نشست قضایی شماره 1399-7718

نشست قضایی شماره 1399-7718

مجموعه کامل نشست های قضایی

نشست قضایی شماره 1399-7718


کد نشست:
1399-7718

تاریخ برگزاری:
1398/02/09

برگزار شده توسط:
استان اصفهان/ شهر اصفهان

موضوع:
مسئولیت کیفری اشخاص در حوادث ناشی از کار در پروژه های مساجد و حسینیه ها

پرسش:
در حوادث ناشی از کار منتهی به ایراد صدمه بدنی یا قتل غیر عمد که در پروژه های بازسازی مساجد و حسینیه ها واقع می شود بعضا کارشناسان بخشی از مسیولیت را متوجه شخصیت حقوقی هیات امناء یا شخصیت حقوقی مسجد و یا حسینیه ها اعلام می نمایند. حال سوال این است که مطابق با قانون آیا هیات امناء مساجد یا حسینیه یا خود مساجد و حسینیه ها شخصیت حقوقی مستقل دارند یا خیر که نماینده قانونی آنان برای تبیین اتهام دعوت شود؟ یا اینکه باید اشخاص حقیقی عضو هیات امنا جهت تفهیم اتهام به دادسرا احضار شوند؟

نظر هیئت عالی:
با توجه به ماده 3 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امورخیریه مصوب 1363/10/6 با الحاقات بعدی هر موقوفه دارای شخصیت حقوقی است بنابراین مساجد و حسینیه ها که موقوفه می باشند دارای شخصیت حقوقی مستقل از اعضای هیات امنای آنها می باشند و چنانچه در اثر جنایت ناشی از حوادث کار اتهامی متوجه شخصیت حقوقی مسجد یا حسینیه باشد انجام تحقیق و رسیدگی با رعایت مقررات ماده 143 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و تبصره ماده 14 این قانون مطابق مقررات مواد 688 به بعد قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و با تبیین اتهام به نماینده شخص حقوقی انجام خواهد شد بنابراین نظریات ابرازی در حدود فوق الذکر مورد تایید است.

نظر اکثریت:
به لحاظ موازین حقوقی اشخاص حقوقی دو دسته اند: الف) اشخاص حقوقی حقوق عمومی (دولتی و غیر دولتی) ب) اشخاص حقوقی حقوق خصوصی و اشخاص حقوق خصوصی به 1) شرکتهای تجاری (ماده 20قانون تجارت) و 2) موسسه های غیر تجاری (موضوع ماده یک آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیر تجاری مصوب 1337) و 3) موقوفات (ماده 3 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه ) تقسیم بندی می شوند که مساجد و حسینیه های غیر موقوفه در هیچ یک از دسته بندی های فوق نمی گنجد و همچنین با توجه به تعریف شخصیت حقوقی که صلاحیت داشتن حق و تکلیف و صلاحیت به اجرا گذاشتن آن را دارا می باشد مساجد و حسینیه های غیر موقوفه فاقد شخصیت حقوقی تلقی می شوند و هیچ دلیل قانونی بر وجود شخصیت حقوقی مساجد غیر موقوفه وجود ندارد. ضمنا به صراحت ماده 143 قانون مجازات اسلامی 1392 در مسیولیت کیفری اصل بر مسیولیت شخص حقیقی است و شخص حقوقی در صورتی دارای مسیولیت کیفری است که نماینده قانونی شخص حقوقی به نام یا در راستای منافع آن مرتکب جرمی شود. لازم به ذکر است تبصره ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب 1365/2/10 صرفا ناظر به موقوفات است و شامل مساجد و حسینیه های غیر موقوفه نمی گردد. بنابراین چنانچه مساجد و حسینیه ها وقف باشند به نماینده حقوقی آنها تبیین اتهام می شود و چنانچه غیر موقوفه باشند به شخص مقصر (اعم از هیات امنا و.. .) تفهیم اتهام می شود.

نظر اقلیت:
به موجب ماده 3 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب 63/10/2 هر موقوفه دارای شخصیت حقوقی است. و بنابر تبصره ماده 3 آیین نامه اجرایی این قانون مصوب 1365/2/10 هیات وزیران عرصه و اعیان مساجد... رقبه موقوفه است. همچنین مطابق ماده 30 قانون ثبت اسناد و املاک مصوب 1310/12/26 برای ثبت مساجد... تقاضای ثبت از طرف متولی یا اداره اوقاف بدون اخذ حق الثبت و مخارج مقدماتی پذیرفته خواهد شد. فلذا مساجد و حسینیه ها دارای شخصیت حقوقی هستند و می بایست به نماینده اداره اوقاف یا حسب مورد به نماینده هییت امنا مسجد تبیین اتهام شود. و نباید در خصوص هیات امناء مساجد که به قصد کار خیرخواهانه اقداماتی عام المنفعه انجام می دهند قرار تامین اخذ شود که گاهی ممکن است منجر به بازداشت آنها شود.

مبحث:
حقوق جزای عمومی

منبع:
سامانه نشست های قضایی


مواد مرتبط با این نشست قضایی

ماده 3ـ هر شعبه بدوی دیوان از یک رئیس یا دادرس علی البدل و هر شعبه تجدیدنظر از یک رئیس و دو مستشار تشکیل می شود. شعبه تجدیدنظر با حضور دو عضو رسمیت می یابد و ملاک صدور رای نظر اکثریت است. آراء شعب تجدیدنظر دیوان قطعی است. تبصره ـ چنانچه جلسه شعبه تجدیدنظر با حضور دو عضو رسمیت یابد و هنگام صدور رای اختلاف نظر حاصل شود یک عضو مستشار توسط رئیس دیوان به آنان اضافه می شود.

مشاهده ماده 3 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

ماده 143 ـ در مسوولیت کیفری اصل بر مسوولیت شخص حقیقی است و شخص حقوقی در صورتی دارای مسوولیت کیفری است که نماینده قانونی شخص حقوقی به نام یا در راستای منافع آن مرتکب جرمی شود. مسوولیت کیفری اشخاص حقوقی مانع مسوولیت اشخاص حقیقی مرتکب جرم نیست.

مشاهده ماده 143 قانون مجازات اسلامی

ماده 3ـ اداره امور اماکن مذهبی اسلامی از قبیل بقاع متبرکه و غیره به جز آنچه که در تبصره 2 ماده 1 قانون استثنا شده و اماکنی که برای اداره آنها ترتیب خاصی داده نشده است به عهده ادارات حج و اوقاف و امور خیریه بوده و می توانند برابر ماده 5 قانون و تبصره های ذیل آن و آیین نامه مربوطه اشخاصی را به عنوان هیات امناء انتخاب نمایند. تبصره ـ عرصه اعیان و مساجد مدارس علوم دینی و تکایا رقبه موقوفه است ولی ادارات حج و اوقاف و امور خیریه در شئون داخلی آنها از قبیل تعیین امام جماعت و انجام مراسم مذهبی دخالت نخواهند داشت.

مشاهده ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه

ماده 3- شورای عالی حج و زیارت با ترکیب افراد و مسوولین دستگاههای زیر تشکیل می گردد: 1- رییس جمهور (رییس شورای عالی). 2- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (نایب رییس شورای عالی). 3- نماینده مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت (در صورت معرفی). 4- وزیر امور خارجه. 5- وزیر کشور. 6- وزیر امور اقتصادی و دارایی. 7- وزیر راه و ترابری. 8- معاون وزیر و رییس سازمان حج و زیارت (دبیر شورا). 9- رییس کمیسیون مشترک ایران و عربستان. 10- یک نفر کارشناس به انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی. 11- یک نفر کارشناس به انتخاب نماینده مقام معظم رهبری در امور حج و زیارت. تبصره- نحوه تشکیل جلسات شورا بر اساس آیین نامه ای خواهد بود که توسط دبیر شورا تهیه و پس از تایید رییس شورای عالی به تصویب اعضا خواهد رسید. (اصلاحی 26/07/1383)

مشاهده ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه

ماده 20- شرکتهای تجارتی بر هفت قسم است: 1- شرکت سهامی. 2- شرکت با مسوولیت محدود. 3- شرکت تضامنی. 4- شرکت مختلط غیرسهامی. 5- شرکت مختلط سهامی. 6- شرکت نسبی. 7- شرکت تعاونی تولید و مصرف. تذکر: مقررات شرکت سهامی در مواد 21 لغایت 93 قانون تجارت با تصویب لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/12/1347 ملغی گردیده و سیصد ماده جایگزین آن شده است.

مشاهده ماده 20 قانون تجارت

ماده 3 ـ هر موقوفه دارای شخصیت حقوقی است و متولی یا سازمان حسب مورد نماینده آن می باشد.

مشاهده ماده 3 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه

ماده 30 - در مواردی که اداره ی اوقاف تقاضای ثبت می دهد مخارج راجع به ثبت را خود مستقیما از عایدات موقوفه مورد تقاضا وصول خواهد نمود. برای ثبت مساجد و اماکن متبرکه و مدارس قدیمه و تکایا و آب انبارهای عمومی تقاضای ثبت از طرف متولی یا اداره ی اوقاف بدون اخذ حق الثبت و مخارج مقدماتی پذیرفته خواهد شد.

مشاهده ماده 30 قانون ثبت اسناد و املاک

مرجع خدمات حقوقی وکیلیک

VAKILIK.COM