صحیح این است که از اقداماتی نظیر استفاده از پابند (غل و زنجیر) در اعزام و بدرقه زندانیان خودداری گردد همچنین درخصوص استفاده از دستبند مطابق تبصره یک ماده 235 و یا در موارد مذکور در ماده 170 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب 20/9/1384 با اصلاحات بعدی حسب تشخیص رئیس زندان یا در غیاب وی بالاترین مقام مسوول در موسسه یا زندان ضرورت داشته باشد و یا این که ناظر به جرائمی باشد که به موجب دستورالعمل صادره از سوی زندان ها تعیین شده است. 2- قسمت چهارم: تخلف از مقررات زندان و امور مربوط به آن نظیر اعزام و نقل و انتقال محکومان و متهمان به مراجع قضایی و سایر مراکز اداری و غیره و از جمله جلوگیری از استفاده از دستبند مطابق ماده 172 آیین نامه فوق الذکر تخلف انضباطی محسوب و موضوع از سوی شورای انضباطی رسیدگی و درصورت احراز تخلف زندانی متخلف به تنبیه های مذکور در ماده 175 این آیین نامه محکوم خواهد شد ولکن هرگاه متهم یا محکوم (زندانی) در قبال اقدامات قانونی ماموران مقاومت نماید رفتار وی می تواند با عنایت به ماده 178 آیین نامه فوق الذکر علاوه  بر تخلف انضباطی مشمول عنوان تمرد موضوع ماده 607 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 (تعزیرات) باشد

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 607 ـ از بین بردن دو لب دیه کامل و هر یک نصف دیه کامل دارد و دیه از بین بردن مقداری از لب به نسبت تمام لب محاسبه می شود. تبصره ـ حدود لب بالا از نظر عرض مقداری است که لثه را می پوشاند و به دو روزنه و دیواره بینی متصل و طول آن همان طول دهان است و حدود لب پایین از نظر عرض مقداری است که لثه را می پوشاند و طول آن همان طول دهان است. حاشیه گونه ها جزء لب ها محسوب نمی شود.

مشاهده ماده 607 قانون مجازات اسلامی

ماده 7 ـ در تمام مراحل دادرسی کیفری رعایت حقوق شهروندی مقرر در «قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب 15/2/1383» از سوی تمام مقامات قضایی ضابطان دادگستری و سایر اشخاصی که در فرآیند دادرسی مداخله دارند الزامی است. متخلفان علاوه بر جبران خسارات وارده به مجازات مقرر در ماده (570) قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) مصوب 2/3/1375 محکوم می شوند مگر آنکه در سایر قوانین مجازات شدیدتری مقرر شده باشد. (اصلاحی 24/03/1394)

مشاهده ماده 7 قانون آیین دادرسی کیفری

ماده 70 ـ در صورت امکان به محکوم یک اتاق با وسایل لازم داده می شود و هرگاه محکومان بطور دسته جمعی نگهداری شوند باید منتهای کوشش و دقت را در انتخاب افراد یک گروه از حیث تناسب سن و جهات دیگر بویژه به هنگام خواب به عمل آورده و در شب بازدید و نظارت بیشتری درباره آنان اعمال گردد. برای محکومانی که حسب دستور مقام های قضایی صلاحیت دار می بایست بطور جداگانه نگهداری شوند باید اتاقی با امکانات لازم در نظر گرفته شود.

مشاهده ماده 70 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور

ماده 71 ـ لوازم آسایشگاه برای هر محکوم عبارت است از: تختخواب تشک بالش دوتخته پتو ملحفه برای پتو تشک و بالش (تغییر محل این لوازم در آسایشگاه به دلخواه محکوم ممنوع است).

مشاهده ماده 71 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور

ماده 170 ـ مقید نمودن محکوم و متهم به دستبند به منظور کنترل و جلوگیری از خودزنی ایذاء و آزار دیگران ایراد خسارت به اموال و ممانعت از فرار وی به هنگام اعزام و بدرقه برابر نظریه رییس موسسه یا زندان و در غیاب وی بالاترین مقام مسئول در موسسه یا زندان مجاز می‏باشد.

مشاهده ماده 170 آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور

اصل 39 ـ هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر بازداشت زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است.

مشاهده ماده 39 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM