نشست قضایی شماره

نشست قضایی شماره

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره


کد نشست:

تاریخ برگزاری:
1388/03/15

برگزار شده توسط:
استان فارس/ شهر ارسنجان

موضوع:
شرط صحت عقد نکاح موقت دختر باکره بدون اذن پدر یا پدربزرگ

پرسش:
عقد نکاح موقت دختر باکره بدون اذن پدر یا پدربزرگ پدری دختر با وجود زنده بودن احد آن ها صحیح است یا غیرنافذ یا باطل می باشد؟ چنان چه عقد موقت صورت گرفته و منجربه دخول شده باشد آیا حرمت شرعی دارد و موجب گناه و معصیت است؟ آیا این نوع رابطه در صورتی که پدر اجازه ندهد مصداق رابطه نامشروع است؟

نظر هیئت عالی:
با توجه به عموم و اطلاق ماده 1043 قانون مدنی به هر تقدیر نکاح دختر باکره اگرچه به سن بلوغ رسیده باشد موقوف به اجازه پدر یا جد پدری او است.... با توجه به منوط بودن عقد و صحت آن به رضایت پدر یا جد پدری و با استفاده از مفهوم و ملاک رای وحدت رویه شماره 21 ـ 29/1/1363 هیات عمومی دیوان عالی کشور ازدواج دوشیزه باکره بدون اذن و اجازه پدر یا جد پدری و بالاخره بدون اجازه دادگاه صالحه برخلاف مقررات ماده 1043 قانون مدنی بوده و باطل است. در مورد نکاح موقت دختر باکره حتی با رضایت پدر یا جد پدری بعضی از فقها این نکاح را مکروه می دانند. به این ترتیب نظر سوم ابرازی تایید می شود.

نظر اتفاقی:
نظر اول: با توجه به این که در ماده 1043 قانون مدنی قید شده است: «...موقوف به اجازه پدر یا جد پدری او است...» این عقد بدون اجازه پدر غیرنافذ می باشد. ضمانت اجرای عدم رعایت این ماده قید نشده وتحت عنوان فصل شرایط صحت نکاح یا موانع نکاح آورده نشده بلکه تحت عنوان فصل قابلیت صحی برای ازدواج آمده است. علاوه بر این با توجه به «اصاله الصحه» و « اصاله اللزوم» و نیز «المومنون عند شروطهم» و جریان قاعده تفسیر موسع در امور حقوقی عقد ازدواج صحیح است. چنان چه گفته های فوق پذیرفته شود رابطه آن ها صحیح است. با بررسی قانون و نظرات فقها هیچ کدام معترض ضمانت اجرای عدم رعایت اذن پدر نشده اند در حالی که قانون گذار و فقها در مقام بیان بوده اند و فروض مختلف ازدواج را طرح کرده اند. بنابراین به نظر می رسد این ماده جنبه اخلاقی و احترام به پدر و جد پدری و رعایت مصلحت دختر جهت مشورت را بیان می کند. به علاوه بطلان این ازدواج توالی فاسد دارد چرا که فرزندانی از این زناشویی حاصل شده است. به نظر می رسد که در صورت انجام ازدواج دختر باکره بدون اذن پدر از لحاظ شرعی دختر مرتکب فعل حرامی شده است که عقوبت اخروی دارد و لاغیر و هیچ گونه مجازات قانونی ندارد.

مبحث:
قانون مدنی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 1043 - نکاح دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد موقوف به اجازه ی پدر یا جد پدری او است و هر گاه پدر یا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه مضایقه کند اجازه ی او ساقط و در این صورت دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می خواهد با او ازدواج نماید و شرایط نکاح و مهری که بین آن ها قرار داده شده پس از اخذ اجازه از دادگاه مدنی خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج اقدام نماید.

مشاهده ماده 1043 قانون مدنی

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM