نظریه مشورتی شماره 7/97/2390

نظریه مشورتی شماره 7/97/2390

مجموعه کامل نظریات مشورتی

نظریه مشورتی شماره 7/97/2390


شماره نظریه:
7/97/2390

شماره پرونده:
96-218-2282

تاریخ نظریه:
1397/08/29

استعلام
1-با توجه به تکلیف خواهان به ارائه دلایل و منضمات دادخواست در زمان تقدیم دادخواست و یا در موعد رفع نقص اگر خواهان دعوی خود را به فاکترو فاقد امضاء خوانده مستند کرده باشد یا اینکه در اثبات ادعا دلایلی لازم است که در ستون دلایل و منضمات قید نگردیده است مثل گواهی انحصار وراثت آیا امکان صدور اخطار رفع نقص در این موارد وجوددارد یا اخطار رفع نقص تنها محدود به مواردی است که خواهان به دلیل استناد نموده باشد لکن آن دلیل را پیوست دادخواست ننموده است؟ 2-در مواردی که ادله خواهان کفاف اثبات دعوی خواهان را نمی کند مثل فاکتور فاقد امضاء خوانده آیا در راستای اعمال ماده 19 قانون شوراهای حل اختلاف شورا می تواند راسا ادله ای از جمله شهادت شهود را از خواهان مطالبه نماید یا مکلف است در خصوص استحقاق خواهان طبق ادله ابرازی در دادخواست اتخاذ تصمیم نموده وحسب مورد حکم بر بی حقی خواهان صادر نماید در صورت تایید پاسخ سوال قبلی آیا این امر به معنی تحصیل دلیل توسط محکمه حقوقی نیست؟ 3-اگر در حین رسیدگی خارج از جلسه اول رسیدگی خواهان سند ی منتسب به خوانده را به شوار ارائه نماید تکلیف شورا در برابر مقرره مندرج در مواد 217 و 96 قانون آئین دادرسی مدن چگونه قابل اعمال است آیا می توان از پذیرفتن سند به عنوان دلیل جدید خودداری نمود آیا می توان از ماده 362 قانون آئین دادرسی مدنی وحدت ملاک گرفت.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
1- الف:اولا با عنایت به ماده 19 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 و تبصره 1 و ماده 17 این قانون طرح دعوا در شورای حل اختلاف مستلزم تقدیم دادخواست نیست و رسیدگی شورا تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی از جمله شرایط شکلی دادخواست نمی باشد. بنابراین مقررات مندرج در قانون آئین دادرسی مدنی در ارتباط با اخطار رفع نقص نسبت به دادخواست منصرف از شورای حل اختلاف است و صدور اخطار رفع نقص توسط مسوول دفتر (دبیر) شورای حل اختلاف در هیچ موردی پیش بینی نشده است و به تبع آن ضمانت اجرای عدم رفع نقص یعنی صدور رد دادخواست توسط وی نیز منتفی است. ب: در خصوص رسیدگی دادگاهها راجع به موارد مذکور در سوال باید گفت اولا تشخیص میزان ارزش و اعتبار مدارک استنادی خواهان با مقام قضایی رسیدگی کننده است و اصولا از موارد نقص شکلی نمی باشد. ثانیا: در هیچ یک از مقررات کنونی ارائه گواهی حصر وراثت از سوی خواهان لازمه رسیدگی به دعوای وی دانسته نشده است. ثالثا: در فرضی که خواهان صرفا با کپی مبایعه نامه عادی غیر مصدق اقدام به طرح دعوی کرده است نظر به اینکه مطابق بند 6 ماده 51 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی 1379 خواهان باید دلایل خود برای اثبات دعوا از جمله اسناد را در دادخواست ذکر نماید مطابق ماده 57 این قانون باید رونوشت یا تصویر مصدق آن پیوست دادخواست گردد در غیر این صورت مدیر دفتر دادگاه بر اساس ماده 54 این قانون باید برای خواهان اخطار رفع نقص صادر و در صورت عدم رفع نقص قرار رد دادخواست صادر کند. 2و3- برابر بند ت ماده 17 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394 متقاضی رسیدگی در شورای حل اختلاف موظف است دلایل و مستندات خود را در درخواست قید نماید و برابر ماده 18 این قانون شورا از حیث اصول و قواعد تابع قوانین آیین دادرسی مدنی و کیفری است و برابر تبصره 1 این ماده اصول و قواعد حاکم بر رسیدگی شامل مقررات ناظر به صلاحیت حق دفاع حضور در دادرسی رسیدگی به دلایل و مانند آن است. بنابراین اصولا شورای حل اختلاف نباید به ادله و وسائلی که خواهان خارج از مواعد مقرر به دادگاه عرضه می نماید توجه کند. ولی با توجه به ماده 199 قانون آیین دادرسی در امور مدنی که مقرر می دارد" در کلیه امور حقوقی دادگاه علاوه بر رسیدگی به دلائل مورد استناد طرفین دعوی هر گونه تحقیق یا اقدامی که برای کشف حقیقت لازم باشد انجام خواهد داد" در مواردی که قاضی شورا رسیدگی به دلائلی را که خارج از مواعد مذکور ارائه می شود یا اقدام و تحقیقی را که اصولا از سوی خواهان درخواست نشده برای کشف حقیقت لازم بداند برابر ماده مزبور اقدام می کند. در این صورت چنانچه طرف مقابل در جلسه ای که ادله جدید ارائه می شود حضور داشته باشد و آمادگی خود را برای دفاع در برابر ادله جدید اعلام نماید جلسه تجدید نخواهد شد؛ ولی چنانچه طرف مقابل در آن جلسه حضور نداشته باشد یا آمادگی دفاع نداشته باشد قاضی شورا باید در اجرای اصل تناظر وقت دادرسی را تجدید نماید.

منبع
اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مواد مرتبط با این نظریه مشورتی

ماده 362 - ادعای جدید در مرحله تجدیدنظر مسموع نخواهد بود ولی موارد زیر ادعای جدید محسوب نمی شود: 1 - مطالبه قیمت محکوم به که عین آن موضوع رای بدوی بوده و یا مطالبه عین مالی که قیمت آن در مرحله بدوی مورد حکم قرار گرفته است. 2 - ادعای اجاره بهاء و مطالبه بقیه اقساط آن و اجرت المثل و دیونی که موعد پرداخت آن در جریان رسیدگی بدوی رسیده و سایر متفرعات از قبیل ضرر و زیان که در زمان جریان دعوا یا بعد از صدور رای بدوی به خواسته اصلی تعلق گرفته و مورد حکم واقع نشده یا موعد پرداخت آن بعد از صدور رای رسیده باشد. 3 - تغییر عنوان خواسته از اجرت المسمی به اجرت المثل یا بالعکس.

مشاهده ماده 362 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 51 - دادخواست باید به زبان فارسی در روی برگهای چاپی مخصوص نوشته شده و حاوی نکات زیر باشد: 1 - نام نام خانوادگی نام پدر سن اقامتگاه و حتی الامکان شغل خواهان. تبصره - درصورتی که دادخواست توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج گردد. 2 - نام نام خانوادگی اقامتگاه و شغل خوانده. 3 - تعیین خواسته و بهای آن مگر آن که تعیین بهاء ممکن نبوده و یا خواسته مالی نباشد. 4 - تعهدات و جهاتی که به موجب آن خواهان خود را مستحق مطالبه می داند به طوری که مقصود واضح و روشن باشد. 5 - آنچه که خواهان از دادگاه درخواست دارد. 6 - ذکر ادله و وسایلی که خواهان برای اثبات ادعای خود دارد از اسناد و نوشتجات و اطلاع مطلعین و غیره ادله مثبته به ترتیب و واضح نوشته می شود و اگر دلیل گواهی گواه باشد خواهان باید اسامی و مشخصات و محل اقامت آنان را به طور صحیح معین کند. 7 - امضای دادخواست دهنده و درصورت عجز از امضاء اثر انگشت او. تبصره 1 - اقامتگاه باید با تمام خصوصیات ازقبیل شهر و روستا و دهستان و خیابان به نحوی نوشته شود که ابلاغ به سهولت ممکن باشد. تبصره 2 - چنانچه خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی نوشته خواهد شد.

مشاهده ماده 51 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی

ماده 19ـ رسیدگی شورا تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی نیست. تبصره 1ـ منظور از تشریفات در این ماده مقررات ناظر به شرایط شکلی دادخواست نحوه ابلاغ تعیین اوقات رسیدگی جلسه دادرسی و مانند آن است. تبصره 2ـ چنانچه خوانده با دعوت شورا در جلسه رسیدگی حاضر نشود و یا لایحه‏ای ارسال نکند و این دعوت مطابق مقررات آیین دادرسی مدنی راجع به ابلاغ نباشد شورا مکلف است او را با ارسال اخطاریه دعوت کند.

مشاهده ماده 19 قانون شورای حل اختلاف

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM